αρμενία Αζερμπαϊτζάν
Η Μόσχα σταμάτησε την αιματοχυσία στο Καραμπάχ. Μεγάλος λόγος, την ώρα που τριγύρω ηχούν τα τύμπανα του πολέμου, όταν κάποιοι κάνουν εκκλήσεις εκ του μακρόθεν και ενώ η Άγκυρα προσφέρει πάσα βοήθεια στη μια εμπόλεμη πλευρά, ρίχνοντας έτσι «λάδι στη φωτιά!

Εκεχειρία λοιπόν από το Σάββατο το μεσημέρι, αν και λίγοι ήταν εκείνοι που θα περίμεναν μια συγκεκριμένη απόφαση από τη σύσκεψη των τριών ΥΠΕΞ, (Ρωσίας, Αρμενίας, Αζερμπαιτζάν), στη Μόσχα. Μια σύσκεψη που κράτησε 10 ολόκληρες ώρες και είχε τη σφραγίδα της ρωσικής διπλωματίας. Όχι μόνο για την εκεχειρία αλλά και για την υποχρέωση που ανέλαβαν οι δυο πλευρές να πάνε σε εξ´ αντικειμένου διαπραγματεύσεις «με στόχο τη γρηγορότερη δυνατή επίτευξη ειρηνικής διευθέτησης» της κατάστασης στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Και, επίσης, οι δυο επιβεβαίωσαν το απαράλλακτο της θέσης τους για το φορματ της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, την ομάδα του Μινσκ με συνπροέδρους τις Ρωσία, Γαλλία, ΗΠΑ!

Η συγκεκριμένη δέσμευση των δυο πλευρών έχει σημασία διότι την ώρα που ξεκινούσαν οι διαπραγματεύσεις στη ρωσική πρωτεύουσα, ο Αζέρος πρόεδρος, Ιλχάμ Αλίεφ, προφανώς σε μια προσπάθεια να πιέσει την κατάσταση και να δείξει πυγμή, έκανε τηλεοπτικό διάγγελμα όπου τόνιζε ότι οι διαπραγματεύσεις δεν έφεραν αποτέλεσμα επί 20 χρόνια και ότι το Μπακού θα επαναφέρει υπό τον έλεγχο του το Καραμπάχ με όποιον τρόπο διαθέτει.

Θα επανακτήσουμε τον έλεγχο με στρατιωτικό τρόπο και μετά θα πάμε σε διαπραγμάτευση, τόνιζε. Προφανώς ο Λαβρόφ, που αποφοίτησε από τη παλιά σοβιετική διπλωματική ακαδημία από την οποία αποφοίτησε αργότερα και ο Αλίεφ, έξεθεσε με τέτοια λογική συνέπεια την εικόνα της κατάστασης και τι μπορεί να ακολουθήσει μετά από μια γενικευμένη σύρραξη στο Νότιο Καύκασο, που φαίνεται αποδείχτηκε πειστική στο να οδηγηθούν οι δυο πλευρές στη συγκεκριμένη συμφωνία κατάπαυσης...

Η ουσία της απόφασης των δυο ηγεσιών των αντιμαχόμενων πλευρών να τρέξουν πάραυτα στη Μόσχα, έγκειται στον τηλεφωνικό... μαραθώνιο που είχε την προηγούμενη ο πρόεδρος Πούτιν, διαδοχικά με τον Πασινιάν και τον Αλίεφ.

Ο πρώην δημοσιογράφος, πρωθυπουργός της Αρμενίας, Πασινιάν, που πριν δυο χρόνια ανέτρεψε τη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας του με την αμέριστη συμπαράσταση των ποικιλόμορφων ΜΚΟ του διαβόητου Σιόρος, βρέθηκε τώρα μπροστά στο φάσμα να χάσει τελείως τον έλεγχο της κατάστασης στο Καραμπάχ. Τα... κορδελάκια που έκανε στη Μόσχα και τον Οργανισμό Συλλογικής Ασφαλείας (χάρι στην ύπαρξη της οποίας παραμείνει ανεξάρτητη η Αρμενία), εξέλιπαν μονομιάς μόλις ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί. Οι εκκλήσεις προς τη Μόσχα για στήριξη ήταν απανωτές! Κατανόησε ότι η δεύτερη μεγαλύτερη πρεσβεία των ΗΠΑ στην κόσμο, αυτή στο Ερεβάν, με 2,5 χιλ. προσωπικό (!), δεν πρόκειται να σώσει την Αρμενία.

Από την άλλη, ο Αλίεφ, ένας... Μοσχοαναθρεμένος πολιτικός με μακρά οικογενειακή παράδοση που καταφέρνει να κρατά ισορροπίες μέσα στο Αζερμπαιτζάν, μπορεί πρόσκαιρα να βρέθηκε κάτω από τον αστερισμό των νεοθωμανικών ενατενίσεων του Ερντογάν, φαίνεται όμως πως έχει την ιστορική ικανότητα να κατανοήσει το επικίνδυνο του εγχειρήματος εμπλοκής σε ένα πόλεμο με αβέβαιο μέλλον. Παρά τις διαβεβαιώσεις της Τουρκίας ότι θα προσφέρει οποιαδήποτε βοήθεια χρειαστεί. Πόσο δε όταν του εξηγηθεί από τον ηγέτη της χώρας στην οποία ο ίδιος ανδρώθηκε επιστημονικά-πολιτικά ότι τα συνθήματα του τύπου «ένα έθνος δυο κράτη», που αρέσκεται να φωνάζει ο Ερντογάν, στην πράξη μπορεί να θυμίζουν τη... φάκα όπου οι μεγάλοι έχουν βάλει το τυρί για να εγκλωβίσουν το μικρό ποντικό! Άλλωστε το Αζερμπαιτζάν δεν αποτέλεσε ποτέ τμήμα της παλιάς οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Οι προσπάθειες της Άγκυρας να ανοίξει μια μεγάλη ημισέληνο και να περιλάβει μέσα τους εθνικά συγγενείς λαούς του Καυκάσου και της Κεντρικής Ασίας, είχε τη δεκαετία του ´90 επίδραση και στο Αζερμπαιτζάν. Θυμάμαι, όμως (κάπου στο 2001), μια... αφοπλιστική φράση του τότε προέδρου της χώρας, πατέρα του σημερινού, του Γκειντάρ Αλίεφ: Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ είχαμε διαβεβαιώσεις από την αδελφή Τουρκία ότι θα μας ενισχύσει με επενδύσεις και στήριξη των εργοστασίων, των υποδομών μας. Αντί γί αυτό ήρθε και έστησε εργοστάσιο παραγωγής... τσιχλών!!!

Η τωρινή απόφαση εκεχειρίας όσο και αν αφήνει ελπίδες, ωστόσο μπορεί να μείνει μετέωρη αν δεν στηριχθεί ανοικτά και στην πράξη χωρίς... ήξεις-αφίξεις από τους δυο άλλους μεγάλους παίκτες που, καλώς-κακώς, εμπλέκονται στη διαδικασία του Μινσκ από το 1992. Τότε που η Ρωσία ήταν αδύναμη και βολόδερνε στους «δημοκρατικούς» δρόμους της... διάλυσης όπου την έσπρωχναν!

Η κατάσταση σήμερα έχει αλλάξει ριζικά, η μόνη δύναμη που έχει κάθε συμφέρον να παλέψει για την ειρήνευση στον Καύκασο είναι, εκ των πραγμάτων, η Ρωσία.

Οι άνθρωποι που ζουν στο Αζερμπαιτζάν, στην Αρμενία, στο Καραμπάχ δε μας είναι ξένοι, αναφώνησε ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Κοντά στα δυο εκ. Αζέροι ζουν και εργάζονται στη Μόσχα, άλλα δυο εκ. Αρμένιοι. Όλοι τους έχουν συγγενείς, οικογένειες...

Και η Τουρκία; Μετά την εκεχειρία και, πόσο μάλλον, μετά τη διαφαινόμενη διαπραγμάτευση για επίτευξη ειρήνευσης, όπως συμφώνησαν στο διπλωματικό μαραθώνιο της Μόσχας οι δυο πλευρές, η Άγκυρα φαντάζει ως η μοναδική χώρα που επένδυσε πάνω στον πόλεμο και τη στρατιωτική λύση. Και δεν αποκλείεται να επιδιώξει ανατροπή της συμφωνίας εκεχειρίας! Φαίνεται το «πάθημα» στη Συρία δεν της έγινε... μάθημα!

Για να είναι πιο...πειστικός ο διπλωματικός λόγος, η Μόσχα φρόντισε πρόσφατα, στη ζώνη του Ιντλίμπ που εδρεύει παράνομα αμερικανική μονάδα, να εξολοθρεύσει υπόγειο κρησφύγετο με 300 και πλέον μισθοφόρους από εκείνους που εκπαιδεύονταν και στέλνονταν στο Καραμπάχ!