Rhus glabra
© Jeelan ClarkRhus glabra
Οι ιθαγενείς κάτοικοι της σημερινής πολιτείας Ουάσινγκτον στις ΗΠΑ κάπνιζαν Rhus glabra, ένα φυτό που είναι ευρύτερα γνωστό ως «μαλακό σουμάκι» (smooth sumac) πριν από 1.400 χρόνια.

Η ανακάλυψη έγινε από ομάδα επιστημόνων του Washington State University και αποτελεί την πρώτη φορά που επιστήμονες ανακαλύπτουν ίχνη από φυτό που δεν ήταν καπνός σε αρχαία πίπα.

Η ινδιάνικη πίπα περιείχε επίσης κατάλοιπα από N.quadrivalvis, ένα είδος καπνού που δεν καλλιεργείται αυτή τη στιγμή στην περιοχή μα θεωρείται πως κάτι τέτοιο συνέβαινε στο παρελθόν. Ως τώρα η χρήση συγκεκριμένων μειγμάτων φυτών για κάπνισμα από αρχαίους κατοίκους της βορειοδυτικής Αμερικής ήταν κάτι για το οποίο υπήρχαν μόνο εικασίες.

pipes
© WSU
«Το κάπνισμα συχνά έπαιζε θρησκευτικό ή τελετουργικό ρόλο στις φυλές των ιθαγενών Αμερικανών, και οι έρευνές μας δείχνουν πως αυτά τα συγκεκριμένα φυτά ήταν σημαντικά για αυτές τις κοινότητες στο παρελθόν» είπε ο Κόρεϊ Μπραουνστάιν, πρώην φοιτητής του WSU, πλέον στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και επικεφαλής συντάκτης της σχετικής έρευνας στο Frontiers in Molecular Biosciences. «Πιστεύουμε πως το Rhus glabra μπορεί να αναμειγνυόταν με καπνό για τις ιατρικές του ιδιότητες και για να βελτιώνει το άρωμα του καπνού».

Η ανακάλυψη αυτή ήταν δυνατή χάρη σε μια νέα μεταβολική ανάλυση που μπορεί να εντοπίζει χιλιάδες ενώσεις ή μεταβολίτες σε κατάλοιπα που έχουν βρεθεί σε πίπες, μπωλ κι άλλα αρχαιολογικά αντικείμενα. Αυτά τα κατάλοιπα μπορούν να χρησιμοποιούνται για να διαπιστώνεται τι φυτά καπνίζονταν ή καταναλώνονταν.

«Δεν σου λέει απλά πως ναι, βρήκες το φυτό που σε ενδιέφερε, αλλά επίσης σου λέει και τι άλλο καπνιζόταν» είπε ο Ντέιβιντ Γκανγκ, καθηγητής στο Ινστιτούτο Βιολογικής Χημείας του πανεπιστημίου και ένας εκ των συντελεστών της έρευνας. «Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως αυτή η τεχνολογία αντιπροσωπεύει ένα νέο σύνορο στην αρχαιο-χημεία».