Ντόμινο στην αγορά αναμένεται να προκαλέσει η απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να διοχετεύσει στην αγορά μεγάλες ποσότητες πετρελαίου σε χαμηλότερες τιμές, με αφορμή τον Κορονοιό. Το Sputnik βάζει τα πιθανά σενάρια πάνω στο τραπέζι.
πετρέλαιο
© AP Photo / Chuck Burton
Την τελευταία τριετία ένας από τους παράγοντες που επηρρέασε σημαντικά την πετρελαιαγορά ήταν η συμμαχία μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας. Τώρα όμως η συνεργασία αυτή φαίνεται να φτάνει στο τέλος της, με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.

Όλα ξεκίνησαν όταν η Σαουδική Αραβία, ως βασικό μέλος του ΟΠΕΚ (Οργανισμός Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών) πρότεινε την περασμένη εβδομάδα συγκεκριμένο πλαίσιο αναφορικά με τις περικοπές παραγωγής, ώστε να αντισταθμίσει την κατάρρευση της ζήτησης από την εξάπλωση του κορονοϊού. Στην πραγματικότητα όμως ήθελε τον πλήρη έλεγχο της αγοράς.

Η Ρωσία όμως αρνήθηκε.

Ακάθεκτοι και σε αντίποινα, οι Σαουδάραβες βρήκαν την αφορμή που περίμεναν και ανακοίνωσαν κάθετη μείωση των επίσημων τιμών πώλησης όλων των τύπου πετρελαίου προς όλες τις περιοχές του κόσμου κατά 6-8 δολάρια το βαρέλι, κάτι που προκάλεσε παγκόσμια αναταραχή.

Η ελεύθερη πτώση πτώση των τιμών του πετρελαίου της Δευτέρας, ήρθε εν μέσω της ελαχιστοποίησης της ζήτησης για πετρέλαιο από την Κίνα, με το ξέσπασμα του κορονoϊού να κλυδωνίζει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως.

Το βασικό ερώτημα είναι ποιος θα ωφεληθεί περισσότερο από την κατάσταση.

Η χώρα που «πάτησε τη σκανδάλη» για να οδηγήσει τις τιμές του πετρελαίου σε μια ελεύθερη πτώση, η Σαουδική Αραβία, μπορεί να υποφέρει περισσότερο από την αναταραχή στην αγορά, αντί να ηγηθεί όπως πραγματικά θέλει.

Η αδυναμία του Βασιλείου είναι η εξάρτησή του από τα έσοδα από το πετρέλαιο, καθώς και ένα δημοσιονομικό έλλειμμα 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

«Η Σαουδική Αραβία πουλάει 30 δολάρια το βαρέλι. Δεν είναι πάντοτε τα ίδια συμβόλαια της πραγματικής αγοράς, αλλά αυτό είναι η τιμή αναφοράς. Κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να είναι στα 25 αλλά και στα 35. Αυτό έχει μεγάλη σημασία καθώς η Σαουδική Αραβία έχει νόμισμα το οποίο είναι απόλυτα συνδεδεμένο με το δολάριο και δεν υποτιμάται. Άρα κάθε φορά που πέφτει η τιμή στην οποία πουλάει κάτι, χάνει αρκετά χρήματα. Αντίθετα, η Ρωσία υποτιμά το νόμισμά της, γι' αυτό και απορροφάει την πτώση», επισημαίνει στο Sputnik ο γεωστρατηγικός αναλυτής Ιωάννης Μιχαλέτος.

Όπως φαίνεται οι Σαουδάραβες δεν έχουν μάθει από το λάθος που έκαναν πριν από έξι χρόνια, όταν τελικά χτύπησαν την οικονομία τους, αντί για τη ρωσική. Σήμερα πιθανώς προβαίνουν στο ίδιο ατόπημα.

«Η Σαουδική Αραβία αντιμετωπίζει το εξής πρόβλημα: Η οικονομία της είναι συνώνυμη έννοια με την ΑΡΑΜΚΟ (σ.σ. τη ναυαρχίδα του πετρελαϊκού κλάδου της Σαουδικής Αραβίας). Όταν πέφτουν τα έσοδα της ΑΡΑΜΚΟ, πέφτουν κάθετα και τα έσοδα της σαουδαραβικής οικονομίας. Περίπου το 65% του Σαουδαραβικού ΑΕΠ είναι ο τζίρος της ΑΡΑΜΚΟ. Η πτώση κατά 20% των τιμών του πετρελαίου σημαίνει ότι η Σαουδική Αραβία θα εμφανίσει τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμα τους επόμενους μήνες. Κάποιοι κάνουν λόγο για 50 έως 100 δις έλλειμμα».

Και συνεχίζει:

«Αυτά τα χρήματα τα έχει η Σαουδική Αραβία να τα καλύψει, καθότι διαθέτει κρατικό fund με περίπου 460 δις. Ωστόσο αν συνεχιστεί σε βάθος χρόνου, θα εξανεμιστούν τα συναλλαγματικά αποθέματα και στη συνέχεια θα πρέπει να αποσυνδέσουν το νόμισμά τους από το δολάριο και να το υποτιμήσουν. Εισάγει τα πάντα σχεδόν. Φρούτα λαχανικά, κρέας, σιτάρι και άλλα βασικά είδη διατροφής εισάγονται. Αυτό σημαίνει πληθωρισμό, καταστροφή των παραγόντων του κεφαλαίου οι οποίοι είναι οι πρίγκηπες που μπορεί να έρθουν σε σύγκρουση μεταξύ τους, αλλά και μια τεράστια πολιτική - πολιτειακή ανωμαλία».

Από την πλευρά της η Ρωσία έχει πολύ μεγαλύτερους πόρους για να στηρίξει την οικονομία της εν μέσω αναταραχής στην αγορά πετρελαίου.

Ειδικότερα η Μόσχα επισημαίνει σε όλους τους τόνους ότι διαθέτει αρκετά αποθέματα για να στηρίξει την εθνική οικονομία της για αρκετά χρόνια, ακόμη και αν η κατάσταση επιδεινωθεί.

«Στη Ρωσία η μεγαλύτερη εταιρεία είναι η Gazprom, με φυσικό αέριο, Πολύ μικρότερη είναι η ρωσική εξάρτηση από τις εταιρείες της και επειδή μπορεί να υποτιμήσει το νομισμά της και ταυτόχρονα είναι αυτάρκης στα βασικά προιόντα, ώστε δεν ανησυχούν τόσο για τον πληθωρισμό».

«Όταν μειώνεται η τιμή του πετρελαίου δεν μειώνεται μόνο για την εξωτερική αγορά αλλά και την εσωτερική. Η ρωσική οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ενέργεια, την παραγωγή νικελίου, χάλυβα και στο φυσικό αέριο. Το αποτέλεσμα από τις κινήσεις της Σαουδικής Αραβίας θα μπορούσε τελικά να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της ρωσικής οικονομίας που δεν εξαρτάται από το πετρέλαιο, ενώ αντίθετα η Σ.Αραβία που δεν έχει αξιόλογη οικονομία πέραν του πετρελαίου να έχει πολύ αρνητικά αποτελέσματα».

Κατά τις εκτιμήσεις του ο Βασιλιάς Μπιν Σαλμάν θα μπορούσε να σώσει τη χώρα υποθηκευοντάς τη, όμως θα βρεί ισχυρές αντιστάσεις αν το κάνει.

«Ο Σαλμάν θα μπορούσε να υποθηκεύσει τη χώρα, αλλά αυτό δεν είναι τόσο εύκολο, καθώς θα έχει να αντιμετωπίσει τους Βεδουίνους που διοικούν την εταιρεία ΑΡΑΜΚΟ. Τότε θα μπορούσε να γίνει εμφύλιος πόλεμος στη Σαουδική Αραβία. Και αυτό επειδή η περιουσία ανήκει και σε μέλη της βασιλικής οικογένειας με την οποία έχει ήδη αντιπαλότητα».

Ένας άλλος χαμένος ενδέχεται να είναι και η αμερικανική οικονομία.

«Δολάριο και πετρέλαιο είναι αλληλένδετα. Όταν πέφτει η τιμή και οι όγκοι του πετρελαίου, μειώνεται η κυκλοφορία του δολαρίου παγκοσμίως».

Απεναντίας οι Κινέζοι ενδέχεται να είναι οι μεγάλοι ωφελημένοι.

«Η Κίνα επειδή εισάγει την ενεργειά της, αγοράζει φτηνά και έτσι μετριάζει τις συνέπειες του Κορονοιού».

Όπως εκτιμά, έχουμε δρόμο μπροστά μας ακόμα.

Υπάρχουν αρκετοί τεχνικές παράμετροι στο ζήτημα. Πτώση χρηματιστηρίων, η κίνηση των επιτοκίων, η συμπεριφορά των τραπεζών αλλα και ο κορονοϊός. Είναι δύσκολο να προβλεφθεί το αποτέλεσμα».

Η παράμετρος του κορονοϊού

Αστάθμητος παράγοντας παραμένει ο κορονοϊός.

«Αν η φρενίτιδα με τον κορονοϊό σταματήσει τον επόμενο μήνα, θα αυξηθούν οι τιμές του πετρελαίου και θα επιστρέψουμε εκεί που ήμασταν, στην προτέρα κατάσταση.

Αν όμως ο πανικός ενταθεί και δεχθεί πλήγμα ο τουρισμός και οι μεταφορές, το πετρέλαιο θα πέσει πολύ χαμηλότερα από τις προβλέψεις. Υπάρχει το ενδεχόμενο να πτωχεύσει η Σαουδική Αραβία. Θα πάθει μεγάλη ζημιά ο ναυτιλιακός τομέας που ασχολείται με τα τάνκερ και όλο αυτό ενδέχεται προκαλέσει μια μεγάλη χιονοστιβάδα επιπέδου 2008 και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.

Αυτή η παράμετρος δεν υπήρχε στους προηγούμενους πολέμους τιμών που γίνονται ανά δεκαετία.

Όλοι θα χάσουν σε μια τέτοια περίπτωση, το θέμα είναι ποιος θα χάσει λιγότερο. Η Σαουδική Αραβία είναι σημείο αναφοράς.

Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πυροδοτηθεί νέα κρίση με το Ιράν.

Αν η Σαουδική Αραβία αντιμετωπίσει κρίση μπορεί να πάψει να χρηματοδοτεί την Αίγυπτο, που στηρίζεται αρκετά σε δανειά της.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Σαουδάραβες είναι μέτοχοι στο δυτικό κόσμο, σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, Αν έχουν έλλειψη ρευστότητας, θα ξεπουλήσουν τις μετοχές και θα έχουν πρόβλημα τα διεθνή χρηματιστήρια».