Η αποκάλυψη της εφημερίδας Guardian ότι η εταιρεία μεταλλαγμένων Monsanto πλήρωνε την Google για να προωθεί κείμενα εναντίον δημοσιογράφων που ασκούσαν κριτική στην εταιρεία, είναι μια εικόνα από το μέλλον της ενημέρωσης.
Google
© AFP 2019 / Alastair Pike
Η εφημερίδα φέρνει στο φως ένα τεράστιο μηχανισμό που είχε στήσει η Monsanto για την αποδόμηση των επιχειρημάτων δημοσιογράφων και ακτιβιστών, αλλά ακόμη και για τη στενή παρακολούθηση του τραγουδιστή Νηλ Γιανγκ, ο οποίος στα τραγούδια του στρεφόταν εναντίον της λεγόμενης «εταιρείας Φρανκενστάιν» των μεταλλαγμένων.

Σε ό,τι αφορά την Google, στόχος της Monsanto ήταν να εμφανίζονται στις πρώτες θέσεις των αποτελεσμάτων αναζήτησης κείμενα που ασκούσαν σκληρή κριτική στην πρώην δημοσιογράφο του Reuters, Κάρεϊ Γκίλαμ, η οποία ερευνούσε το ενδεχόμενο παρασιτοκτόνα της Monsanto να προκαλούν καρκίνο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και μέχρι τις 8 Αυγούστου, ενώ θα περίμενε κανείς ο αλγόριθμος της Google να εμφανίζει στις πρώτες σελίδες μόνο αποτελέσματα για τις αποκαλύψεις του Guardian σχετικά με την Κάρεϊ Γκίλαμ, η σχετική αναζήτηση εμφανίζει και τον εξής τίτλο: «Πρώην δημοσιογράφος του Reuters Κάρεϊ Γκίλαμ: σταυροφόρος εναντίον της Monsanto ή εμμονική ακτιβίστρια εναντίον των μεταλλαγμένων;»

Το κείμενο, το οποίο αμφισβητεί, ήδη από τον τίτλο, τη δημοσιογραφική ιδιότητα της Γκίλαμ, ανήκει στη σελίδα του Genetic Literacy Project, ενός ιδρύματος το οποίο έχει κατηγορηθεί ότι χρηματοδοτείται από την Monsanto για να λοιδορεί δημοσιογράφους που ερευνούν πιθανές ευθύνες της εταιρείας για την πρόκληση καρκίνου. Πώς καταφέρνει, λοιπόν, η ιστοσελίδα μιας, σχετικά άγνωστης, οργάνωσης υπέρ των μεταλλαγμένων να συναγωνίζεται στην κατάταξη της Google κείμενα που αφορούν τις πρόσφατες αποκαλύψεις για την Monsanto;

Την ίδια στιγμή, έγκριτοι νομικοί στις ΗΠΑ καταγγέλλουν ότι η Monsanto, μέσω της Google, επιδίδεται στο λεγόμενο geofencing, δηλαδή προωθεί στοχευμένα διαφημιστικά μηνύματα για να επηρεάσει τη στάση συγκεκριμένων ανθρώπων - παραδείγματος χάριν τους ενόρκους μιας δίκης. Οι καταγγελίες έγιναν όταν άρχισαν να εμφανίζονται στο ίντερνετ διαφημίσεις υπέρ της Monsanto (και εναντίον όσων την κατηγορούν για την πρόκληση καρκινικών παθήσεων) μόνο στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο όπου διεξαγόταν η δίκη εναντίον της εταιρείας.

Προφανώς, η υπόθεση χρειάζεται προσοχή, καθώς θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει σε θεωρίες συνωμοσίας. Η πραγματικότητα είναι ότι θα μπορούσε να πρόκειται για σύμπτωση και οφείλουμε να αποστασιοποιηθούμε από τέτοιου είδους ανεπιβεβαίωτες εικασίες. Πολύ περισσότερο αφού από τις μέχρι στιγμής πληροφορίες δεν προκύπτει αναγκαστικά κάποια παράνομη συνδιαλλαγή της Google με την Monsanto. Η προώθηση των κειμένων θα μπορούσε να γίνεται καθόλα νόμιμα μέσω των πακέτων διαφήμισης ή άλλων τεχνικών.

Ακριβώς εδώ, όμως, βρίσκεται η ουσία του προβλήματος. Μια δημοσιογράφος, όπως η Κάρεϊ Γκίλαμ μπορεί να αποτελέσει το θύμα μιας εκστρατείας δολοφονίας χαρακτήρα, χωρίς κανείς να παραβιάζει οποιοδήποτε νόμο. Και αυτό, γιατί οι υποτιθέμενα «αδέκαστοι» αλγόριθμοι της Google έχουν προγραμματιστεί για να προωθούν τις απόψεις των λίγων και ισχυρών.

Όπως έχουμε εξηγήσει και στο παρελθόν, τα μεγάλα site που πληρώνουν περισσότερα για την κατασκευή και λειτουργία τους, εμφανίζονται ψηλότερα στα αποτελέσματα καθώς είναι πιο γρήγορα και πληρούν σειρά τεχνικών προδιαγραφών τις οποίες δεν μπορεί να ικανοποιεί ένα μικρότερο site. Αν σε αυτή την κατάσταση προσθέσουμε και το διαφαινόμενο τέλος του net neutrality (το γεγονός δηλαδή ότι μεγάλες εταιρείες θα μπορούν να πληρώνουν τους παρόχους του διαδικτύου για να προβάλλουν προνομιακά τις σελίδες τους στο ίντερνετ), αλλά και τα διαφημιστικά πακέτα που μπορούν να πληρώνουν εταιρείες σαν την Monsanto, έχουμε μπροστά μας μια... νόμιμη δυστοπία.

Την ίδια στιγμή, στρατιές υπαλλήλων μεγάλων εταιρειών ή κρατικών υπαλλήλων μπορούν να αλλάζουν τα αποτελέσματα αναζήτησης της Google ή τα κείμενα της Wikipedia χωρίς να γίνονται καν αντιληπτοί αλλά και χωρίς να παραβιάζουν αναγκαστικά τους κανόνες ενός συστήματος που λειτουργεί όλο και περισσότερο προς όφελος των ισχυρών.

Η υπόθεση της Monsanto και της Google λοιπόν αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου της νέας διαδικτυακής πραγματικότητας αλλά και ένα σήμα κινδύνου.

«Είμαι δημοσιογράφος. Η Monsanto έφτιαξε μια λεπτομερή στρατηγική για να διαλύσει τη φήμη μου» έγραψε σε κείμενό της στον Guardian η Κάρεϊ Γκίλαμ. Μήπως πλησιάζει η στιγμή που δεκάδες άλλοι δημοσιογράφοι θα μπορούν να πουν το ίδιο και για την Google;

Υ.Γ: Καθώς έγραφα αυτό το κείμενο, έλαβα ένα ακόμη μήνυμα από την Adsense (το πρόγραμμα διαφημίσεων της Google) ότι το προσωπικό μου site info-war.gr, παραβιάζει τους όρους λειτουργίας της υπηρεσίας, καθώς περιλαμβάνει «σοκαριστικό» περιεχόμενο. Για άλλη μια φορά το επίμαχο post περιελάμβανε φωτογραφίες και video από εγκλήματα που πραγματοποιεί το κράτος του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων. Το site όμως, περιλαμβάνει πολύ πιο σοκαριστικό περιεχόμενο σε άλλα κείμενα (από φωτογραφίες απανθρακωμένων στρατιωτών του Ιράκ στον πόλεμο του Περσικού Κόλπου μέχρι τα πτώματα ανήλικων προσφύγων που βρήκαν φρικτό θάνατο προσπαθώντας να περάσουν τη Μεσόγειο). Γιατί ποτέ η Google δεν ενδιαφέρθηκε για αυτά; Γιατί δεκάδες φορές με έχει προειδοποιήσει για εικόνες και βίντεο που αφορούν αποκλειστικά το Ισραήλ;