© SPUTNIKΗ Έμμυ Μπάτλιν-Λυμπεράκη, ακτιβίστρια υπέρ του Τζούλιαν Ασάνζ
«Στη φάση αυτή, η "υπόθεση Ασάνζ" βρίσκεται στην πρώτη βαθμίδα της δικαστικής κλίμακας» μου εξηγεί η Έμμυ, που έχει κάνει υπόθεση ζωής τη δίκαιη μεταχείριση του Αυστραλού δημοσιογράφου, ακτιβιστή και χάκερ, τον οποίο έχει συναντήσει στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο. Το '10 άρχισε να παρακολουθεί στενά την υπόθεση των Wikileaks, το '11 άνοιξε λογαριασμό στο Τwitter για να υποστηρίξει τον Ασάνζ και το '12 ξεκίνησε να βρίσκεται απολύτως συνειδητοποιημένα και οργανωμένα, έξω από την πρεσβεία του Ισημερινού, όπου του είχε δοθεί άσυλο, φτιάχνοντας μόνη της φυλλάδια, πανό, περιοδικά.
«Κανείς δεν πίστευε ότι θα έμενε εκεί έξι χρόνια. Εγώ πήγαινα τουλάχιστον μια φορά τη βδομάδα. Είχα και δυο μικρά παιδιά». Έκανε ό,τι μπορούσε. «Ήμασταν διαρκώς γύρω στα 30-50 άτομα έξω από την πρεσβεία. Αλλά στις επετείους των 7 ή 10 χρόνων Wikileaks, στα γενέθλια του Ασάνζ στις 3 Ιουλίου και στις 19 Ιουνίου που βρήκε άσυλο στην πρεσβεία, μαζευόταν πολύ περισσότερος κόσμος» μου απαντά.
Πραγματοποίησε και ομιλίες από το μπαλκόνι της πρεσβείας ο Ασάνζ, θυμάται. «Μέχρι το '17 είχε πραγματοποιήσει 3-4 ομιλίες. Μετά σταμάτησε».
Το 2015, ενώ βρισκόταν ήδη τρία χρόνια μέσα στην πρεσβεία, τον συνάντησε τετ-α-τετ. Η εμπειρία, όπως μας την περιγράφει, ήταν καθηλωτική από πολλές απόψεις.
Η δίκη του δημιουργού των Wikileaks, συνεχίζει η Έμμυ, διήρκεσε πέντε βδομάδες στο Ηνωμένο Βασίλειο: Μια βδομάδα τον Φεβρουάριο -από τις 24 Φεβρουαρίου- κι άλλες τέσσερις τον Σεπτέμβρη. Από τις 30 Οκτωβρίου μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου οι δικηγόροι του προσκόμισαν τις τελικές γνωμοδοτήσεις. Στις 4 Ιανουαρίου, η δικαστής Βανέσα Μπαρέιτσα αναμένεται να βγάλει την απόφαση για το αν τελικά θα εκδοθεί στις ΗΠΑ.
«Εκεί τελειώνει η εκδίκαση της υπόθεσης σε αυτή τη βαθμίδα κι ακολουθεί η έφεση στο Ανώτερο Δικαστήριο, το High Court» διευκρινίζει η Μπάτλιν. «Υπάρχει και το Supreme Court, το Ανώτατο Δικαστήριο, όπου μπορεί κι εκεί να φτάσει η υπόθεση».
Αναλυτικά η συνέντευξη με την Έμμυ Μπάτλιν-Λυμπεράκη:
- Όσο θα γίνονται οι εφέσεις ο Τζούλιαν Ασάνζ θα κρατείται πάντα στις φυλακές υψίστης ασφαλείας Belmarsh, που είναι για τους πιο επικίνδυνους εγκληματίες;
Ναι. Εκτός και αν γίνει αίτηση αποφυλάκισής του, με εγγύηση.
- Είχε ξαναγίνει τον Μάρτη κι απορρίφθηκε. Το πιθανότερο δεν είναι να απορριφθεί και πάλι;
Θα το δούμε τότε.
- Ακόμη και παρατηρητές από τα Ηνωμένα Έθνη μιλάνε για παραβίαση βασικών κανόνων του Κράτους Δικαίου στην περίπτωση Ασάνζ. Καθ' όλη την ακροαματική διαδικασία δεν του επιτρέπεται πρόσβαση στις δικογραφίες, ούτε καν κανονική επικοινωνία με τους δικηγόρους του. Μπορεί, με όλα αυτά τα δεδομένα, να προσφύγει σε ευρωπαϊκά και Διεθνή Δικαστήρια;
Όσον αφορά στην Αγγλία, το πρόβλημα είναι ότι κρατείται. Δεν του έχει δοθεί η δυνατότητα να είναι ελεύθερος για να λάβει μέρος σαν ελεύθερος πολίτης στη δικαστική διαδικασία. Το πρόβλημα είναι επίσης ότι τον βάλανε στο Belmarsh. Eίναι μια τεράστια φυλακή υψίστης ασφαλείας, 1.200 ατόμων. Εκεί στέλνουν μόνο ανθρώπους που έχουν διαπράξει σοβαρά εγκλήματα, «βίαια εγκλήματα». Δολοφονίες, βιασμούς... Έχουν και μια συγκεκριμένη μονάδα για τους τρομοκράτες.
- Ο δικηγόρος του, Χουάν Μπράνκο, μού είχε πει ότι οι συνθήκες κράτησής του εντός της φυλακής είναι άθλιες κι ότι τον έχουν στην απομόνωση τιμωρητικά.
Ακριβώς, επειδή είναι φυλακή υψίστης ασφαλείας έχει και τη μονάδα των τρομοκρατών. Δεν κρατείται σε αυτή ο Ασάνζ. Όμως, οι συνθήκες κράτησής του είναι πολύ δύσκολες και σκληρές.
- Δηλαδή;
Όπως ανέφερε ο Τζον Πίλτζερ, χρειάζεσαι μια ώρα μέχρι να καταφέρεις να δεις τελικά τον Ασάνζ. Ακόμη κι αν είσαι επισκέπτης, σου παίρνουν δακτυλικά αποτυπώματα, σε ψάχνουν εξονυχιστικά... Είναι μια φοβερή διαδικασία.
- Σε ποια κατάσταση είναι μέσα στη φυλακή αυτή τη στιγμή ο Ασάνζ;
Είναι ένας άνθρωπος που υποφέρει σωματικά και ψυχικά. Η ταλαιπωρία του και τα ψυχολογικά βασανιστήρια που του κάνουν, έχουν αρχίσει εδώ και 10 χρόνια. Τα 6,5 χρόνια στην πρεσβεία τον αποδυνάμωσαν και ψυχικά και σωματικά. Σε αυτά τα 6,5 χρόνια δεν είχε τη δυνατότητα σωστής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Όσο καιρό είχε σοβαρό πρόβλημα με το δόντι του, για χρόνια, με απόστημα, κανείς οδοντίατρος δεν πήγαινε να του κάνει την επέμβαση. Δεν είχε καμία ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και φοβόντουσαν οι γιατροί να τον επισκεφτούν.
- Είχε, έχει κι άλλα προβλήματα υγείας;
Δεν του δίνανε άδεια οι ειδικές Αρχές να μεταβεί σε νοσοκομείο για τον ώμο του. Υπέφερε και με τον ώμο και για το δόντι. Αναγκαζόταν όλα αυτά τα χρόνια κι έπαιρνε παυσίπονα πάρα πολύ δυνατά, τα οποία προκαλούν και ψυχολογικά προβλήματα. Έπρεπε όμως να αντιμετωπίσει τον αφόρητο πόνο. Ταυτόχρονα δεν είχε τη δυνατότητα να ασκηθεί στην πρεσβεία. Απόρροια αυτών είναι ότι έχει και προβλήματα οστεοπόρωσης κ.ά.
- Πνευματικά, ψυχολογικά σε ποια κατάσταση είναι σήμερα;
Ο Τζο Πίλτζερ είπε «he is always a fighting spirit», ότι δεν θα τα βάλει κάτω, αλλά δεν είναι όπως ήταν. Όλη αυτή η κατάσταση έχει επηρεάσει τη δυνατότητά του να αρθρώσει λόγο πολλές φορές, να αναπτύξει τη σκέψη και τον λόγο του. Ο Τζούλιαν Ασάνζ είναι ένας από τους πιο έξυπνους ανθρώπους που συνάντησε ποτέ, σύμφωνα και με τον Τζον Πίλτζερ, κι ωστόσο έχει φτάσει στο σημείο να μην μπορεί να επικοινωνήσει με τον τρόπο που επικοινωνούσε. Έχει επηρεαστεί η εκφραστική του δυνατότητα.
- Υπάρχουν ενδείξεις ότι του έχουν χορηγηθεί ψυχοφάρμακα;
Τον έβαλαν για εννιά μήνες στην πτέρυγα του νοσοκομείου των φυλακών, σε απομόνωση. Όχι μόνο αυτό. Όταν τον έβγαζαν για μισή ώρα την ημέρα στην αυλή, απέκλειαν τον δρόμο σε οποιοδήποτε άλλο και δεν αφήνανε να τον συναντήσει κανείς! Εκεί του δώσαν φάρμακα που τον έκαναν να έχει ακόμη και τάσεις αυτοκτονίας.
- Αυτό το ξέρουμε με ασφάλεια;
Ναι, το είπαν οι ψυχολόγοι του τον Σεπτέμβρη. Όταν τον βγάλανε από εκεί, πριν αρχίσει τον Φεβρουάριο η αρχή της δικαστικής διαδικασίας εκδόσεώς του, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, αμέσως αναθάρρησε. Σημείωσε μια ψυχολογική ανάταση, αλλά όχι στα φυσιολογικά επίπεδα.
- Παίρνει αντικαταθλιπτικά;
Ναι, αλλά δεν ξέρω τι.
- Είσαστε ένας από τους ανθρώπους που από το '12 βρισκόσασταν με συνέπεια κάθε βδομάδα έξω από την πρεσβεία του Εκουαδόρ. Το '15 θέλησε να σας συναντήσει κιόλας ο Ασάνζ προσωπικά. Πώς είναι από κοντά; Και σε τι κατάσταση τον βρήκατε;
Ήταν ένας φιλόξενος άνθρωπος, με περιέργεια, με όμορφο χιούμορ. Είχε την περιέργεια να σε ρωτήσει να μάθει ποιος είσαι, ποιοι λόγοι σε έκαναν να δραστηριοποιηθείς γι' αυτόν. Ήμουνα πολύ στρεσαρισμένη, όμως. Και η εμπειρία μου στην πρεσβεία έχει επηρεαστεί απ' αυτό.
- Στρεσαρισμένη για ποιο λόγο;
Η εμπειρία να μπεις μέσα στην πρεσβεία ήταν πολύ αρνητική. Λόγω της παρουσίας της αστυνομίας και των δρακόντειων μέτρων ασφαλείας.
- Σας παρακολουθούσαν; Κατέγραφαν τη συνομιλία σας;
Δεν ξέρω αν αυτό έγινε. Δεν έχω σχετικά στοιχεία. Εγώ τον συνάντησα προτού αναλάβει η εταιρεία UC Global, που έκανε κατόπιν στενές παρακολουθήσεις. Αλλά η αστυνομική παρουσία και τα μέτρα ασφαλείας έκαναν τον επισκέπτη, ακόμα και προτού αναλάβει η UC Global, να νιώθει άβολα και να αισθάνεται ότι πηγαίνει να δει έναν φυλακισμένο. Είδα τότε τον Ασάνζ βεβαίως πρώτη φορά ως άνθρωπο, ως κάποιον που θα μπορούσε να είναι φίλος, μέλος της οικογένειάς σου, ήταν ένας κανονικός άνθρωπος. Μέχρι τότε τον έβλεπα ως δημόσιο πρόσωπο, για το οποίο νιώθεις δέος.
- Πώς ήταν η εξωτερική εικόνα του;
Ήταν ντυμένος στην εντέλεια, πάρα πολύ προσεγμένος, ενώ είχα διαβάσει πολλά για το γεγονός ότι δεν προσέχει τον εαυτό του. Αλλά ήτανε πραγματικά άψογος στην εμφάνιση. Και προσπάθησε να με κάνει να νιώθω άνετα.
- Το ηθικό του ήταν ακμαίο;
Ναι, όσο ήταν στην πρεσβεία ήταν ακμαίο, γιατί εργαζόταν για το πάθος του. Το Wikileaks είχε τη μια έκδοση μετά την άλλη.
- Μιλήσατε τότε για τα Wikileaks.
Oχι, δεν κάναμε τέτοια συζήτηση. Δεν του έπαιρνα συνέντευξη. Καταλάβαινα ότι δεν μπορούσε να μιλήσει για πολλά πράγματα ελεύθερα. Στο τέλος σφίξαμε τα χέρια. Παρατήρησα ότι δεν μπορούσε να δώσει το δεξί του χέρι. Και μου έκανε εντύπωση. Τότε δεν γνωρίζαμε ότι έχει πρόβλημα με τον δεξιό του ώμο. Πονούσε ο άνθρωπος. Αυτή η συνάντηση μου αποκάλυψε την ανθρώπινη πλευρά του Ασανζ και με έκανε ακόμα πιο αποφασισμένα να θέλω να τον βοηθήσω.
-Ο κόσμος που βρισκόταν έξω από την πρεσβεία και τώρα είναι έξω από τη φυλακή είναι ακτιβιστές ως επί το πλείστον;
Πολλοί άνθρωποι είναι από τη Λατινική Αμερική, από χώρες με απολυταρχικά πολιτεύματα, που καταλάβαιναν αμέσως τι σημαίνει να καταπατούνται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Κάποιοι από αυτούς βρίσκονταν με πολιτικό άσυλο στην Αγγλία. Οι κατατρεγμένοι κι οι απλοί άνθρωποι ήρθαν στον Ασάνζ. Από τη Χιλή είναι η κυρία Κλάρα, που μένει ακόμα μαζί μας, από την Ιρλανδία ο Τζιμ κι ο Τομ, Κολομβιανοί, μερικοί Βρετανοί, Εγγλέζοι άνθρωποι που είχαν αγωνιστεί σε άλλες καμπάνιες, όπως το κλείσιμο του Γκουαντάναμο, είχαμε πολλούς από αυτούς. Στην "υπόθεση Ασάνζ" μπήκαν αρκετοί ακτιβιστές από τον χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τη Βενεζουέλα και τη Λατινική Αμερική γενικώς. Γενικά, πολιτικά συνειδητοποιημένοι άνθρωποι.
- Νέοι άνθρωποι;
Και νέα παιδιά, ναι, που ψάχνονταν, ρωτούσαν, μάθαιναν και πολλά που, ενώ έκαναν μερικές ερωτήσεις, τελικά γίνονταν μέρος της ομάδας για τον Ασάνζ. Έρχονταν κι έρχονται κι από εξωτερικό. Κίτρινα Γιλέκα κ.ά. Ακόμη και για να βγάλουν μια φωτογραφία έξω από πρεσβεία του Ισημερινού. Ήταν συνειδητοποιημένοι άνθρωποι. Σαν να πηγαίναν στη Μέκκα για προσκύνημα.
- Η βρετανική κοινωνία δεν φάνηκε να συγκινείται ιδιαιτέρως.
Το 2010-2011 ασχολήθηκε. Αλλά όταν «έσκασε» η στημένη υπόθεση βιασμού από τη Σουηδία, καπελώθηκε όλη η κουβέντα. Έγινε ένας τρομερός ψυχολογικός πόλεμος και από ΜΜΕ αυτής της χώρας που ανήκουν σε μια μικρή ολιγαρχία. Ειδικά το BBC πρόβαλε έργα και ταινίες για να γελοιοποιεί τον Ασάνζ. Η προπαγάνδα των βρετανικών ΜΜΕ και του BBC είναι πραγματικά απερίγραπτη. Αναγκάστηκα να στείλω 20 e-mail σε εφημερίδες για να διορθώσουν ψευδή άρθρα και ρεπορτάζ, γιατί αποθρασύνθηκαν τελείως τα χρόνια που ο Ασάνζ ήταν στην πρεσβεία. Βαρβαρότητα! Και η βρετανική κοινωνία, γενικώς, αν της πει η ελίτ «φτύσε», θα φτύσει!
- Η τιμωρητική στάση απέναντι στον Ασάνζ είναι ένα μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση να μην τολμήσει μελλοντικά ερευνητής δημοσιογράφος, χάκερ κ.ά. να βγάλει άπλυτα, εγκλήματα πολέμου κυβερνήσεων, όπως των ΗΠΑ, στη δημοσιότητα, διότι θα τύχει ίδιας μεταχείρισης;
Συμφωνώ. Το website των Wikileaks είναι ακόμα ενεργό κι έχει ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου. Έχει φέρει ήδη μια επανάσταση στον τρόπο που εκδίδονται απόρρητα έγγραφα. Πρόκειται για καινοτομία του Ασάνζ, μια μελέτη της πραγματικότητας με τον τρόπο όπου ένας ιστορικός καταφεύγει στις πηγές για να γράψει ιστορία εμπεριστατωμένα. Ο Τζούλιαν Ασάνζ άνοιξε δρόμους στη δημοσιογραφία, την ελευθεροτυπία και μας έδωσε μια παρακαταθήκη πηγών της πραγματικότητας όσον αφορά την πολιτική, τη διπλωματική ζωή παγκοσμίως, μια βιβλιοθήκη που δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να αυξήσουν τη γνώση τους για τη διεθνή πραγματικότητα. Η δικαστική διαδικασία στα ισπανικά δικαστήρια, όπου έχουν προσφύγει ο δικηγόρος του, Χουάν Μπράνκο, και ο Γιάνης Βαρουφάκης, έχει αποκαλύψει και σενάρια απόπειρας δολοφονίας εναντίον του!
- Τεκμηριώνεται αυτό;
Ο διευθυντής της εταιρείας ασφαλείας της UC Global, Ντέβιντ Μοράλες, έστελνε από τις ΗΠΑ οδηγίες στους υπαλλήλους του. Υπάρχει και ηλεκτρονική επικοινωνία και ντοκουμέντα που τους λέει ότι οι «Αμερικανοί φίλοι μας» σκέφτονται αν μπορεί να αφεθεί η πόρτα της πρεσβείας ανοιχτή, αναφερόμενος και σε ατυχήματα και στη χρήση δηλητηρίου. Στο δε διαμέρισμα του Ντέβιντ Μοράλες βρέθηκαν πιστόλια με σβησμένους τους κωδικούς αναγνώρισης. Δεν μιλάμε θεωρητικά. Το γεγονός ότι όταν ενεπλάκη στην υπόθεση η εταιρεία, άνοιγε τσάντες και κινητά επισκεπτών του Ασάνζ, πιθανότατα κάνοντας downloading στα δεδομένα τους, είναι σοβαρότατο ζήτημα. Χειροκροτώ τον κ. Βαρουφάκη και όσους πήραν την πρωτοβουλία να κάνουν μήνυση σε αυτή την εταιρεία. Εκτός από το ότι υπερασπίζονται τα δικά τους δικαιώματα, ισχυροποιούν και τη θέση του κ. Ασάνζ σε αυτή την υπόθεση.
- Θα εκδοθεί στις ΗΠΑ τον Γενάρη; Τι προβλέπετε;
Είναι δύσκολο να ξέρεις. Γίνονται κινήσεις, ασκούνται πιέσεις. Η εμπειρία μου μού λέει ότι δεν αποδόθηκε καμία δικαιοσύνη στον κ. Ασάνζ από το βρετανικό κράτος, τις Αρχές και τους θεσμούς της χώρας. Είναι ένα πολιτικό θέμα η υπόθεσή του. Αν ήταν μια κλοπή, μια ληστεία, κι όχι ένα πολιτικό θέμα, οι θεσμοί και η δικαιοσύνη στη Μεγάλη Βρετανία θα λειτουργούσαν. Ταυτόχρονα υπάρχουν έρευνες -όπως του website «The Classified UK»- που δείχνουν ότι η επικεφαλής δικαστής της διαδικασίας έχει στενές σχέσεις, όπως και ο άνδρας και ο γιος της, με συμφέροντα των μυστικών υπηρεσιών της Αγγλίας. Ο άνδρας της υπήρξε μάλιστα πρώην υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, ο γιος της υπάλληλος και με εταιρείες μυστικών υπηρεσιών και παρακολουθήσεων. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να κρατήσει η δικαστής ουδέτερη στάση.
- Δεν υπάρχει νομοθεσία που να την αποκλείει από την υπόθεση, δεν υπάρχει ασυμβίβαστο;
Πραγματικά υπάρχει. Και για να το παρακάμψει έκανε το λεγόμενο «stepping aside». Επειδή είναι επικεφαλής του συγκεκριμένου δικαστηρίου και είναι κι ο επιβλέπων όλων των υποθέσεων εκδόσεως, έδωσε την υπόθεση του Ασάνζ στη δικαστίνα Βανέσα Μπαρέιτσα, που είναι σχετικά άπειρη, κρατώντας για τον εαυτό της τον ρόλο του ανώτερου επόπτη. Αυτό το έκανε τον Ιούνιο του '19. Τον Φεβρουάριο του '18, όταν έκανε αίτημα ο Ασάνζ μέσω των δικηγόρων του να εγκαταλειφθεί το αγγλικό ένταλμα σύλληψης, αφού είχε κλείσει η υπόθεση στη Σουηδία, η ίδια δικαστής είχε πάρει την απόφαση ότι το ένταλμα σύλληψης ισχύει. Αν αποσυρόταν από την υπόθεση, οι δικηγόροι του και τώρα θα έκαναν έφεση για την απόφαση που πήρε το '18. Είναι πολύ ξεκάθαρο ότι δεν πρόκειται στην Αγγλία να βρεις δικαιοσύνη, εκτός και αν βρεθεί πολιτική λύση και βρεθούν σωστοί δικαστές σε ανώτερο ή ανώτατο δικαστήριο που θα μπορούν να υψώσουν ανάστημα παρά τις πιέσεις.
- Μετά τις εφέσεις Ασάνζ, αφού βγει η απόφαση στις 4 Ιανουαρίου;
Ναι. Εκεί μπορεί να υπάρχουν δικαστές με τη δύναμη και την επαγγελματική ακεραιότητα να αντισταθούν στην πολιτική επιρροή, κοιτώντας πώς θα προστατέψουν και το Ασάνζ και την κοινωνία. Γιατί η απειλή στην κοινωνία με μια τέτοια έκδοση είναι ξεκάθαρη. Έτσι και εκδώσουν τον Ασάνζ στις ΗΠΑ, θα έχει δημιουργηθεί προηγούμενο και θα μπορούν στο εξής οι ΗΠΑ να ζητήσουν την έκδοση οποιουδήποτε δημοσιογράφου από την Ευρώπη. Είναι μια τρομερή απειλή για την ελευθεροτυπία στην Αγγλία, αλλά και παγκοσμίως.
Σχόλιο: Ο Ασάνζ υποφέρει φυλακισμένος εδώ και χρόνια επειδή έδωσε στην δημοσιότητα τα εγκλήματα της Αμερικανικής κυβέρνησης.