Το θανάσιμο ταξίδι από την Αφρική στην Ευρώπη

Διαλεκτή Αγγελή
efsyn.g
Τρι, 28 Φεβ. 2017 21:17 UTC

© AP Photo/Santi Palacios

Unicef: Γυναίκες και παιδιά πρόσφυγες τα συχνότερα θύματα σεξουαλικής βίας

Στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον, μακριά από τη φτώχεια και τις συγκρούσεις στη χώρα τους, άντρες, γυναίκες και παιδιά πραγματοποιούν το ταξίδι προς την Ευρώπη, μέσω μιας από τις πλέον επικίνδυνες μεταναστευτικές οδούς. Ειδικά, τα παιδιά και οι γυναίκες πρόσφυγες και μετανάστες αφρικανικής καταγωγής πέφτουν θύματα ξυλοδαρμού και σεξουαλικής βίας, ενώ συχνά πεθαίνουν από την ασιτία στα υπερπλήρη κολαστήρια/κέντρα κράτησης στη Λιβύη, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Unicef.

Η έκθεση με τίτλο «Ενα θανάσιμο ταξίδι για τα παιδιά: Η διαδρομή της μετανάστευσης της Κεντρικής Μεσογείου», περιγράφει τη ζοφερή πραγματικότητα των παιδιών προσφύγων που κάνουν τη διαδρομή από την Υποσαχάρια Αφρική, στη Λιβύη και διά μέσου θαλάσσης στην Ιταλία.

Πέρυσι, περισσότεροι από 181.000 πρόσφυγες και μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 25.800 ασυνόδευτα παιδιά, έφτασαν στην Ιταλία, ενώ τουλάχιστον 4.579 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην πορεία, εκ των οποίων τουλάχιστον 700 ήταν παιδιά.

«Η διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου από τη Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη είναι μεταξύ των πιο θανατηφόρων και πιο επικίνδυνων διαδρομών της μετανάστευσης στον κόσμο για τα παιδιά και τις γυναίκες» δήλωσε η Afshan Khan, Περιφερειακή Διευθύντρια της UNICEF και Ειδική Συντονίστρια για την Προσφυγική Κρίση και Ανταπόκριση στην Ευρώπη. «Η διαδρομή ελέγχεται ως επί το πλείστον από λαθρεμπόρους, διακινητές και άλλους που επιδιώκουν να λυμαίνονται απελπισμένα παιδιά και γυναίκες που απλά αναζητούν καταφύγιο ή μια καλύτερη ζωή. Χρειαζόμαστε ασφαλείς και νόμιμες οδούς και ασφαλιστικές δικλείδες για την προστασία των παιδιών που μεταναστεύουν που να τα κρατούν ασφαλή και να κρατούν μακριά τα αρπακτικά» τονίζει.

© Unicef

Τριάντα τέσσερα κέντρα κράτησης έχουν εντοπιστεί στη Λιβύη, στα οποία υπολογίζεται ότι βρίσκονται κάπου μεταξύ 4.000 και 7.000 κρατούμενοι. Μάλιστα τα 24 από αυτά λειτουργούν υπό την κυβερνητική υπηρεσία της Λιβύης για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης (DCIM). Αυτά τα κέντρα λειτουργούν ουσιαστικά ως προσοδοφόρες επιχειρήσεις που ελέγχονται από ένοπλες πολιτοφυλακές, και που βγάζουν κέρδος από την εμπορία ανθρώπων. Πέρα από «στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας... και αυτοσχέδιες φυλακές, για τις χιλιάδες των έγκλειστων γυναικών και παιδιών, είναι κολαστήρια» υποστηρίζει η Unicef, η οποία αναφέρει ότι 20 άτομα μπορεί να βρίσκονται στριμωγμένοι σε ένα κελί όχι μεγαλύτερο από δύο τετραγωνικά μέτρα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με έρευνα που έγινε από τον Διεθνή Οργανισμό για τη Συνεργασία και Επείγουσας Βοήθειας, (IOCEA), συνεργάτη στης Unicef, τα τρία τέταρτα των παιδιών που ρωτήθηκαν, δήλωσαν πως κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, έπεσαν θύματα βίας, παρενόχλησης ή επιθετικής συμπεριφοράς από ενήλικες, ενώ σχεδόν οι μισές γυναίκες και παιδιά ανέφεραν επαναλαμβανόμενη και σε πολλαπλές τοποθεσίες, σεξουαλική κακοποίηση. Η έρευνα που έγινε σε 122 γυναίκες και παιδιά αποδεικνύει έναν μεγάλο αριθμό έφηβων κοριτσιών που τους χορηγήθηκε το ενέσιμο αντισυλληπτικό Depo-Provera, από τους λαθρεμπόρους, προκειμένου να βιάζονται χωρίς να μένουν έγκυες. Η σεξουαλική βία και η κακοποίηση ήταν συνήθης και διαδεδομένη πρακτική στα σημεία ελέγχου, καθώς από τις μαρτυρίες των γυναικών και των παιδιών που ερωτήθηκαν προκύπτει ότι οι δράστες φορούσαν στολές ή φάνηκε να συνδέονται με τον στρατό.

© Unicef

Το 2016, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη εκείνη την περίοδο, καταγράφηκαν 256.000 μετανάστες στη Λιβύη, συμπεριλαμβανομένων 30.803 γυναικών και 23.102 παιδιών, το ένα τρίτο των οποίων ήταν ασυνόδευτα, ενώ επισημαίνεται ότι οι αριθμοί πιστεύεται ότι είναι τουλάχιστον τρεις φορές υψηλότεροι. Τα περισσότερα παιδιά και γυναίκες ανέφεραν ότι είχαν πληρώσει λαθρεμπόρους στην αρχή του ταξιδιού τους, αφήνοντας πολλούς με χρέος και ευάλωτους σε κακοποίηση, απαγωγή και εμπορία, με τον διακανονισμό «pay as you go» (πληρώνεις καθώς πηγαίνεις). Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά των οποίων οι γονείς δεν πλήρωσαν αρκετά χρήματα στους λαθρεμπόρους, κρατήθηκαν όμηροι για χιλιάδες δολάρια, κυρίως μεταξύ Σουδάν και Λιβύης ή στην ίδια τη Λιβύη.

Πολλοί ήταν αυτοί που δήλωσαν ότι πέρασαν μεγάλο διάστημα στη Λιβύη, να εργάζονται για να μπορέσουν να πληρώσουν το επόμενο σκέλος του ταξιδιού. Ενα 15χρονο αγόρι από τη Νιγηρία, που ήταν σε κέντρο κράτησης στη Λιβύη δήλωσε στον IOCEA: «Εδώ μας αντιμετωπίζουν σαν κοτόπουλα. Μας χτυπούν, δεν μας δίνουν καθαρό νερό και καλό φαγητό. Μας παρενοχλούν. Τόσοι πολλοί άνθρωποι πεθαίνουν εδώ, πεθαίνουν από ασθένειες και από το κρύο».

«Τα παιδιά δεν πρέπει να εξαναγκάζονται να βάζουν τη ζωή τους στα χέρια λαθρεμπόρων, μόνο και μόνο επειδή δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις», είπε η Περιφερειακή Διευθύντρια της UNICEF και Ειδική Συντονίστρια για την Προσφυγική Κρίση και Ανταπόκριση στην Ευρώπη, Afshan Khan. «Πρέπει να αντιμετωπίσουμε σε παγκόσμιο επίπεδο τις κινητήριες δυνάμεις της μετανάστευσης και να εργαστούμε μαζί προς ένα ισχυρό σύστημα ασφαλούς και νόμιμης διαδρομής για τα παιδιά σε κίνηση, είτε είναι πρόσφυγες είτε είναι μετανάστες».

© Unicef

Ο αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής της Unicef, Justin Forsyth, τονίζει την αναγκαιότητα άμεσης δράσης για την αντιμετώπιση του ζητήματος. «Δεν μπορούμε να έχουμε μια κατάσταση όπου τα παιδιά και οι γυναίκες εξαφανίζονται σε ένα κολαστήριο, αφού τους έχουν κακοποιήσει σεξουαλικά, τους έχουν εκμεταλλευτεί και τους έχουν σκοτώσει».

Η Unicef έχει αναπτύξει μια ατζέντα έξι σημείων για τη δράση για τα ξεριζωμένα παιδιά, την οποία καλεί τις κυβερνήσεις και την Ευρωπαϊκή Ενωση να στηρίξουν και να υιοθετήσουν.

Η ατζέντα συνίσταται στα εξής σημεία:

1. Την προστασία των παιδιών προσφύγων και μεταναστών, ιδιαίτερα των ασυνόδευτων παιδιών, από την εκμετάλλευση και τη βία.
2. Τον τερματισμό της κράτησης των παιδιών που ζητούν το καθεστώς του πρόσφυγα ή μεταναστεύουν, εισάγοντας μια σειρά από πρακτικές εναλλακτικές λύσεις.
3. Τη διατήρηση των οικογενειών ενωμένων ως τον καλύτερο τρόπο για την προστασία των παιδιών και της παροχής σε αυτές νομικού καθεστώτος.
4. Τη διατήρηση όλων των παιδιών προσφύγων και μεταναστών στην εκπαίδευση και της παροχής πρόσβασης στην υγεία και άλλες υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.
5. Την πίεση για δράση σχετικά με τα βαθύτερα αίτια των μετακινήσεων ευρείας κλίμακας των προσφύγων και των μεταναστών.
6. Την προώθηση μέτρων για την καταπολέμηση της ξενοφοβίας, των διακρίσεων και της περιθωριοποίησης στις χώρες διέλευσης και προορισμού.