jordan peterson lobsters
© Phil Fisk for the ObserverΤζόρνταν Πήτερσον ~ « Δεν είστε τόσο καλοί όσο νομίζετε. Δεν είστε όμως ούτε τόσο άχρηστοι όσο πιστεύετε πως είστε »
Δεν είναι ποτέ ευχάριστο να ακούμε ότι πρέπει να έρθουμε σε επαφή με τον ψυχοπαθή μέσα μας, ότι η ζωή είναι ένα χάος, και ότι σκοπός της ζωής δεν είναι η ευτυχία. Κανένα βιβλίο αυτοβοήθειας δεν θα τύπωνε τέτοια μηνύματα. Κι όμως, εκ πρώτης όψεως, αυτά τα μηνύματα περικλείει το βιβλίο αυτοβοήθειας που έγραψε ο καναδός ψυχολόγος, Τζόρνταν Πήτερσον.

Με τίτλο, 12 Rules for Life: An Antidote to Chaos [12 Κανόνες Ζωής: Αντίδοτο στο Χάος], το βιβλίο του είναι μια φιλόδοξη - αν όχι υπεροπτική, όπως κάποιοι θα μπορούσαν να τη αποκαλέσουν - προσπάθεια να εξηγήσει σε κάποιο άτομο πώς να ζήσει τη ζωή του ηθικά, και όχι υπηρετώντας τον εαυτό του. Οι αναφορές του περιλαμβάνουν την Βίβλο, τον Νίτσε, τον Φρόυντ, τον Γιουγκ και τον Ντοστογιέφσκι - και πάλι, ασυνήθιστες πηγές για αυτή την κατηγορία βιβλίων.

Αμφιβάλλω ότι θα έχει την εμπορική απήχηση του The Secret [Το Μυστικό - ΠΕΔΙΟ Εκδοτική] (ευχήσου για κάτι και θα πραγματοποιηθεί) και σίγουρα απέχει πολύ από τις ιδέες που περιέχει το How to Win Friends and Influence People [Πώς να Κερδίζεις Φίλους και να Επηρεάζεις τους Ανθρώπους - Κλειδάριθμος]. Αλλά και πάλι, ο Πήτερσον ανήκει σε διαφορετικό πνευματικό επίπεδο από τους συγγραφείς παρόμοιων βιβλίων. Η Camille Paglia το εκτιμά ως τον «σημαντικότερο καναδό στοχαστή από την εποχή του Marshall McLuhan».

Ο 55χρονος Πήτερσον, είναι καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και το όνομα του εμφανίστηκε στα ΜΜΕ το 2016, όταν αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει αντωνυμίες ουδέτερες έναντι των δυο φύλων (gender-neutral) στο πανεπιστήμιο, κάτι που η καναδική νομοθεσία (Bill C-16) που είχε τότε ψηφιστεί τον υποχρέωνε να κάνει δια νόμου. Μετά από αυτό, κάποιοι τον χαιρέτησαν ως μάρτυρα της ελευθερίας του λόγου, κι άλλοι ως τρανσφοβικό. Στην πανεπιστημιούπολη ξέσπασαν διαδηλώσεις και έγινε το αντικείμενο διαμαρτυρίας των τρανσέξουαλ. Βίωσε ακόμα μεγαλύτερη αντιπαράθεση όταν αργότερα υπερασπίστηκε τον James Damore, υπάλληλο της εταιρίας Google που απολύθηκε επειδή ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν εγγενείς διαφορές ανάμεσα στα δυο φύλα. Ο Peterson δήλωσε ότι οι ισχυρισμοί του Damore εκφράζουν την κοινή επιστημονική αντίληψη.

Σίγουρα δεν τα πάει καλά με τα, συχνά αριστερίζοντα, ακαδημαϊκά ιδρύματα. Εκτός των άλλων, πιστεύει στην κατάργηση της χρηματοδότησης των περισσότερων πανεπιστημιακών μαθημάτων του κλάδου των κλασσικών σπουδών, διότι έχουν «αλλοτριωθεί από τους μεταμοντερνιστές νέο-μαρξιστές» - ιδιαίτερα οι φεμινιστικές και φυλετικές σπουδές . Για αυτό το λόγο, πολλοί τον κατηγορούν πως ανήκει στους ακροδεξιούς. Αλλά η υποστήριξή του για την κοινωνικοποιημένη υγειονομική περίθαλψη, την αναδιανομή του πλούτου προς τους φτωχότερους και την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών, υποδηλώνει ότι αυτή η κατηγορία εναντίον του δεν στέκει. Ο ίδιος αυτό-ορίζεται ως «κλασσικός βρετανός φιλελεύθερος» , που όταν τον αποκαλούν αντιδραστικό, απαντά πως «το να είναι κάποιος αντιδραστικός σήμερα είναι ο νέος ριζοσπαστισμός».

Το όνομα του Πήτερσον παρουσιάζεται στα ΜΜΕ για την καυτή ειλικρινή αντιπολίτευση που ασκεί εναντίον μεγάλου μέρους της αριστερής πολιτικής ατζέντας, την οποία χαρακτηρίζει ως απολυταρχική, μη ανεκτική και απειλητική προς την ατομική υπεροχή - η οποία αποτελεί την βασική του αξία, και, όπως ισχυρίζεται, ο θεμελιώδης λίθος του δυτικού πολιτισμού.

Ανακάλυψα τον Πήτερσον ως διδάσκων ιστορίας, και όχι μέσα από κάποιο πολιτικό πλαίσιο. Τα διαδικτυακά του βίντεο περιέχουν μια εκτεταμένη αποδόμηση ιστοριών και μύθων, τόσο αρχαίων όσο και σύγχρονων. Έχω παρακολουθήσει τα βίντεο του σχετικά με την ψυχολογική σημασία των βιβλικών ιστοριών. Παρόλο που είμαι άθεος ολόκληρη τη ζωή μου, ήταν η πρώτη φορά που μπόρεσα να διακρίνω κάποιο συμβολικό νόημα στη Βίβλο. Ο Πήτερσον έχει την ικανότητα να μετατρέπει και τις πιο δύσκολες ιδέες σε ψυχαγωγία. Ίσως γι' αυτό τα βίντεο του στο YouTube είχαν μέχρι και 35 εκατομμύρια θεάσεις. Ακόμα και οι βιβλικές διαλέξεις του έχουν θεαθεί 5 εκατομμύρια φορές - καθόλου άσχημα για μια θεολογική ανάλυση της Παλαιάς Διαθήκης. Έχει μετατραπεί στον Ροκ Σταρ του ακαδημαϊκού κόσμου.

peterson transgenders
© Vince Talotta/Toronto Star/Getty ImagesΗ φοιτήτρια του πανεπιστημίου του Τορόντο « Κασσάνδρα » Ουίλιαμς ηγείται μιας διαμαρτυρίας εναντίον του Πήτερσον στην πανεπιστημιούπολη.
Η κοσμοθεωρία του Πήτερσον είναι αρκετά πολύπλοκη, παρόλο που το βιβλίο του αποτελεί μια ηρωική προσπάθεια να την απλοποιήσει σε ευκολοκατανοητή ύλη. Θα μπορούσαμε να την συνοψίσουμε ως: «Η ζωή είναι μια τραγωδία. Κι εσείς είστε μικροί, με ελαττώματα, ανίδεοι κι αδύναμοι, και όλα γύρω σας είναι τεράστια, περίπλοκα και ακατανίκητα. Κάποτε, είχαμε τον Χριστιανισμό ως προπύργιο ενάντια σε αυτή την τρομακτική πραγματικότητα. Αλλά ο Θεός έχει πεθάνει. Από τότε άμυνα μας έγινε είτε κάποια ιδεολογία - κυρίως ο μαρξισμός ή ο φασισμός - ή ο νιχιλισμός. Αυτές οι ιδεολογίες οδηγούν, και τον 20ό αιώνα μας έχουν οδηγήσει, στην καταστροφή

«Η ευτυχία είναι άσκοπος στόχος. Μην συγκρίνετε τον εαυτό σας με άλλα άτομα, συγκρίνετε τον εαυτό σας με αυτό που είσαστε χθες. Κανένας, ποτέ, δεν κατάφερε να ξεφύγει απ' οτιδήποτε, οπότε αναλάβετε την ευθύνη για τη δική σας ζωή. Δημιουργείτε οι ίδιοι τον κόσμο σας, όχι μόνο μεταφορικά, αλλά κυριολεκτικά και νευρολογικά. Αυτά τα μαθήματα μας διδάσκουν οι μύθοι και οι ιστορίες από τότε που γεννήθηκε ο πολιτισμός».

Ο Πήτερσον ξεκίνησε τις σπουδές του στις πολιτικές επιστήμες, πριν μεταφερθεί στον κλάδο της ψυχολογίας. Σε μια εποχή που ο Ψυχρός Πόλεμος βρισκόταν σε εξέλιξη, η προσπάθεια του να κατανοήσει το ακατανόητο του έγινε εμμονή: πως δυο διαφορετικές αλλά μύχιες/ενδόμυχες πεποιθήσεις οδήγησαν ολόκληρη την ανθρωπότητα στο χείλος της καταστροφής. Από τότε ξεκίνησε να αναλογίζεται την ανθρώπινη φύση και τον συχνά παράλογο τρόπο με τον οποίο δημιουργούμε τα πιστεύω μας.

Το πρώτο του βιβλίο, Maps of Meaning: The Architecture of Belief (1999), είναι ένας βαθυστόχαστος, αλλά συχνά, δυσνόητος τόμος, στον οποίο ο βιογράφος του αναφέρεται ως «περιγραφές των δομών των συστημάτων των πεποιθήσεων μας και των μύθων, όπως επίσης και τον ρόλο τους στην ρύθμιση των συναισθημάτων μας, πως βοηθούν στη δημιουργία έννοιας, και πως μπορούν να προσφέρουν κίνητρο για γενοκτονία». Είναι ένα πολύ διαφορετικό βιβλίο σε σύγκριση με το πιο πρόσφατο του, το οποίο περιέχει τίτλους κεφαλαίων όπως, «Κανόνας 1ος : Να στέκεστε ίσιοι χωρίς να καμπουριάζετε» και «Κανόνας 11ος: Μην ενοχλείτε τα παιδιά όταν κάνουν σκέιτμπορντ». Και στα δυο βιβλία όμως, η φιλοσοφία είναι η ίδια.

Συναντηθήκαμε με τον Πήτερσον μέσω Skype πριν από την επίσκεψη του στο Λονδίνο για διαλέξεις και προώθηση του βιβλίου του. Με την (μάταιη) ελπίδα να τον φέρω έξω από τα νερά του, άρχισα ρωτώντας τον: «Ποιος στο διάολο νομίζεις πως είσαι; Ο Μωυσής;»

Απλά γέλασε. «Όχι, νομίζω πως είμαι κάποιος που είναι πλήρως τρομοκρατημένος. Έχω συλλογιστεί πολύ για πολύ φοβερά πράγματα. Και μελετώ την ιστορία ως πιθανός δράστης - όχι ως το θύμα. Αυτό σε οδηγεί σε πολύ σκοτεινά μέρη. Επίσης, αυτό το βιβλίο δεν γράφτηκε μόνο για άλλους. Είναι και μια προειδοποίηση για μένα. Λέω επίσης: 'Προσέξτε γιατί ότι σπείρατε θα θερίσετε'. Εάν έχω μάθει κάτι στα 20 χρόνια που εργάζομαι ως κλινικός ψυχολόγος, είναι αυτό. Ορκίζομαι πως όλη μου τη ζωή δεν έχω δει ποτέ κανένα να μην έρχεται αντιμέτωπος με αυτά που έπραξε.

«Ο Νίτσε επισήμανε ότι το περισσότερο από αυτό που αποκαλούμε ηθική είναι δειλία. Και δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι όντως έτσι έχουν τα πράγματα. Το πρόβλημα με τους 'καλούς' ανθρώπους είναι ότι δεν έχουν βρεθεί ποτέ σε οποιαδήποτε κατάσταση που να τους μετατρέψει στα τέρατα που είναι ικανά να γίνουν».

Άρα, εάν οι 'καλοί άνθρωποι' έχουν την ευκαιρία να αποκρύψουν από τον εαυτό τους τις σκοτεινές τους παρορμήσεις, είναι πιθανόν να υποκύψουν σε αυτές τις παρορμήσεις; «Ναι. Και μια μικρή εσωτερική αναζήτηση/ενδοσκόπηση θα τους επιτρέψει να καθορίσουν με ποιο τρόπο υποκύπτουν ήδη σ' αυτές».

Πώς να Ζήσετε: Το βιβλίο αυτοβοήθειας του Πήτερσον, '12 Rules for Life', προσφέρεται ως "ένα αντίδοτο στο χάος."

Μπορούμε ίσως να δούμε αυτό το ζωτικό σκοτάδι μας στην πλημμύρα μίσους, κακομεταχείρισης και οργής που είναι καθαρά ορατή στα ανώνυμα μηνύματα στο Twitter. Ήταν «οι λεγόμενοι φυσιολογικοί άνθρωποι», όχι οι ψυχοπαθείς, που ευθύνονται για τις φρικαλεότητες του ναζισμού, του σταλινισμού και του μαοϊσμού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, λέει ο Πήτερσον, ότι είμαστε διεφθαρμένοι και άθλιοι, και ικανοί για τεράστια κακία.

Άρα, εάν οι 'καλοί άνθρωποι' έχουν την ευκαιρία να αποκρύψουν από τον εαυτό τους τις σκοτεινές τους παρορμήσεις, είναι πιθανόν να υποκύψουν σε αυτές τις παρορμήσεις; «Ναι. Και μια μικρή εσωτερική αναζήτηση/ενδοσκόπηση θα τους επιτρέψει να καθορίσουν με ποιο τρόπο υποκύπτουν ήδη σ' αυτές».

peterson 12 rules book
© Phil Fisk for the ObserverΠώς να Ζήσετε: Το βιβλίο αυτοβοήθειας του Πήτερσον, '12 Rules for Life', προσφέρεται ως "ένα αντίδοτο στο χάος."
Μπορούμε ίσως να δούμε αυτό το ζωτικό σκοτάδι μας στην πλημμύρα μίσους, κακομεταχείρισης και οργής που είναι καθαρά ορατή στα ανώνυμα μηνύματα στο Twitter. Ήταν «οι λεγόμενοι φυσιολογικοί άνθρωποι», όχι οι ψυχοπαθείς, που ευθύνονται για τις φρικαλεότητες του ναζισμού, του σταλινισμού και του μαοϊσμού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, λέει ο Πήτερσον, ότι είμαστε διεφθαρμένοι και άθλιοι, και ικανοί για τεράστια κακία.

Άρα, αν είμαστε όλοι τέρατα, πώς μπορούμε να αλλάξουμε τη μοίρα μας; Πρώτα θα πρέπει να κατανοήσουμε την εξέλιξη της κοσμοθεωρίας μας. Για να το κατορθώσουμε αυτό πρέπει να δώσουμε σημασία σε ένα πείραμα 20 ετών σχετικά με την προσοχή - το διάσημο πείραμα με τον Αόρατο Γορίλλα. Σε αυτό το πείραμα, κατέγραψαν δυο ομάδες καλαθοσφαιριστών κι έπειτα έδειξαν το παιχνίδι σε παρατηρητές, από τους οποίους ζητήθηκε να μετρήσουν τις πάσες που έκανε η ομάδα τους. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, ένας άντρας σε στολή γορίλλα περπατάει μέχρι τη μέση του γηπέδου, χτυπά το στήθος του, κι έπειτα φεύγει. Όλως παραδόξως, περισσότερο από το 50% των παρατηρητών, δεν πρόσεξε καθόλου το γορίλα.

Γιατί είναι τόσο σημαντικό αυτό; Επειδή, όπως σημειώνει ο Πήτερσον, βλέπουμε μόνο όσα έχουμε βάλει στόχο - όχι μόνο μεταφορικά, αλλά κυριολεκτικά και φυσιολογικά. Η αντίληψη μας προσαρμόζεται ανάλογα με τους στόχους μας. Έτσι, εάν οι στόχοι μας είναι καταχθόνιοι και διεστραμμένοι, θα βλέπουμε τα καταχθόνια και διεφθαρμένα πράγματα που καταστούν δυνατούς τους στόχους μας. Κι αν έχουμε υψηλούς στόχους, τότε θα βλέπουμε άλλα πράγματα. Η πίστη διαμορφώνει την αντίληψη. Κι αυτό ταιριάζει με τον ισχυρισμό του Πήτερσον, ότι πρέπει να επιδιώκουμε, όχι την ευτυχία, αλλά το κατάλληλο νόημα στη ζωή μας.

«Είναι μια χαρά να πιστεύουμε ότι το νόημα της ζωής είναι η ευτυχία, τι συμβαίνει όμως αν δεν είμαστε ευτυχισμένοι; Η ευτυχία είναι μια υπέροχη παρενέργεια. Όταν σας επισκεφτεί, να την καλοδεχτείτε με ευγνωμοσύνη. Είναι όμως φευγαλέα και απρόβλεπτη. Δεν μπορεί να είναι στόχος. Και εάν η ευτυχία είναι ο σκοπός της ζωής, τι συμβαίνει όταν είσαι δυστυχισμένος; Νιώθεις πως είσαι μια αποτυχία. Κι ίσως μια αποτυχία που σκέπτεται την αυτοκτονία. Η ευτυχία είναι σαν το γλυκό μαλλί της γριάς. Απλά δεν είναι αρκετή, δεν φτάνει.»

Πως όμως να οικοδομήσουμε αυτό το 'νόημα'; Τοποθετώντας το πριν από την σκοπιμότητα. Που είναι πολύ κοντά στην «ορθή δράση». Ο Πήτερσον πιστεύει ότι όλοι μας έχουμε γεννηθεί με το ένστικτο για ηθική και για νόημα. Αποτελεί επίσης θέμα υπευθυνότητας: πρέπει να έχουμε το κουράγιο να ανασηκώσουμε στους ώμους μας οικιοθελώς το τεράστιο βάρος της ύπαρξης ώστε να προχωρήσουμε προς αυτό το νόημα. Αυτό μας λένε οι βιβλικές παραβολές. Αυτός είναι ο ηθικός σκοπός των σπουδαίων παγκόσμιων ιστοριών: μας διδάσκουν πώς να επιδιώκουμε το νόημα αντί την ιδιοτέλεια. Είτε είναι η ιστορία του Πινόκιο, του Βασιλιά των Λιονταριών, του Χάρι Πότερ ή της Βίβλου, όλες αναφέρονται στο ίδιο πράγμα: αναζητήστε το υψηλότερο μονοπάτι, σηκώστε τον βαρύτερο βράχο και θα έχετε την ελπίδα να αναγεννηθείτε ψυχολογικά παρά τον αναπόφευκτο πόνο που φέρνει η ζωή.

jordan peterson toronto
© Carlos Osorio/Toronto Star/Getty ImagesΟ Τζόρνταν Πήτερσον στο Τορόντο, όπου βρέθηκε στον κυκλώνα των ΜΜΕ λόγω της δημόσιας δήλωσης του σχετικά με τις αντωνυμίες μη-δυαδικών φύλων.
Η μεγαλύτερη ανάλυση ιστορίας στην οποία επιδόθηκε ο Πήτερσον είναι αυτή της Βίβλου. Εξηγεί πως ο μύθος του Αδάμ και της Εύας παρουσιάζει την έλευση της αυτοεπίγνωσης, και ως εκ τούτου, την επίγνωση της θνησιμότητας, της ευθραυστότητας, του μέλλοντος, του καλού και του κακού. Όλοι οι εμπλεκόμενοι στην ιστορία αμέσως αρχίζουν να λένε ψέματα και να αποφεύγουν την ευθύνη: ο Αδάμ κατηγορεί τη Εύα, η Εύα το φίδι. Μετά γεννούν τους Κάιν και Άβελ, και ως πρώτη πράξη στην ιστορία της ανθρωπότητας, ο Κάιν δολοφονεί τον αδερφό του λόγω μνησικακίας εναντίον του και του θεού, κι έπειτα καταφεύγει και αυτός σε ψέματα: «Μήπως φύλακας του αδελφού μου είμαι εγώ;»

Ο Πήτερσον αναφέρεται συχνά στην δύναμη της μνησικακίας στα γραπτά του και στις διαλέξεις του. Μισούμε εκείνους που είναι καλύτεροι από εμάς (τον Θεό, τον Άβελ) και θέλουμε να τους καταστρέψουμε, μετά λέμε ψέματα για να αποφύγουμε τις συνέπειες. «Συμβουλευτείτε την μνησικακία σας», μας προτρέπει. «Θα σας αποκαλύψει πολλά. Μην υποτιμάτε την κακοβουλία, και μην υποτιμάτε την χρησιμότητα της ικανότητας σας για κακόβουλες πράξεις Εάν είστε αδύναμοι, θα πρέπει να μετατραπείτε σε τέρατα. Είναι κωμικό το ότι το «τέρας» είναι καλύτερο από το «συμπαθητικός». Αλλά ακόμη καλύτερο είναι το «τέρας που επιλέγει να μην πράττει ως τέρας». Αυτό πρέπει να επιδιώξετε. Με το να κρύβεστε στο υπόγειο σας και να φθονείτε τους πάντες οδηγείτε τον εαυτό σας σε πραγματικά σκοτεινά μονοπάτια.»

«Παρατήστε πότε αρχίζετε να νιώθετε ανθρωποκτόνοι. Ας πούμε ότι κάποιος στη δουλειά σας σας εκφοβίζει. Αν παρατηρήσετε θα προσέξετε ότι ξεκινάτε να φαντάζεστε άσχημα πράγματα. Αυτό σας διδάσκει δυο πράγματα. Πρώτον, ότι δεν είστε τόσο καλοί άνθρωποι όσο πιστεύετε ότι είστε. Και το επακόλουθο αυτού είναι ότι δεν είστε όσο άχρηστοι όσο πιστεύετε πως είστε.»

Όπως το διατυπώνει ο Πήτερσον, Θεός είναι «η πραγματικότητα» ή «το μέλλον» ή «ο λόγος» ή «η ύπαρξη» ή «όλα όσα δεν είναι εσύ και όλα όσα δεν γνωρίζεις». Και η κύρια ανακάλυψη των πρώτων ανθρώπων ήταν ότι μπορούσε κανείς να διαπραγματευτεί με το «Θεό» μέσω θυσίας. Που είναι το ίδιο με αυτό που λέμε, ότι εάν θυσιάσουμε τις απολαύσεις μας επί του παρόντος, είναι πιθανό η πραγματικότητα να μας ανταμείψει στο μέλλον. Δεν μπορεί φυσικά να μας το εγγυηθεί κανείς αυτό, αλλά είναι η καλύτερη επιλογή που έχουμε.

Παρόλο που οι ομιλίες του αφορούν καθαρά την ψυχολογική και όχι τη θεολογική αξία της Βίβλου, ο Πήτερσον είναι ευσεβής χριστιανός. «Ναι. Κάτι το οποίο αποτελεί κάποια μορφή παραφροσύνης. Το ηθικό βάρος είναι γελοίο. Ο Θεός μπορεί να σε ρίξει κάτω ακόμα κι αν κάνεις κάτι το σωστό. Είναι όμως η καλύτερη επιλογή που έχουμε. Δεν γνωρίζουμε και δεν κατανοούμε όλα τα επίπεδα της πραγματικότητας που υπάρχουν γύρω μας. Μπορούμε να διαπραγματευτούμε, αλλά δεν σου εγγυείται ποτέ τίποτα και ο Θεός μπορεί να στραφεί εναντίον μας. Έτσι είναι η ζωή. Δεν υπάρχουν εγγυήσεις για επιτυχία.»

Μήπως πιστεύει στην μεταθανάτια ζωή; «Δεν γνωρίζω καν αν πιστεύω στο θάνατο! Δεν είμαι σίγουρος ότι κατανοούμε οτιδήποτε σχετικά με το ρόλο της συνείδησης μέσα στον χώρο και τον χρόνο. Δεν νομίζω ότι ο κόσμος είναι όπως τον πιστεύουμε πως είναι. Ότι συμβαίνει στο υποατομικό επίπεδο της ύλης είναι τόσο περίεργο που ακόμα και οι άνθρωποι που το καταλαβαίνουν δεν το καταλαβαίνουν».

Το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου του Πήτερσον, με τον παραπλανητικό τίτλο «Κανόνας 12ος: Χαϊδέψτε μια γάτα όταν την συναντήσετε στο δρόμο», αναφέρεται στα προσωπικά βάσανα του όταν ανακάλυψαν ότι η κόρη τους Μικάιλα είχε έπασχε από μια σπάνια ασθένεια οστών. Για πολλά χρόνια, ο Πήτερσον, η σύζυγος του και η κόρη τους πάλεψαν την ασθένεια, η οποία σαφώς και προκάλεσε τρομερή ταλαιπωρία στην Μικάιλα. Είναι επίσης γνωστό ότι ο Πήτερσον και η κόρη του υπέφεραν πολλά χρόνια από κλινική κατάθλιψη. Είναι αδύνατο να είμαστε σίγουροι, αλλά φαίνεται ότι το μαρτύριο αυτών των εμπειριών είχε μεγάλο αντίχτυπο στον Πήτερσον και την τάση του να επικεντρώνεται στα κρυμμένα σκοτάδια της ζωής.

Υπάρχουν τόσα πολλά ακόμα να πει κανείς για τον Τζόρνταν Πήτερσον. Αποτελεί ένα περίεργο μείγμα θεολόγου, ψυχολόγου, συντηρητικού, φιλελεύθερου, πνευματικού και λαϊκού ιεροκήρυκα. Είναι μεγάλος υποστηρικτής της επιστημονικής μεθόδου αλλά δεν είναι υλιστής. Μπορεί να μετατραπεί από μαλακός σε αιχμηρός στο δευτερόλεπτο. Η κύρια μέριμνα του όμως είναι η υπεράσπιση του ατόμου έναντι των ομαδικών κοινών απόψεων, είτε αυτές είναι δεξιές είτε αριστερές.

"Your group identity is not your cardinal feature. That's the great discovery of the west. That's why the west is right. And I mean that unconditionally. The west is the only place in the world that has ever figured out that the individual is sovereign. And that's an impossible thing to figure out. It's amazing that we managed it. And it's the key to everything that we've ever done right."

«Η ταυτοποίηση με την ομάδας σας δεν είναι το βασικό σας χαρακτηριστικό. Αυτή είναι η μεγάλη ανακάλυψη του δυτικού κόσμου. Γι 'αυτό και ο δυτικός κόσμος είναι καλός. Και το εννοώ δίχως όρους: η Δύση είναι το μόνο μέρος στον κόσμο που ανακάλυψε ότι το άτομο είναι κυρίαρχο. Κι αυτό είναι κάτι το αδύνατο να ανακαλύψει κανείς. Είναι εκπληκτικό ότι το καταφέραμε. Και είναι το κλειδί για όλα όσα έχουμε κάνει ποτέ σωστά».

Οι 12 Κανόνες του Πήτερσον

Κανόνας 1ος: Να στέκεστε ίσιοι χωρίς να καμπουριάζετε

Κανόνας 2ος: Συμπεριφερθείτε στον εαυτό σας όπως θα κάνετε για κάποιον τον οποίον είστε υπεύθυνοι να βοηθήσετε

Κανόνας 3ος: Κάντε φίλους σας ανθρώπους που θέλουν το καλύτερο για σας

Κανόνας 4ος: Συγκρίνετε τον εαυτό σας με το ποιος ήσασταν χθες, όχι με το ποιος είναι κάποιος άλλος σήμερα

Κανόνας 5ος: Μην επιτρέψετε στα παιδιά σας να κάνουν κάτι που θα σας κάνει να τα αντιπαθήσετε

Κανόνας 6ος: Βάλτε το σπίτι σας σε άριστη τάξη πριν ασκήσετε κριτική στον κόσμο

Κανόνας 7ος: Επιδιώξτε αυτό που έχει νόημα (όχι αυτό που είναι πρόσφορο)

Κανόνας 8ος: Να λέτε την αλήθεια - ή τουλάχιστον, μην λέτε ψέματα

Κανόνας 9ος: Να υποθέτετε ότι το άτομο το οποίο ακούτε γνωρίζει κάτι που εσείς δεν ξέρετε

Κανόνας 10ος: Να είστε ακριβείς στην ομιλία σας

Κανόνας 11ος: Μην ενοχλείτε τα παιδιά όταν κάνουν σκέιτμπορντ

Κανόνας 12ος: Χαϊδέψτε μια γάτα όταν την συναντήσετε στο δρόμο