Μια έρευνα με τίτλο «Be Well: A Potential Role for Vitamin B in COVID-19», δημοσιεύθηκε προσφάτως στο περιοδικό Maturitas (1). Το άρθρο είναι το αποτέλεσμα μιας κοινής συνεργασίας μεταξύ ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στο Πανεπιστήμιο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης της Αυστραλίας.
Αν και δεν έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες που χρησιμοποιούν βιταμίνες Β σε ασθενείς με COVID-19, οι ερευνητές τονίζουν ότι, με βάση τις επιδράσεις των βιταμινών Β στο ανοσοποιητικό σας σύστημα, την ανοσολογική ικανότητα και τα ερυθρά αιμοσφαίρια (που βοηθούν στην καταπολέμηση της λοίμωξης), η συμπληρωματική λήψη μπορεί να είναι χρήσιμη μαζί με άλλες στρατηγικές πρόληψης και θεραπείας. Δεν υποδηλώνουν ότι οι βιταμίνες Β μπορούν να αποτρέψουν ή να θεραπεύσουν τον COVID-19 από μόνες τους.
Ένας από τους παράγοντες που καθιστούν τον COVID-19 τόσο επικίνδυνο για εκείνους με υποκείμενα νοσήματα ή γήρας είναι η ικανότητά του να ενεργοποιεί υπερβολικά το ανοσοποιητικό σύστημα, προκαλώντας καταιγίδες κυτοκινών.
Όπως εξήγησε η Δρ Uma Naidoo, ειδικός διατροφής στη Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην προαναφερθείσα μελέτη:
«Μπορείτε να σκεφτείτε το ανοσοποιητικό σύστημα ως στρατό. Η δουλειά του είναι να προστατεύει το σώμα. Αλλά εάν ο στρατός του ανοσοποιητικού συστήματος δεν είναι καλά ρυθμιζόμενος, μπορεί να αντιδράσει υπερβολικά και να προκαλέσει περισσότερη ζημιά - αυτή η υπερβολική αντίδραση είναι αυτό που συμβαίνει συχνά στον COVID-19 και αναφέρεται ως καταιγίδα κυτοκινών. Οι κυτοκίνες είναι φλεγμονώδη μόρια που απελευθερώνονται από ανοσοκύτταρα. Είναι σαν τα όπλα του στρατού του ανοσοποιητικού συστήματος. Έτσι, εάν τα ανοσοκύτταρα είναι στρατιώτες, οι κυτοκίνες είναι όπλα και χειροβομβίδες. Και σε ένα κακώς ρυθμισμένο ανοσοποιητικό σύστημα, η καταιγίδα κυτοκινών του σώματος που προκαλείται από τον COVID προκαλεί πολλή φλεγμονή στο σώμα, σαν να ρίχνονταν μικρές χειροβομβίδες. Αυτό προκαλεί τα χειρότερα αποτελέσματα και θάνατο στον COVID. Συνεπάγεται ότι οτιδήποτε βελτιώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και μειώνει τις πιθανότητες ότι ένα μολυσμένο άτομο θα έχει καταστροφική καταιγίδα κυτοκινών μπορεί να βελτιώσει το αποτέλεσμα των περιπτώσεων COVID-19 και να μειώσει το συνολικό ποσοστό θανάτου. Επομένως, είναι αρκετά εφικτό το συμπλήρωμα βιταμινών Β να συμβάλει στην πρόληψη των χειρότερων αποτελεσμάτων COVID» (2).
Όπως σημειώνουν οι συγγραφείς του "Be Well: A Potential Role for Vitamin B in COVID-19":
«Υπάρχει ανάγκη να υπογραμμιστεί η σημασία της βιταμίνης Β επειδή παίζει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία των κυττάρων, στον ενεργειακό μεταβολισμό και στη σωστή ανοσολογική λειτουργία. Η βιταμίνη Β βοηθά στη σωστή ενεργοποίηση τόσο της έμφυτης όσο και της προσαρμοστικής ανοσοαπόκρισης, μειώνει τα επίπεδα φλεγμονώδους κυτοκινών, βελτιώνει την αναπνευστική λειτουργία, διατηρεί την ενδοθηλιακή ακεραιότητα, αποτρέπει την υπερπηκτική ικανότητα και μπορεί να μειώσει τη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο. Ως εκ τούτου, η κατάσταση της βιταμίνης Β πρέπει να αξιολογείται σε ασθενείς με COVID-19 και η βιταμίνη Β θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως μη φαρμακευτικό συμπλήρωμα στις τρέχουσες θεραπείες...Η βιταμίνη Β όχι μόνο βοηθά στην οικοδόμηση και διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος, αλλά μπορεί δυνητικά να αποτρέψει ή να μειώσει τα συμπτώματα COVID-19 ή να θεραπεύσει τη λοίμωξη SARS-CoV-2. Η κακή διατροφική κατάσταση προδιαθέτει τους ανθρώπους σε λοιμώξεις πιο εύκολα. Ως εκ τούτου, μια ισορροπημένη διατροφή είναι απαραίτητη για την ανοσο-ικανότητα».
Το παρακάτω γράφημα απεικονίζει τους ρόλους που διαδραματίζουν διάφορες βιταμίνες Β στη διαδικασία της νόσου COVID-19. Όπως μπορείτε να δείτε, οι βιταμίνες Β εμπλέκονται σε διάφορες πτυχές της νόσου, όπως η αντιγραφή και η εισβολή του ιού, η επαγωγή καταιγίδας κυτοκινών, η προσαρμοστική ανοσία και η υπερπηκτική ικανότητα.
Βιταμίνη Β1 (Θειαμίνη)
Η θειαμίνη είναι σε θέση να βελτιώσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακών παθήσεων, διαταραχών που σχετίζονται με τη γήρανση, νεφρικής νόσου, καρκίνου, ψυχικών διαταραχών και νευροεκφυλιστικών διαταραχών. Η ανεπάρκεια θειαμίνης επηρεάζει το καρδιαγγειακό σύστημα, προκαλεί νευροφλεγμονή, αυξάνει τη φλεγμονή και οδηγεί σε αποκλίνοντες αποκρίσεις αντισωμάτων. Καθώς τα αντισώματα, και κυρίως τα Τ-κύτταρα, απαιτούνται για την εξάλειψη του ιού SARS-CoV-2, η ανεπάρκεια θειαμίνης μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε ανεπαρκή απόκριση αντισωμάτων και, στη συνέχεια, σε πιο σοβαρά συμπτώματα. Ως εκ τούτου, τα κατάλληλα επίπεδα θειαμίνης είναι πιθανό να βοηθήσουν στις σωστές ανοσοαποκρίσεις κατά τη διάρκεια της λοίμωξης SARS-CoV-2. Επιπλέον, τα συμπτώματα του COVID-19 είναι πολύ παρόμοια με την ασθένεια υψομέτρου και το πνευμονικό οίδημα μεγάλου υψομέτρου. Η ακεταζολαμίδη συνταγογραφείται συνήθως για την πρόληψη ασθένειας μεγάλου υψομέτρου και πνευμονικού οιδήματος μέσω αναστολής των ισοενζύμων της καρβονικής ανυδράσης και στη συνέχεια αυξάνει τα επίπεδα οξυγόνου. Η θειαμίνη λειτουργεί επίσης ως αναστολέας ισοενζύμου καρβονικής ανυδράσης. Ως εκ τούτου, οι υψηλές δόσεις θειαμίνης που χορηγούνται σε άτομα σε πρώιμα στάδια του COVID-19 θα μπορούσαν ενδεχομένως να περιορίσουν την υποξία και να μειώσουν τη νοσηλεία. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστεί εάν η χορήγηση υψηλών δόσεων θειαμίνης θα μπορούσε να συμβάλει στη θεραπεία ασθενών με COVID-19.
Βιταμίνη Β2 (Ριβοφλαβίνη)
Η ριβοφλαβίνη μαζί με το υπεριώδες φως προκαλούν μη αναστρέψιμη βλάβη στα νουκλεϊκά οξέα όπως το DNA και το RNA, καθιστώντας τα μικροβιακά παθογόνα ανίκανα να αντιγραφούν. Η ριβοφλαβίνη και το υπεριώδες φως έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά έναντι του ιού MERS-CoV, γεγονός που υποδηλώνει ότι θα μπορούσε επίσης να είναι χρήσιμο κατά του SARS-CoV-2. Στην πραγματικότητα, η ριβοφλαβίνη-UV μείωσε τον μολυσματικό τίτλο του SARS-CoV-2 κάτω από το όριο ανίχνευσης στο ανθρώπινο αίμα και στα προϊόντα πλάσματος και αιμοπεταλίων.
Βιταμίνη Β3 (Νιασίνη)
Η νιασίνη δρα ως δομικό στοιχείο των NAD και NADP, και τα δύο ζωτικής σημασίας κατά τη χρόνια συστηματική φλεγμονή. Το NAD+ δρα ως συνένζυμο σε διάφορες μεταβολικές οδούς και τα αυξημένα επίπεδα είναι απαραίτητα για τη θεραπεία ενός ευρέος φάσματος παθοφυσιολογικών καταστάσεων. Το NAD+ απελευθερώνεται κατά τα πρώτα στάδια της φλεγμονής και έχει ανοσορυθμιστικές ιδιότητες, γνωστό ότι μειώνει τις προ-φλεγμονώδεις κυτοκίνες, IL-1β, IL-6 και TNF-α. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η στόχευση της IL-6 θα μπορούσε να βοηθήσει στον έλεγχο της φλεγμονώδους καταιγίδας σε ασθενείς με COVID-19. Επιπλέον, η νιασίνη μειώνει τη διήθηση των ουδετερόφιλων και εμφανίζει αντιφλεγμονώδη δράση σε ασθενείς με πνευμονική βλάβη που προκαλείται από αναπνευστήρα. Στα χάμστερ, η νιασίνη και η νικοτιναμίδη αποτρέπουν τη βλάβη των πνευμονικών ιστών. Επιπλέον, η νικοτιναμίδη μειώνει τον ιικό πολλαπλασιασμό (ιός δαμαλίτιδας, ιός ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας, εντεροϊούς, ιός ηπατίτιδας Β) και ενισχύει τους αμυντικούς μηχανισμούς του σώματος. Λαμβάνοντας υπόψη τους ρόλους της πνευμονικής προστασίας και ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος της νιασίνης, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματική θεραπεία για ασθενείς με COVID-19.
Βιταμίνη Β5 (Παντοθενικό οξύ)
Το παντοθενικό οξύ έχει πολλές λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένων των ιδιοτήτων μείωσης της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, βελτιώνει την επούλωση των πληγών, μειώνει τη φλεγμονή και βελτιώνει την ψυχική υγεία. Παρόλο που υπάρχουν περιορισμένες μελέτες που δείχνουν τις επιδράσεις του παντοθενικού οξέος στο ανοσοποιητικό σύστημα, είναι μια βιταμίνη για μελλοντική έρευνα.
Βιταμίνη Β6 (Pyridoxal 5′-phosphate, Πυριδοξίνη)
Η Pyridoxal 5′-phosphate (PLP) είναι μια δραστική μορφή πυριδοξίνης και είναι ένας βασικός συμπαράγοντας σε διάφορες φλεγμονώδεις οδούς με ανεπάρκεια που οδηγεί σε ανοσοαπορύθμιση. Η PLP έχει αντίστροφη σχέση με το πλάσμα IL-6 και TNF-α σε χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις. Κατά τη διάρκεια της φλεγμονής, η χρήση των αυξήσεων της PLP συντελεί στην εξάντλησή της, υποδηλώνοντας ότι οι ασθενείς με COVID-19 με υψηλή φλεγμονή μπορεί να έχουν ανεπάρκεια. Έχουν παρατηρηθεί χαμηλά επίπεδα PLP σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις και σε ηλικιωμένους, ομάδες που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο χειρότερων αποτελεσμάτων COVID-19. Παρατηρήθηκε επίσης δυσλειτουργία των ανοσολογικών αποκρίσεων και αυξημένος κίνδυνος πήξης της νόσου στους ασθενείς με COVID-19. Σε μια πρόσφατη προεκτύπωση προτείνεται ότι το συμπλήρωμα PLP μετριάζει τα συμπτώματα COVID-19 ρυθμίζοντας τις ανοσοαποκρίσεις, μειώνοντας τις προ-φλεγμονώδεις κυτοκίνες, διατηρώντας την ενδοθηλιακή ακεραιότητα και αποτρέποντας την υπερπηκτική ικανότητα. Στην πραγματικότητα, αποδείχθηκε πριν από τρεις δεκαετίες ότι τα επίπεδα PLP μειώνουν τις ανωμαλίες στη συσσώρευση αιμοπεταλίων και στο σχηματισμό θρόμβων αίματος. Πρόσφατα, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Victoria ανέφεραν ότι η βιταμίνη Β6 (καθώς και τα Β2 και Β9) ρυθμίζει την IL-10, μια ισχυρή αντιφλεγμονώδη και ανοσοκατασταλτική κυτοκίνη που μπορεί να απενεργοποιήσει τα μακροφάγα και τα μονοκύτταρα και να αναστέλλει τα κύτταρα που παρουσιάζουν αντιγόνα και τα Τ κύτταρα. Οι ασθενείς με COVID-19 αποκρίνονται συχνά στον ιό αυξάνοντας μια υπερβολική απόκριση Τ κυττάρων και έκκριση προ-φλεγμονωδών κυτοκινών. Ίσως το PLP να είναι σε θέση να συμβάλει στη μείωση της καταιγίδας και της φλεγμονής της κυτοκινών που υπέστησαν ορισμένοι ασθενείς με COVID-19.
Βιταμίνη Β9 (Φολικό οξύ, folate)
Το folate είναι μια απαραίτητη βιταμίνη για σύνθεση DNA και πρωτεϊνών και στην προσαρμοστική ανοσοαπόκριση. Η φουρίνη είναι ένα ένζυμο που σχετίζεται με βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις και αποτελεί πολλά υποσχόμενο στόχο για τη θεραπεία λοιμώξεων. Πρόσφατα, παρατηρήθηκε ότι το φολικό οξύ ήταν ικανό να αναστέλλει τη φουρίνη, αποτρέποντας τη δέσμευση από την πρωτεΐνη ακίδας SARS-CoV-2, αποτρέποντας την είσοδο των κυττάρων και την εναλλαγή ιών. Επομένως, προτάθηκε ότι το φολικό οξύ θα μπορούσε να είναι ευεργετικό για τη διαχείριση της αναπνευστικής νόσου που σχετίζεται με το COVID-19 στα αρχικά στάδια. Μια πρόσφατη προεκτύπωση αναφέρει ότι το φολικό οξύ και τα παράγωγά του τετραϋδροφολικό οξύ και 5-μεθυλο-τετραϋδροφολικό οξύ έχουν ισχυρές και σταθερές συγγένειες δέσμευσης έναντι του SARS-CoV-2, μέσω μοριακής σύνδεσης με βάση τη δομή. Επομένως, το φολικό οξύ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως θεραπευτική προσέγγιση για τη διαχείριση του COVID-19.
Βιταμίνη Β12 (Κοβαλαμίνη)
Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για τη σύνθεση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, την υγεία του νευρικού συστήματος, τη σύνθεση μυελίνης, την κυτταρική ανάπτυξη και την ταχεία σύνθεση του DNA. Οι δραστικές μορφές της βιταμίνης Β12 είναι υδροξο-, αδενοσυλο- και μεθυλο-κοβαλαμίνη. Η βιταμίνη Β12 δρα ως ρυθμιστής του μικροβιώματος του εντέρου και τα χαμηλά επίπεδα Β12 αυξάνουν το μεθυλμαλονικό οξύ και την ομοκυστεΐνη, με αποτέλεσμα αυξημένη φλεγμονή, αντιδραστικά είδη οξυγόνου και οξειδωτικό στρες. Η υπερομοκυστεϊναιμία προκαλεί ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, ενεργοποίηση αιμοπεταλίων και καταρρακτών πήξης, μεγαλοβλαστική αναιμία, διαταραχή της ακεραιότητας της θήκης μυελίνης και μειωμένες ανοσοαποκρίσεις. Ωστόσο, ο SARS-CoV-2 θα μπορούσε να επηρεάσει τον μεταβολισμό της βιταμίνης Β12, μειώνοντας έτσι τον εντερικό μικροβιακό πολλαπλασιασμό. Λόγω αυτού, είναι εύλογο ότι τα συμπτώματα ανεπάρκειας βιταμίνης Β12 πλησιάζουν τη μόλυνση με COVID-19 όπως αυξημένο οξειδωτικό στρες και γαλακτική αφυδρογονάση, υπερομοκυστεϊναιμία, ενεργοποίηση καταρράκτη πήξης, αγγειοσυστολή και νεφρική και πνευμονική αγγειοπάθεια. Επιπλέον, η ανεπάρκεια Β12 μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές του αναπνευστικού, του γαστρεντερικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Παραδόξως, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα συμπληρώματα μεθυλοκοβαλαμίνης έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τη βλάβη και τα συμπτώματα που σχετίζονται με το COVID-19. Μια κλινική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στη Σιγκαπούρη έδειξε ότι οι ασθενείς με COVID-19 στους οποίους χορηγήθηκαν συμπληρώματα βιταμίνης Β12 (500 μg), βιταμίνης D (1000 IU) και μαγνησίου είχαν μειώσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων COVID-19 και τα συμπληρώματα μείωσαν σημαντικά την ανάγκη για υποστήριξη οξυγόνου και εντατικής θεραπείας.
ΠΗΓΕΣ
- Shakoor H, Feehan J, Mikkelsen K, et al. Be well: A potential role for vitamin B in COVID-19. Maturitas. 2021;144:108-111.
- Haglage A. Vitamin B could help prevent the 'worst outcomes' in COVID-19 cases, experts say. August 27, 2020.
Σχόλια Αναγνωστών