Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο
© Andrew Caballero-Reynolds/Pool via APΟ υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, και οι Ταλιμπάν, ανακοίνωσαν ότι θα υπογράψουν συμφωνία μεταξύ τους ειρήνης στις 29 Φεβρουαρίου, ενώ από τα μεσάνυχτα της Παρασκευής προς το Σάββατο (21.30 ώρα Ελλάδας) τίθεται σε ισχύ «περίοδος περιορισμού της βίας». Είχε προηγηθεί την Πέμπτη άρθρο του υπαρχηγού των Ταλιμπάν στους New York Times, που προϊδέαζε για τις εξελίξεις.

Η ανακοίνωση έρχεται έπειτα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις στην Ντόχα του Κατάρ μεταξύ των δύο μερών -ξεκίνησαν το 2018- με στόχο της Ουάσιγκτον να αποχωρήσει σταδιακά από την περιοχή και να αρχίσει διάλογος μεταξύ της κυβέρνησης του Αφγανιστάν και τις ισλαμιστικής οργάνωσης. Επίσης, οι δύο πλευρές θα κάνουν επίσης διευθετήσεις για την απελευθέρωση κρατουμένων.

Την περίοδο περιορισμού της βίας θα επιτηρούν τόσο αφγανικές και διεθνείς δυνάμεις όσο και δυνάμεις των Ταλιμπάν.

«Έπειτα από μακρές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τα δύο μέρη συμφώνησαν να υπογράψουν την οριστικοποιημένη συμφωνία παρουσία διεθνών παρατηρητών», ανέφερε σε δήλωση εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ.

Από την πλευρά του και με ξεχωριστή ανακοίνωση, ο Μάικ Πομπέο ανέφερε πως οι ΗΠΑ και οι Ταλιμπάν έχουν δεσμευθεί σε συνομιλίες προκειμένου να διευκολυνθεί μια πολιτική διευθέτηση στο Αφγανιστάν και να μειωθεί η παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή. «Η συμφωνία θα υπογραφεί με την επιτυχή εφαρμογή της συνεννόησης με τους Ταλιμπάν για σημαντικό περιορισμό της βίας σε όλη τη χώρα», πρόσθεσε.

Διαπραγματευτές των ΗΠΑ και των Ταλιμπάν πραγματοποιούσαν συναντήσεις στην Ντόχα από το 2018, αν και οι μάχες μαίνονταν στο Αφγανιστάν και χιλιάδες άμαχοι και μαχητές έχουν σκοτωθεί καθώς οι αντάρτες διεύρυναν τον έλεγχο που ασκούν επί του εδάφους.

«Βάσει του σχεδίου, ο περιορισμός της βίας (RIV) θα ξεκινήσει ανάμεσα στους Ταλιμπάν και τις διεθνείς δυνάμεις και τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας και θα διαρκέσει μία εβδομάδα», δήλωσε ο Τζαβίντ Φαϊσάλ, διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ασφαλείας του Αφγανιστάν.

«Ελπίζουμε ότι θα επεκταθεί για μεγαλύτερη περίοδο και θα ανοίξει τον δρόμο για μια κατάπαυση του πυρός και ενδο-αφγανικές συνομιλίες», πρόσθεσε. Οι Ταλιμπάν αρνούνταν προηγουμένως να μιλήσουν απευθείας με την κυβέρνηση της Καμπούλ, την οποία καταγγέλλουν ως μαριονέτα των ΗΠΑ.

Τρεις υψηλόβαθμοι ηγέτες των Ταλιμπάν -δύο στην Ντόχα και ένας στο Αφγανιστάν-, μιλώντας σε καθεστώς ανωνυμίας, επιβεβαίωσαν ότι συμφώνησαν για τον περιορισμό της βίας στο Αφγανιστάν για επτά ημέρες, αρχής γενομένης από απόψε το βράδυ. Ηγετικό στέλεχος των Ταλιμπάν με έδρα την Ντόχα δήλωσε στο Ρόιτερ πως η περίοδος δεν μπορεί να αποκαλείται «κατάπαυση του πυρός».

«Κάθε μέρος έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα αλλά δεν θα υπάρξουν επιθέσεις του ενός εναντίον των θέσεων του άλλου αυτές τις επτά ημέρες. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ασφάλειας στο Αφγανιστάν και μπορεί να επεκταθεί αν τα πράγματα πάνε καλά αφού υπογραφεί μια συμφωνία ειρήνης με τις ΗΠΑ», ανέφερε.

Οι αφγανικές δυνάμεις θα συνεχίσουν τις συνήθεις στρατιωτικές επιχειρήσεις τους εναντίον άλλων οργανώσεων όπως το Ισλαμικό Κράτος, στη διάρκεια της περιόδου RIV, είπε ο Αφγανός εκπρόσωπος Φαϊσάλ, ο οποίος πρόσθεσε πως οι αφγανικές δυνάμεις θα ανταποδώσουν την παραμικρή παραβίαση από τους Ταλιμπάν.

«Τοπικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι και αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν λάβει οδηγίες από τον ίδιο τον πρόεδρο για το πώς θα παρακολουθούν τους κανονισμούς που συμφωνήθηκαν για την περίοδο RIV», είπε.

Χαιρετίζουν ΝΑΤΟ και Μόσχα

Το ΝΑΤΟ χαιρέτισε την ανακοίνωση της συμφωνίας, εκτιμώντας ότι ανοίγει τον δρόμο για μια «βιώσιμη ειρήνη», σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του, Γενς Στόλτενμπεργκ. «Χαίρομαι για τη σημερινή ανακοίνωση ότι επιτεύχθηκε συμφωνία για σημαντικό περιορισμό της βίας στο Αφγανιστάν», ανέφερε.

«Σημαντικό γεγονός για την ειρήνη» χαρακτήρισε τη συμφωνία και η Μόσχα.

«Θα είναι ένα σημαντικό γεγονός για την ειρηνευτική διαδικασία στο Αφγανιστάν», δήλωσε ο ειδικός αντιπρόσωπος του Ρώσου προέδρου για το Αφγανιστάν, Ζαμίρ Καμπούλοφ, που εξέφρασε την ελπίδα ότι η πολιτική κρίση στο Αφγανιστάν, όπου αμφισβητείται η επανεκλογή του προέδρου Ασράφ Γάνι, «δεν θα εμποδίσει την υπογραφή» της ειρηνευτικής συμφωνίας.

«Η αληθινή εργασία θα ξεκινήσει στη συνέχεια» πρόσθεσε.

Η Ρωσία επιδιώκει να έχει ρόλο στις διαπραγματεύσεις στο Αφγανιστάν και διοργάνωσε δύο συναντήσεις στη Μόσχα ανάμεσα σε εκπροσώπους των Ταλιμπάν και Αφγανούς πολιτικούς αξιωματούχους το 2019 οι οποίες ολοκληρώθηκαν χωρίς να σημειωθεί αισθητή πρόοδος, πάντως.