Οι άνθρωποι γεννιούνται με μια περιοχή του εγκεφάλου η οποία είναι «καλωδιωμένη» για να αναγνωρίζει γράμματα και λέξεις. Το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι ήδη από τη γέννηση προετοιμάζεται το έδαφος ώστε ο άνθρωπος να μάθει να διαβάζει, σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Scientific Reports».
νεογέννητο
Ετοιμοι πριν καν εκτεθούμε στη γλώσσα

Οι ερευνητές ανέλυσαν λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες (fMRI) του εγκεφάλου νεογέννητων και ανακάλυψαν ότι αυτή η περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται «περιοχή επεξεργασίας οπτικών λεκτικών μορφών» (VWFA) συνδέεται με το δίκτυο επεξεργασίας της γλώσσας του εγκεφάλου. «Αυτό δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη ευαισθησίας στις οπτικές λεκτικές μορφές, προτού καν εκτεθούμε στη γλώσσα» ανέφερε η Ζεϊνέπ Σαϊγκίν, κύρια συγγραφέας της μελέτης, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο.

Η περιοχή VWFA είναι αφιερωμένη στην ανάγνωση μόνο όμως σε άτομα που είναι εγγράμματα. Ορισμένοι ερευνητές είχαν εκφράσει την υπόθεση ότι η συγκεκριμένη περιοχή ξεκινά ως τμήμα του οπτικού φλοιού το οποίο δεν διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα τα οποία αφορούν την αναγνώριση προσώπων, αντικειμένων, τοπίων και ότι γίνεται επιλεκτική συγκεκριμένα στα γράμματα και στις λέξεις καθώς τα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν ή τουλάχιστον όταν μαθαίνουν τη γλώσσα.

«Ανακαλύψαμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Ακόμη και αμέσως μετά τη γέννηση η περιοχή VWFA συνδέεται λειτουργικά περισσότερο με το δίκτυο της γλώσσας του εγκεφάλου παρά με οποιαδήποτε άλλη περιοχή» σημείωσε η δρ Σαϊγκίν και προσέθεσε ότι «το εύρημα αυτό είναι εκπληκτικό».

Η μελέτη

Στο πλαίσιο της μελέτης τους οι ερευνητές ανέλυσαν τις λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες του εγκεφάλου 40 νεογέννητων - όλα τα βρέφη είχαν ηλικία μικρότερη της μιας εβδομάδας - που αποτελούσαν μέρος της μελέτης Developing Human Connectome Project. Συνέκριναν αυτές τις τομογραφίες με αντίστοιχες fMRI που είχαν διεξαχθεί σε 40 ενηλίκους οι οποίοι συμμετείχαν στην ίδια μελέτη.

Η περιοχή VWFA βρίσκεται δίπλα σε μια άλλη περιοχή του οπτικού φλοιού του εγκεφάλου η οποία είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία των προσώπων και έτσι εθεωρείτο ότι δεν υπήρχε ουσιαστική διαφορά μεταξύ αυτών των δύο περιοχών στα νεογέννητα, εξήγησε η δρ Σαϊγκίν. Ωστόσο, όπως έδειξε η ανάλυση των τομογραφίων του εγκεφάλου, ήδη από την αρχή της ζωής η VWFA διαφοροποιείται από το τμήμα του οπτικού φλοιού που αναγνωρίζει πρόσωπα καθώς εμφανίζει λειτουργική σύνδεση με την περιοχή του εγκεφάλου που κάνει επεξεργασία της γλώσσας. «Η περιοχή VWFA είναι εξειδικευμένη να 'βλέπει' τις λέξεις πριν καν εκτεθούμε σε αυτές» σημείωσε η ερευνήτρια.

Από τη μελέτη προέκυψαν ορισμένες διαφορές στην περιοχή VWFA μεταξύ νεογέννητων και ενηλίκων. «Τα ευρήματά μας μαρτυρούν ότι καθώς τα βρέφη ωριμάζουν η VWFA εμφανίζει ακόμη μεγαλύτερη εξειδίκευση. Η τριβή με τον προφορικό και γραπτό λόγο πιθανότατα ενισχύει τις συνάψεις με πτυχές του δικτύου της γλώσσας και οδηγεί σε περαιτέρω διαφοροποίηση της λειτουργίας της συγκεκριμένης περιοχής από αυτή των γειτονικών της περιοχών» εξήγησε η καθηγήτρια.

Στόχος η καλύτερη κατανόηση των μαθησιακών διαταραχών

Η δρ Σαϊγκίν και οι συνεργάτες της «σαρώνουν» τώρα τον εγκέφαλο τρίχρονων και τετράχρονων παιδιών προκειμένου να μάθουν περισσότερα σχετικά με το πώς ακριβώς λειτουργεί η περιοχή VWFA προτού τα παιδιά μάθουν να διαβάζουν καθώς και σε ποιες ακριβώς οπτικές ιδιότητες αποκρίνεται.

Απώτερος στόχος είναι το να μάθουν οι επιστήμονες πώς ο εγκέφαλος μετατρέπεται σε «εγγράμματο» εγκέφαλο, σύμφωνα με τη δρ Σαϊγκίν, γεγονός που θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση μαθησιακών διαταραχών όπως η δυσλεξία.