Επιστήμη & ΤεχνολογίαS


Bizarro Earth

Ανακαλύφθηκε ρήγμα στο μαγνητικό πεδίο της Γης

μαγνητικό πεδίο γη
© NASA GODDARD / TOM BRIDGMAN
Μεγάλους «πονοκεφάλους» για δορυφόρους μπορεί να προκαλέσει ένα μικρό μεν, αυξανόμενο δε, ρήγμα στο μαγνητικό πεδίο της Γης.

To μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας λειτουργεί ως προστατευτική ασπίδα, απωθώντας και παγιδεύοντας φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο. Ωστόσο πάνω από τη Νότια Αμερική και τον νότιο Ατλαντικό, ένα ασυνήθιστα αδύναμο σημείο στο πεδίο αυτό - η αποκαλούμενη Ανωμαλία Νοτίου Ατλαντικού, SAA (South Atlantic Anomaly)- επιτρέπει στα σωματίδια αυτά να φτάνουν πιο κοντά στην επιφάνεια από ό,τι είναι φυσιολογικό. Η ακτινοβολία σε αυτή την περιοχή μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε υπολογιστές δορυφόρων που διέρχονται από εκεί, εμποδίζοντας τη συλλογή δεδομένων- και αυτός είναι ο λόγος που επιστήμονες της NASA θέλουν να παρακολουθήσουν και μελετήσουν περαιτέρω τη συγκεκριμένη ανωμαλία.

Η Ανωμαλία Νοτίου Ατλαντικού επίσης παρουσιάζει ενδιαφέρον για γεωεπιστήμονες της NASA που παρακολουθούν τις αλλαγές στη δύναμη του μαγνητικού πεδίου εκεί, τόσο για τον τρόπο με τον οποίο οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν την ατμόσφαιρα της Γης, όσο και ως ένδειξη για το τι συμβαίνει στα μαγνητικά πεδία του πλανήτη μας.

Επί της παρούσης η SAA δεν έχει ορατές επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή στην επιφάνεια του πλανήτη μας, ωστόσο πρόσφατες παρατηρήσεις και προβλέψεις δείχνουν ότι η περιοχή επεκτείνεται προς τα δυτικά και η έντασή της αποδυναμώνεται. Επίσης, φαίνεται να διασπάται: Πρόσφατα δεδομένα υποδεικνύουν πως η «κοιλάδα» της ανωμαλίας- η περιοχή με τη μικρότερη δύναμη πεδίου- έχει διασπαστεί σε δύο «λοβούς», κάτι που μπορεί να σημαίνει νέα πιθανά προβλήματα για τις αποστολές δορυφόρων.

Σχόλιο: Δείτε ακόμα,

Μυστηριώδεις αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο της Γης: Αποδυναμώνεται σε μια μεγάλη περιοχή, από την Αφρική ως τη Νότια Αμερική.


Nebula

Ένα νέφος αστρικής σκόνης μείωνε τη φωτεινότητα του Μπετελγκέζ, λένε τώρα οι επιστήμονες

Μπετελγκέζ
© 0 M Kornmesser/Hubble/AFP/Getty ImagesΤους τελευταίους μήνες η φωτεινότητα του Μπετελγκέζ μειωνόταν περίεργα
Το πρόσφατο μυστήριο με την ασυνήθιστη συμπεριφορά ενός από τα λαμπρότερα άστρα του γαλαξία μας μάλλον βρήκε εξήγηση, σύμφωνα με τους αστρονόμους.

Οι επιστήμονες πιθανολογούν πως η ξαφνική μείωση της φωτεινότητας του παλλόμενου υπεργίγαντα Μπετελγκέζ που ανήκει στον αστερισμό του Ωρίωνα ίσως προκαλείται από ένα σύννεφο σκόνης που εκτοξεύεται από την επιφάνεια του.

Το φαινόμενο είχε συνεπάρει τους ερασιτέχνες αστρονόμους όταν το Μπετελγκέζ είχε αρχίσει, τον περασμένο Οκτώβριο, να χάνει τη φωτεινότητά του, εμφανιζόμενο κατά πολύ αχνότερο, με τους ειδικούς να υποστηρίζουν πως ήταν έτοιμο να εκραγεί σε σουπερνόβα.

Ωστόσο, ερευνητές που δουλεύουν με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble τώρα έχουν μια πιο σαφή εικόνα του άστρου, βλέποντας καυτή ύλη να εκτοξεύεται από την επιφάνεια του άστρου, να ψύχεται στα εξώτερα επίπεδα της ατμόσφαιράς του και τελικά να μετατρέπεται σε σκόνη.

Σχόλιο: Δείτε προηγούμενο άρθρο στο θέμα,

Υποψίες για νέα έκρηξη σουπερνόβα κοντά στη Γη


Bizarro Earth

Μυστηριώδεις αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο της Γης: Αποδυναμώνεται σε μια μεγάλη περιοχή, από την Αφρική ως τη Νότια Αμερική.

μαγνητικό πεδίο
© EUROPEAN SPACE AGENCY, ESA
Ερωτηματικά προκαλεί στους επιστήμονες η αποδυνάμωση του μαγνητικού πεδίου της Γης σε μια μεγάλη περιοχή, που εκτείνεται από την Αφρική ως τη Νότια Αμερική: Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, η «περίεργη» αυτή συμπεριφορά, πέρα από τις απορίες που δημιουργεί στους γεωφυσικούς, προκαλεί τεχνικά προβλήματα σε δορυφόρους σε τροχιά γύρω από τη Γη, και επιστήμονες χρησιμοποιούν δεδομένα από τον αστερισμό δορυφόρων Swarm του ΕΟΔ για να κατανοήσουν περισσότερο την εν λόγω περιοχή, γνωστή ως «Ανωμαλία Νοτίου Ατλαντικού» (South Atlantic Anomaly).

Το μαγνητικό πεδίο της Γης είναι ζωτικής σημασίας για τη ζωή στον πλανήτη μας, καθώς αποτελεί μια πολύπλοκη και συνάμα ισχυρή δύναμη που μας προστατεύει από την κοσμική ακτινοβολία και τα φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο. Το μαγνητικό πεδίο αυτό σε μεγάλο βαθμό παράγεται από έναν «ωκεανό» εξαιρετικά θερμού, υγρού σιδήρου που αποτελεί τον εξώτερο πυρήνα της Γης, περίπου 3.000 χλμ κάτω από τα πόδια μας.

Το πεδίο αυτό δεν είναι στατικό και παρουσιάζει διακυμάνσεις, τόσο από άποψης ισχύος όσο και κατεύθυνσης - για παράδειγμα, μελέτες έχουν δείξει πως η θέση του βορείου μαγνητικού πόλου αλλάζει συνέχεια. Μέσα στα τελευταία 200 χρόνια, το μαγνητικό πεδίο έχει χάσει περίπου το 9% της δύναμής του σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια μεγάλη περιοχή μειωμένης μαγνητικής έντασης έχει δημιουργηθεί μεταξύ Αφρικής και Νότιας Αμερικής, και έχει γίνει γνωστή ως Ανωμαλία Νοτίου Ατλαντικού.

Σχόλιο: Ο μαγνητικός βόρειος πόλος της Γης μετακινείται πια με μεγάλη ταχύτητα

372 μέρες είχε ο χρόνος πριν από 70 εκατομμύρια χρόνια γιατί η περιστροφή της Γης ήταν ταχύτερη


Mars

Πλανήτης Άρης: Ενδείξεις ότι ένας μεγάλος αρχαίος ποταμός κυλούσε σε αυτόν επί 100.000 χρόνια

Πλανήτης Άρης
Πλανήτης Άρης: Μετά από ανάλυση δορυφορικών εικόνων, οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια βαθιά χαράδρα στη βορειοανατολική άκρη της λεκάνης Hellas σχηματίστηκε βαθμιαία από τη ροή ενός αρχαίου ποταμού
Ήταν γνωστό από εικόνες της επιφάνειας του Άρη ότι στον γειτονικό πλανήτη κάποτε υπήρχαν άφθονα τρεχούμενα νερά, αλλά τώρα Ευρωπαίοι επιστήμονες ανακοίνωσαν πως βρήκαν πιο χειροπιαστές ενδείξεις για ένα μεγάλο ποταμό που κυλούσε επί τουλάχιστον 100.000 χρόνια πριν 3,7 δισεκατομμύρια χρόνια.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωλόγο Φραντσέσκο Σαλέζε της Σχολής Γεωεπιστημών του ολλανδικού Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», ανέλυσαν δορυφορικές εικόνες από την κάμερα υψηλής ανάλυσης (25 εκατοστά ανά πίξελ) του σκάφους Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον «κόκκινο» πλανήτη.

Οι εικόνες επέτρεψαν στους επιστήμονες να «διαβάσουν» τα υποκείμενα πετρώματα και να κάνουν τρισδιάστατες αναπαραστάσεις τους, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι μια βαθιά χαράδρα στη βορειοανατολική άκρη της μεγάλης λεκάνης Hellas (Ελλάς) σχηματίστηκε βαθμιαία από τη ροή ενός αρχαίου ποταμού. Καθώς ο ποταμός κυλούσε, εναπόθετε ιζήματα σε διαδοχικά στρώματα.

Brain

Αμερικανική έρευνα σε αστροναύτες: Η μακρά παραμονή στο Διάστημα αυξάνει τον όγκο του εγκεφάλου

astronaute
Η παρατεταμένη περίοδος παραμονής στο διάστημα δεν προκαλεί μόνο προβλήματα όρασης στους αστροναύτες λόγω αυξημένης πίεσης στο οπτικό νεύρο ή αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων τους, πράγματα που ήtαν ήδη γνωστά, αλλά έχει και άλλες σοβαρές επιπτώσεις. Αυξάνει επίσης τον όγκο του εγκεφάλου τους, καθώς αυξάνεται η πίεση μέσα στο κρανίο τους, όπως δείχνει για πρώτη φορά μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, η οποία έγινε σε αστροναύτες που είχαν περάσει καιρό στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).

Περισσότεροι από τους μισούς αστροναύτες που έμειναν για κάποιο διάστημα στον ISS, ανέφεραν αλλαγές στην όρασή τους, λόγω της έκθεσής τους σε περιβάλλον μικροβαρύτητας. Όταν επέστρεψαν στη Γη και εξετάσθηκαν, το οπτικό νεύρο τους είχε διογκωθεί, αιμορραγία είχε εμφανιστεί στον αμφιβληστροειδή, καθώς και άλλα προβλήματα.

Οι επιστήμονες έχουν υποθέσει πως η χρόνια έκθεση σε συνθήκες αυξημένης ενδοκρανιακής πίεσης (δηλαδή μέσα στο κεφάλι) κατά τις διαστημικές πτήσεις συμβάλλει σημαντικά σε αυτές τις διαταραχές. Η νέα μελέτη δείχνει ότι τα προβλήματα είναι ευρύτερα, κάτι που δημιουργεί προβληματισμό για τα μελλοντικά μακρινά επανδρωμένα διαστημικά ταξίδια, όπως στον Άρη.

Music

Επιστήμονες του ΜΙΤ μετέτρεψαν σε μουσική τις πρωτεΐνες του κορονοϊού

κορονοϊός
Ένα από τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του κορονοϊού είναι η ακτινωτή κορώνα στην επιφάνεια γύρω από τον ιό.

Εάν η εικόνα μεγεθυνθεί, αυτές οι ακτίνες είναι κατασκευασμένες από αλυσίδες πρωτεινών, δημιουργούν σπείρες και λυγίζουν η μία πάνω στην άλλη.

Σε μια προσπάθεια να καταλάβει καλύτερα αυτό το νέο παθογόνο, ο μουσικός και μηχανικός Μάρκους Μπουέλερ και οι συνάδελφοί του όρισαν σε κάθε πρωτεΐνη και δομική μορφή κι ένα μουσικό ισοδύναμο.

Το αποτέλεσμα, δημιουργημένο από την τεχνητή νοημοσύνη, είναι ένα μουσικό κομμάτι σχεδόν 2 ωρών που προκαλεί έκπληξη, το οποίο ο επιστήμονας δημοσίευσε στην πλατφόρμα SoundCloud.

Έχει παιχτεί σε ένα Κότο, ένα γιαπωνέζικο μουσικό όργανο με 13 χορδές, καμπανάκια και φλάουτο.

Igloo

Νέα έρευνα: Η Ανταρκτική δεν ήταν πάντα καλυμμένη με πάγο

Ο Νότιος Πόλος μπορεί να είναι συνυφασμένος με τον πάγο και το κρύο, αλλά δεν ήταν πάντα έτσι, καθώς πριν από περίπου 90 εκατ. χρόνια φέρεται να ήταν ένα τροπικό δάσος βάσει μιας νέας επιστημονικής έρευνας.
Ανταρκτική
Μπορεί να έχουμε ταυτίσει την Ανταρκτική με τον πάγο και τις ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες αλλά σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα, τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι.

Συγκεκριμένα, ίχνη τροπικού δάσους περίπου 90 χιλιόμετρα νότια της Ανταρκτικής αποκάλυψαν Βρετανοί και Γερμανοί ερευνητές, όπως αναφέρεται σε μελέτη η οποία δημοσιοποιήθηκε στο περιοδικό «Nature».

Οι ερευνητές «σάρωσαν» ένα μέρος του πυρήνα από την περιοχή για να ανακαλύψουν γύρη, διατηρημένες ρίζες και υπολείμματα λουλουδιών, γεγονός που έδειξε την ύπαρξη τροπικού δάσους 900 χιλιόμετρα νότια του Νότιου Πόλου. Η μέση θερμοκρασία στον Ανταρκτικό Κύκλο, κατά τη διάρκεια της κρητιδικής περιόδου, εκτιμάται ότι ήταν γύρω στους 12 βαθμούς Κελσίου, αμφισβητώντας την πιθανότητα πάγου που υπήρχε στον Νότιο Πόλο εκείνη την εποχή.

Blue Planet

372 μέρες είχε ο χρόνος πριν από 70 εκατομμύρια χρόνια γιατί η περιστροφή της Γης ήταν ταχύτερη

γη χρόνος
Η Γη περιστρεφόταν πιο γρήγορα στο τέλος της εποχής των δεινοσαύρων πριν περίπου 70 εκατομμύρια χρόνια, από ό,τι σήμερα, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα το 24ωρο της μέρας να είναι κατά μισή περίπου ώρα μικρότερο (23,5 ώρες) και το έτος να έχει 372 αντί για 365 μέρες, καθώς ο πλανήτης πραγματοποιούσε περισσότερες περιστροφές στη διάρκεια ενός χρόνου.

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας ευρωπαϊκής επιστημονικής έρευνας που βασίστηκε στη μελέτη των απολιθωμάτων ενός αρχαίου μαλάκιου της Ύστερης Κρητιδικής Περιόδου. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον γεωχημικό Νιλς ντε Βίντερ του Ελευθέρου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό παλαιοωκεανογραφίας και παλαιοκλιματολογίας «Paleoceanography & Paleoclimatology».

Το αρχαίο μαλάκιο σαν αχιβάδα, που βρέθηκε στα σημερινά βουνά του Ομάν (μια περιοχή που τότε ήταν τροπικά ρηχά νερά) αναπτυσσόταν γρήγορα και κάθε μέρα πρόσθετε στο σώμα του δακτυλίους ανάπτυξης, όπως συμβαίνει με τους κορμούς των δέντρων, κάτι που επιτρέπει τη δενδροχρονολόγηση. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν λέιζερ για να μετρήσουν με ακρίβεια τους δακτυλίους αυτούς και να κάνουν νέες εκτιμήσεις για τη διάρκεια της μέρας πριν 70 εκατ. χρόνια.

Meteor

Οι επιστήμονες δημιουργούν παγκόσμιο δίκτυο παρακολούθησης μετεωριτών που εισέρχονται στη Γη

Μια πύρινη μπάλα που εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα, κατέγραψε το δίκτυο παρακολούθησης μετεωριτών, «UK Fireball Network», ανοίγοντας τον δρόμο για τη συλλογή νέων στοιχείων για το διάστημα.
μετεωρίτης
Το δίκτυο παρακολούθησης μετεωριτών, που δημιούργησαν Βρετανοί επιστήμονες, εντόπισε για πρώτη φορά, στις 16 Φεβρουαρίου, μια πύρινη μπάλα που εισήλθε στη γήινη ατμόσφαιρα και έπεσε στη θάλασσα.

Συγκεκριμένα, το «UK Fireball Network» που καθοδηγούν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και το Imperial College του Λονδίνου, εντόπισε την προαναφερθείσα πύρινη μπάλα στις πόλεις Λίνκολν και Κέιμπριτζ.

Ο Δρ. Λουκ Ντέιλι, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Γλασκόβης και εκ των επικεφαλής του «UK Fireball Network», τόνισε σε σχετική ανακοίνωση:

Σχόλιο: Διαβάστε επίσης,


Bug

Γιατί αντέχουν τα κουνούπια τα εντομοκτόνα; Νέα μελέτη δίνει την απάντηση

ερευνά κουνούπια
Ο κύριος ερευνητής του έργου, Κώστας Μαυρίδης, με συνεργάτες του από την Αφρική. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν ινστιτούτα από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ελβετία και τέσσερις αφρικανικές χώρες.
Είναι μία από τις πιο δυνατές ερευνητικές ομάδες στην Ευρώπη, με μακρά παράδοση σε κορυφαίες ανακαλύψεις, η ομάδα Μοριακής Εντομολογίας του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας. Με επικεφαλής τον καθηγητή Γιάννη Βόντα, η ομάδα δημοσίευσε πρόσφατα μια σημαντική ανακάλυψη για την ανθεκτικότητα των κουνουπιών στα εντομοκτόνα, ενώ παράλληλα ολοκλήρωσε ένα από τα σημαντικότερα ευρωπαϊκά έργα, που παρήγαγε πρωτοποριακές τεχνολογίες ανίχνευσης τόσο των κουνουπιών - φορέων ασθενειών όσο και των παθογόνων παρασίτων και ιών.

«Οι ασθένειες που μεταδίδονται από τα κουνούπια πλήττουν δισεκατομμύρια ανθρώπους, με τεράστιες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. Πάνω από 200 εκατ. κρούσματα ελονοσίας και 400.000 θάνατοι καταγράφηκαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το 2015, αριθμοί, πάντως, μικρότεροι από τους αντίστοιχους του 2000 (900.000 θάνατοι), κυρίως λόγω της χρήσης των εντομοκτόνων», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Βόντας. «Ωστόσο, το "επίτευγμα" αυτό βρίσκεται σε κίνδυνο, αφού τα κουνούπια αναπτύσσουν ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα, ενώ δεν υπάρχουν για την ώρα αξιόπιστες εναλλακτικές μέθοδοι αντιμετώπισης της ελονοσίας. Ετσι, από το 2015 και μετά, τα κρούσματα ελονοσίας σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής αυξήθηκαν, παρά τον διπλασιασμό των επεμβάσεων με εντομοκτόνα».