ukraine airlines plane crash tehran site
Η ομολογία των Ιρανών ότι ο στρατός τους κατέρριψε το αεροπλάνο των ουκρανικών αερογραμμών φαίνεται να αποτελεί λήξασα υπόθεση όσον αφορά τη διεθνή διπλωματία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η επίσημη ιστορία για το τι συνέβη είναι η εξής:

Είναι η ώρα 2 τα χαράματα στις 8 Ιανουαρίου 2020 και ο τύπος μας κάθεται σε ένα σύστημα πυραύλων αεροπορικής άμυνας Tor-M1 περίπου 10 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του διεθνούς αερολιμένα Ιμάμ Χομεϊνί, δυτικά της Τεχεράνης.

Ο στρατηγός Σολεϊμάνι θάφτηκε την προηγούμενη μέρα και το τελευταίο μισάωρο περίπου δώδεκα ιρανικοί βαλλιστικοί πύραυλοι έχουν εκτοξευθεί από το δυτικό Ιράν εναντίον δύο αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ.

Ολόκληρος ο ιρανικός στρατός βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού και το στρες σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Υπήρξε πολλή φλυαρία σχετικά με μια πιθανή απάντηση των ΗΠΑ και ο τύπος μας είναι μέλος μιας από τις πολλές ομάδες που βρίσκονται γύρω από την Τεχεράνη, επιφορτισμένος να καταρρίψει οτιδήποτε εμφανιστεί στην οθόνη του ραντάρ που ταιριάζει με το προφίλ. Αλλά καθώς περνούν οι ώρες χωρίς περιστατικό, αρχίζει να αμφιβάλλει ότι θα δει οποιαδήποτε ενέργεια - τουλάχιστον όχι απόψε.

Μέχρι τις 6 το πρωί το μόνο που μπορεί να αναφέρει ότι έχει δει στην οθόνη του ραντάρ είναι οι 9 προγραμματισμένες πτήσεις που αναχώρησαν από το κοντινό αεροδρόμιο εκείνο το βράδυ. Τις παρακολούθησε να ακολουθούν κανονικά δρομολόγια πτήσης από το βορειοδυτικό διάδρομο, να ανεβαίνουν στον καθαρό νυχτερινό ουρανό και έπειτα να ακολουθούν βόρειες ή βορειοανατολικές διαδρομές. Δεδομένου ότι το σύστημα Tor-M1 που λειτουργεί είναι εφοδιασμένο με IFF (Identification Friend ή Foe) λειτουργικότητα, μπορούσε να δει ακόμη και τα σήματα κλήσης τους. Η προτελευταία πτήση ήταν αυτή των Qatar Airways, QR8408, προς Χονγκ Κονγκ.

Flights Tehran Ukrainian Airlines
© flightradar24.comΚάντε κλικ για μεγέθυνση – Οι διαδρομές των 10 πτήσεων που απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο Ιμάμ Χομεϊνί εκείνο το βράδυ (πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις ιρανικές αεροπορικές επιδρομές)
Tehran airport flights Ukrainian Airlines
© flightradar24.comΚάντε κλικ για μεγέθυνση – Οι διαδρομές των 10 πτήσεων που απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο Ιμάμ Χομεϊνί εκείνο το βράδυ (πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις ιρανικές αεροπορικές επιδρομές)
Η τελευταία πτήση εκείνη τη νύχτα θα ήταν η Ukraine International Airlines Flight PS752 με προορισμό το Κίεβο. Αναχώρησε με μια ώρα καθυστέρηση στις 6:12 το πρωί, και ακολούθησε ακριβώς την ίδια αρχική διαδρομή με τις προηγούμενες πτήσεις. Καθώς απογειώθηκε και έφτασε τα 4,600 πόδια πάνω από το έδαφος, ο αναμεταδότης του αεροπλάνου σταμάτησε ξαφνικά να λειτουργεί γύρω στις 6:14πμ, περίπου 2 λεπτά μετά την απογείωση. Τότε το αεροπλάνο ακολούθησε μια απότομη δεξιά στροφή προς τα ανατολικά και γύρισε πίσω προς την πόλη της Τεχεράνης, ταξιδεύοντας για άλλα 15-20 χιλιόμετρα, απόσταση που διήρκησε 4 λεπτά πριν τη συντριβή του σε μια περιοχή κοντά σε γήπεδο ποδοσφαίρου και την έκρηξη του κατά την σύγκρουση.

Για κάποιο άγνωστο ακόμα λόγο, ο τύπος μας ξαφνικά πείστηκε ότι το Boeing 737 ήταν «εχθρικός στόχος». Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, ζήτησε άδεια εκτόξευσης πυραύλου αλλά δεν κατάφερε να έρθει σε επικοινωνία με τους ανωτέρους του λόγω «κάποιου προβλήματος με το σύστημα επικοινωνίας». Και πάλι σύμφωνα με το πρωτόκολλο, είχε στη διάθεση του 10 δευτερόλεπτα για να αποφασίσει εάν θα εκτόξευε ή όχι. Ακόμα πεπεισμένος ότι το Boeing 737 ήταν πύραυλος κρουζ ή εχθρικό αεροσκάφος, εκτόξευσε τους δυο πύραυλους που σφράγισαν τη μοίρα των 178 ανθρώπων που βρίσκονταν στο αεροπλάνο.

Η ιρανική κυβέρνηση και ο στρατός ανέλαβαν πλήρη ευθύνη για την κατάρριψη της πτήσης PS752, αλλά κανένας δεν έχει δώσει ακόμα οποιαδήποτε εξήγηση ως προς το ακόλουθο: γιατί ένας καταρτισμένος χειριστής συστήματος πυραύλων, αφού παρατήρησε 9 πτήσεις να περνούν από πάνω του εκείνο το βράδυ, είχε πειστεί ότι η 10η ήταν εχθρικός στόχος στο σημείο που αποφάσισε - από μόνος του - να την καταρρίψει;

Το Ιράν αγόρασε 29 συστήματα αεροπορικής άμυνας Tor-M1 από τη Ρωσία στα τέλη του 2005. Το 2012, ο ιστότοπος Wikileaks αποκάλυψε ότι τα συστήματα αυτά ενδέχεται να είχαν «πειραχτεί»:
Jerusalem Post TOR-M1 codes Russia Iran
Δυστυχώς για το Ιράν, δύο χρόνια μετά τη μεγάλη αγορά των M1, οι Ρώσοι παρουσίασαν τα συστήματα Tor-M2E τα οποία, σημαντικά αναβαθμισμένα, περιλάμβαναν «προστασία εναντίον spoofing». Όπως σχετίζεται με τη χρήση του διαδικτύου γενικά, το spoofing σημαίνει:
«όταν ένας χάκερ ή κακόβουλο άτομο προσωποποιεί κάποιον άλλο χρήστη ή συσκευή σε κάποιο δίκτυο, εξαπατώντας τους χρήστες ή τα συστήματα να πιστέψουν ότι επικοινωνούν ή αλληλεπιδρούν με διαφορετικό άτομο ή ιστότοπο»
Σε στρατιωτικούς όρους όμως, το spoofing συνήθως αναφέρεται σε radar-spoofing και περιλαμβάνει τη λήψη σημάτων ραντάρ του εχθρού και την επανεκπομπή τους σε τροποποιημένη μορφή ώστε να συγχυστεί ο χειριστής ραντάρ για αυτό που βλέπει.

Πριν από μερικά χρόνια, οι αμερικανοί κατασκευαστές όπλων ξεκίνησαν να λανσάρουν αυτό τον εξοπλισμό EW για λειτουργική χρήση από το Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ:
US Navy EW spoofing
Δώστε σημασία στο τι ακριβώς είναι και πως χρησιμοποιείται αυτή η τεχνολογία:
Οι ειδικοί του ηλεκτρονικού πολέμου (EW) από αέρα του αμερικανικού ναυτικού συνεχίζουν να υποστηρίζουν την τεχνολογία spoofing ηλεκτρονικού πολέμου (EW) από την Mercury Systems Inc., η οποία μπορεί να ξεγελάσει τα συστήματα ραντάρ του εχθρού με εσφαλμένους και παραπλανητικούς κινούμενους στόχους.
Το γεγονός ότι η αναβάθμιση ενάντια στο spoofing είχε προστεθεί μεταγενέστερα στο σύστημα αποκαλύπτει την αδυναμία του συστήματος Tor-M1 που κατέρριψε το ουκρανικό αεροσκάφος - μια αδυναμία που ενδεχομένως να επέτρεψε σε κάποιαν εχθρική οντότητα να «προσωποποιήσει κάποιο άλλο [στόχο] σε ένα δίκτυο, εξαπατώντας [τους χρήστες] να πιστέψουν ότι επικοινωνούν ή αλληλεπιδρούν με διαφορετικό [αεροσκάφος].»

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο το σύστημα Tor-M1 (και ο χειριστής του) θα μπορούσε να έχει «παραπλανηθεί» εκείνη τη νύχτα είναι μέσω αλλαγής των σημάτων ταυτοποίησης που αποστέλλονται από τον αναμεταδότη του ουκρανικού αεροπλάνου. Τα νεότερα συστήματα αναμεταδοτών ADS-B που υπάρχουν σήμερα στα περισσότερα αεροσκάφη είναι γνωστό ότι είναι ευάλωτα σε χάκινγκ. Η μεγαλύτερη ανησυχία των αρχών συγκοινωνιών είναι το ενδεχόμενο οι χάκερ να εισάγουν «αεροσκάφη φαντάσματα» στο σύστημα ATC, αλλά είναι εξίσου δυνατό για έναν χάκερ να εισάγει δεδομένα απευθείας στο ADS-B του αεροσκάφους, ώστε αυτό να μεταδίδει ψευδή στοιχεία σχετικά με την ταυτότητά του, τη θέση, την ταχύτητα και την κατεύθυνση του αεροπλάνου.

Το 2012, ερευνητές του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Πολεμικής Αεροπορίας έδειξαν ότι διάφορες επιθέσεις με «εμφυτευμένα ψευδή στοιχεία» μπορούν να κρυπτογραφηθούν εύκολα σε μια εμπορική πλατφόρμα ραδιοεπικοινωνίας μέσω λογισμικού και να μεταδοθούν από εδάφους ή αέρος με μια φτηνή κεραία. Οι επιθέσεις αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν τα αεροσκάφη να πιστεύουν ότι μια σύγκρουση είναι επικείμενη, να πλημμυρίσουν τον εναέριο χώρο με εκατοντάδες ψευδείς μεταδόσεις ή να αποτρέψουν τη λήψη χρήσιμων και έγκυρων μηνυμάτων.

Τα Πλουσιόπαιδα της Τεχεράνης

Ένα άλλο περίεργο κομμάτι της επίσημης ιστορίας της κατάρριψης του ουκρανικού αεροπλάνου έχει να κάνει με μια ομάδα ιρανών που είναι οι υπεύθυνοι για την καταγραφή και τη διανομή πλάνων βίντεο που δείχνουν την εκτόξευση του πυραύλου και την σύγκρουση του με το αεροπλάνο, την πτώση, όπως ακόμα και φωτογραφίες που δείχνουν κατά ισχυρισμό, τα απομεινάρια ενός πυραύλου Tor-M1.

Στις 9 Ιανουαρίου, ένας λογαριασμός Instagram με τίτλο «Τα πλουσιόπαιδα της Τεχεράνης» - που περιγράφεται ως «ένας δημοφιλές λογαριασμός στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που προβάλλει τους νέους και πλούσιους του Ιράν, καθώς εκθειάζουν τον πλούτο και τα τζετ τους σε όλο τον κόσμο» - δημοσίευσε ένα βίντεο που δείχνει μια έκρηξη μεσούρανα. Την ίδια ημέρα, οι New York Times επικοινώνησαν με τον διαχειριστή του λογαριασμού «Τα πλουσιόπαιδα της Τεχεράνης» και έλαβαν το βίντεο σε εικόνα υψηλής ευκρίνειας και αργότερα επιβεβαίωσαν την αυθεντικότητά του.
Ακολούθως κυκλοφόρησαν πρόσθετα πλάνα βίντεο από άγνωστες πηγές, συμπεριλαμβανομένων πλάνων από κάμερα CCTV στην περιοχή του δυστυχήματος και η οποία αποθανάτισε τη στιγμή της σύγκρουσης. Την επόμενη μέρα κάποιος κυκλοφόρησε υποτιθέμενες εικόνες του πυραύλου που έπληξε το αεροπλάνο.
Tor missile 1
Tor missile 2
Η ιστοσελίδα ερευνητικής δημοσιογραφίας, Bellingcat, ανάλυσε τα πλάνα βίντεο και έβγαλε το συμπέρασμα ότι και τα δύο βίντεο είχαν ληφθεί από μια κατοικημένη περιοχή στην Παράντ, προάστιο δυτικά του Διεθνούς Αεροδρομίου Ιμάμ Χομεϊνί. Η Παράντ είναι μια «προσχεδιασμένη πόλη» έξω από την Τεχεράνη που χτίστηκε για να στεγάσει οικονομικά ασθενέστερες οικογένειες. Η Bellingcat ισχυρίζεται ότι οι φωτογραφίες με τον πύραυλο είναι πιθανό να προέρχονται επίσης από την πόλη Παράντ.

Το άκρος περίεργο και ύποπτο σ' αυτή την ιστορία είναι ότι «Τα πλουσιόπαιδα της Τεχεράνης» - που η φήμη τους προέρχεται από το να οδηγούν ξεδιάντροπα τα Porsche και τα Maserati τους μπροστά στα μάτια των φτωχών στους δρόμους της Τεχεράνης - έτυχε να βρίσκονται σε μια συνοικία χαμηλού εισοδήματος στα προάστια της πόλης στις 6 το πρωί της 8ης Ιανουαρίου με τις κάμερες τους εγκαίρως στραμμένες προς το ακριβές σημείο στον ουρανό ώστε να καταγράψουν τον πύραυλο την ώρα που κτυπούσε το επιβατικό ουκρανικό αεροπλάνο.

Ποιος θα μπορούσε να προκαλέσει το Ιράν να πράξει με αυτό τον τρόπο;

Για να έχουμε την πιθανότητα να κατανοήσουμε σωστά την κατάρριψη του ουκρανικού επιβατικού, θα πρέπει να δούμε το συμβάν ως πολιτικό και όχι ως στρατιωτικό. Λίγες μέρες νωρίτερα, οι ΗΠΑ είχαν σκοτώσει τον στρατηγό Σουλεϊμάνι, ένα δυνατό κτύπημα στην ιρανική εθνική υπερηφάνεια. Όταν το Ιράν ανταποκρίθηκε με ακριβή πυραυλικά κτυπήματα εναντίον δυο αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό έφερε τα δύο κράτη σε «ισοπαλία».

Θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε ότι το Ιράν φάνηκε ισχυρότερο και πιο άξιο εκτίμησης σε αυτή τη σύγκρουση με τις ΗΠΑ. Όμως όλα αυτά ανατράπηκαν με την κατάρριψη του ουκρανικού αεροπλάνου. Τώρα το Ιράν παρουσιάζεται ως στρατιωτικά αδέξιο, αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη από όλο τον κόσμο και οι διαμαρτυρόμενες ομάδες στη χώρα χρησιμοποίησαν την τραγωδία για να αυξήσουν τις εκκλήσεις τους για «αλλαγή καθεστώτος».

Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι δεν υπάρχει λογική στο ότι «ο πανικός και η κακή εκπαίδευση» οδήγησαν τον χειριστή του πυραυλικού συστήματος να καταρρίψει το επιβατικό αεροπλάνο, ιδιαίτερα την στιγμή που υπάρχει λογικότερη εξήγηση. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι οι μέθοδοι που πιθανόν να χρησιμοποιήθηκαν για να ξεγελάσουν τον χειριστή δεν άφησαν κανένα ίχνος ή στοιχεία που θα μπορούσαν να παρουσιαστούν μετά το γεγονός. Κατά τη διάρκεια ίσως μερικών λεπτών, προσωρινά και πειστικά στοιχεία παρουσιάστηκαν στον χειριστή και αυτός ενέργησε βάση αυτών των δεδομένων.

Έτσι, ενώ το Ιράν όντως κατέρριψε το ουκρανικό αεροπλάνο, δεν είναι ηθικά υπεύθυνο για την πράξη. Αν ψάχνετε για τους υπεύθυνους, λογικό είναι να στρέψουμε τη ματιά μας προς εκείνους που φωνάζουν «ιρανική απειλή» εδώ και χρόνια, αυτούς που έχουν να κερδίσουν τα περισσότερα από τη δαιμονοποίηση του Ιράν και που έχουν προϊστορία - και σύνθημα ακόμα - τη διεξαγωγή πολέμων ή την επίτευξη των γεωπολιτικών τους στόχων μέσω της εξαπάτησης.

Ή θα μπορούσαμε να κοιτάξουμε πίσω 19 χρόνια σε μια έκθεση που εκπόνησε η Σχολή Προηγμένων Στρατιωτικών Σπουδών (ΣΠΣΣ) στο Φορτ Λέβενγουορθ που περιγράφει λεπτομερώς ένα σχέδιο για την επιβολή ενός σημαντικού ειρηνευτικού συμφώνου μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων που θα απαιτούσε την τοποθέτηση περίπου 20.000 ένοπλων στρατευμάτων σε ολόκληρο το Ισραήλ και το νεοσύστατο παλαιστινιακό κράτος.
MOssad wild card
Η έκθεση της ΣΠΣΣ επιχειρεί την πρόβλεψη γεγονότων κατά το πρώτο έτος της επιχείρησης επιβολής ειρήνης και βλέπει πιθανούς κινδύνους για τα αμερικανικά στρατεύματα και από τις δύο πλευρές.

Τις ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ τις αποκαλεί «γορίλλα 500 κιλών στο Ισραήλ. Καλά οπλισμένο και εκπαιδευμένο. Λειτουργεί και στη Λωρίδα της Γάζας. Γνωστό ότι αγνοεί το διεθνές δίκαιο ώστε να εκπληρώσει μια αποστολή. Απίθανο να επιτεθεί εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων. Πιθανή η σκόπιμη ή ακούσια θανάτωση συμπολεμιστών ιδιαίτερα στη διαχείριση του εναέριου χώρου».

Για την Μοσάντ, την ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών, οι αξιωματικοί της ΣΠΣΣ δηλώνουν: «Απρόβλεπτη. Αδίστακτη και πονηρή. Έχει την ικανότητα να στοχεύει τις αμερικανικές δυνάμεις και να το κάνει να φαίνεται ότι ήταν πράξη παλαιστινίων/αράβων».