δίκη ασάνζ
Η μεταχείριση του κατηγορούμενου θυμίζει λίγο από χουντικό στρατοδικείο, με τη διαφορά ότι τότε δεν είχαν σκεφτεί να τους βάλουν σε κουβούκλιο: απλώς απαγόρευαν την επαφή των κατηγορούμενων μεταξύ τους και με τους δικηγόρους τους. Το σωτήριο έτος 2020, στη Μεγάλη Βρετανία, ένας φανερά εξουθενωμένος Τζούλιαν Ασάνζ κάθεται πίσω από ένα γυάλινο τείχος με δύο φρουρούς δεξιά και αριστερά. Όταν οι παράγοντες της δίκης δεν μιλούν στο μικρόφωνο, δεν ακούει τι συμβαίνει στο ακροατήριο.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο δημοσιογράφος και ιδρυτής των Wikileaks παρακολούθησε χθες την αντιπαράθεση σε 2-3 θέματα, εκ των οποίων το ένα είχε και - αμιγώς - ελληνικό ενδιαφέρον. Δύο Ισπανοί μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, έχουν αποκαλύψει ότι η ισπανική εταιρεία στην οποία δούλευαν παρακολουθούσε τον Ασάνζ, στην πρεσβεία του Εκουαδόρ στο Λονδίνο όπου είχε καταφύγει για χρόνια, για λογαριασμό των ΗΠΑ.

Οι 2 Ισπανοί θέλουν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους επικαλούμενοι τους κινδύνους για τη ζωή τους, αλλά οι Αμερικανοί εκπρόσωποι στη δίκη ζητούν την άρση της, με επιχειρήματα που έχουμε ακούσει και στην Ελλάδα, αλλά βέβαια στο πολύ πιο πολιτισμένο: ότι η μαρτυρία τους θα έχει μεγαλύτερη αξία αν αποκαλυφθεί ποιοι είναι, ότι η εταιρεία τους - από την οποία απολύθηκαν - τους γνωρίζει και επίσης ότι μπορεί τα ονόματά τους να γίνουν γνωστά μόνο στο Δικαστήριο, αλλά όχι δημόσια (φυσικά κανείς δεν διανοείται να αρχίσει να φωνάζει τα επώνυμα τους, όπως στο Ελλάντα).

δίκη ασάνζ
Η απογευματινή συνεδρίαση ξεκίνησε με το αίτημα των συνηγόρων του Ασάνζ να μεταφερθεί από το γυάλινο κουβούκλιο δίπλα τους. Είπαν ότι δεν έχουν επαφή με τον πελάτη τους στον οποίο έχουν γυρισμένη την πλάτη (μπορείτε να δείτε τη διάταξη στο σκίτσο) ούτε μπορούν να δουν τις αντιδράσεις του, ότι δεν μπορούν να συνεννοηθούν μαζί του καθώς τα γραπτά σημειώματα που τους στέλνει ελέγχονται από τους φρουρούς του, ότι όταν τον πλησιάζουν είναι αδύνατον να του μιλήσουν εμπιστευτικά γιατί το κουβούκλιο έχει μικρόφωνα και η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ που ζητάει την έκδοσή του κάθεται κοντά, ότι τα γυάλινα κελιά έχουν καταργηθεί σε όλο τον κόσμο εδώ και 20 χρόνια και τέλος ότι, σε ανάλογες περιπτώσεις, το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει γνωμοδοτήσει υπέρ του αιτήματος τους.

Εκείνη τη στιγμή σηκώθηκε ο Ασάνζ από τη θέση του και είπε: «δεν έχω νομική αντιπροσώπευση». Η δικαστής Μπαράιτσερ του είπε να μείνει σιωπηλός και να μιλάει «μέσω των δικηγόρων του» και ο Ασάνζ ανταπάντησε ότι «αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Δεν μπορώ». Ύστερα η κυρία Μπαράιτσερ άρχισε να διαβάζει ένα μακροσκελές κείμενο, που είχε προφανώς ετοιμαστεί από το προηγούμενο βράδυ, με το οποίο απέρριψε, για λόγους ασφαλείας, το αίτημα της υπεράσπισης και αντιπρότεινε συχνότερες διακοπές της ακροαματικής διαδικασίας, ώστε να μπορεί ο Ασάνζ να συνεργάζεται με τους συνηγόρους του.

Η ανάγνωση του κειμένου από τη δικαστή Μπαράιτσερ προξένησε εντύπωση, καθώς θα μπορούσε να επιχειρηματολογήσει προφορικά. Παρατηρητές της δίκης, την περιγράφουν ως μια δικαστή χωρίς πείρα, που δυσκολεύεται να χειριστεί μια τόσο πολύκροτη υπόθεση και επιλέγει την πιο «ασφαλή οδό», να είναι δηλαδή εισαγγελικότερη του εισαγγελέα, που μάλιστα στη περίπτωση της «μετακίνησης» του Ασάνζ σε πιο ανθρώπινη θέση, κράτησε ουδέτερη στάση.

Η άπειρη δικαστής τοποθετήθηκε στην υπόθεση από την Λαίδη Έμμα Άρμπυθνοτ - κάτι σαν πρόεδρο Εφετών - της περιοχής του Λονδίνου όπου γίνεται η δίκη. Το θέμα όμως είναι ότι τόσο η Λαίδη όσο και ο σύζυγός της, Λόρδος Τζέιμς Άρμπυθνοτ του Εντρομ διατηρούν στενές, διαπλεκόμενες σχέσεις με εταιρείες, τη δράση των οποίων είχαν αποκαλύψει τα Wikileaks. Ο Λόρδος Άρμπυθνοτ έχει διατελέσει υπουργός Άμυνας της Μ. Βρετανίας και το ζευγάρι είχε δεχθεί από τις εταιρείες-στόχους του Ασάνζ διάφορα δωράκια, όπως ένα πληρωμένο ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη αξίας 2426 λιρών.

Το πρόβλημα είναι ότι η δικαστής Μπαράιτσερ, που είναι μόνη στην έδρα, θα αποφασίσει για την τύχη του Ασάνζ στη δίκη που χθες αποφασίστηκε να αναβληθεί για τον Μάιο. Τότε θα αποφασιστεί και η τύχη των 2 Ισπανών μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, σε μια υπόθεση που δεν αναμένεται να τελεσιδικίσει πριν το 2021. Μέχρι τότε, ο Ασάνζ πιθανότατα θα σαπίζει στη φυλακή επειδή δεν παρέστη σε ένα δικαστήριο, κάτι που στη Μεγάλη Βρετανία, πάντα το έτος 2020, τιμωρείται με πρόστιμο.