Tabby's Star
© JPL-Caltech/NASA
Προ ολίγων μηνών, αίσθηση προκάλεσαν δημοσιεύματα σχετικά με μια ενδιαφέρουσα θεωρία περί του άστρου KIC 8462852, ανάμεσα στους αστερισμούς του Κύκνου και της Λύρας, βάσει παρατηρήσεων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ.

Ειδικότερα, φάνηκαν ιδιαίτερα ασυνήθιστες διακυμάνσεις/ «παρεμβολές» στο εκπεμπόμενο φως, που παρέπεμπαν - με αποτέλεσμα να έρθουν στο προσκήνιο θεωρίες περί «Dyson Sphere/ swarm»: Πρόκειται για μια θεωρητική κατασκευή (ή μια σειρά κατασκευών) που περικλείει ένα άστρο, με σκοπό να συλλέγει όλη (ή έστω το μεγαλύτερο ποσοστό) της ενέργειας που εκπέμπεται από αυτό. Σημειώνεται ότι τέτοιες γιγαντιαίες δομές θεωρείται ότι αποτελούν κριτήριο κατάταξης ενός πολιτισμού σε «υψηλή» κατηγορία της κλίμακας Kardashev (κατάταξη πολιτισμών όσον αφορά στο τεχνολογικό επίπεδό τους).

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, τέτοιου είδους θεωρίες περί εξωγήινων πολιτισμών αντιμετωπίζονται, στην καλύτερη περίπτωση, με σκεπτικισμό, στη χειρότερη με προσβλητικό τρόπο. Πολλοί έσπευσαν να παρουσιάσουν θεωρίες που καταρρίπτουν τη συγκεκριμένη ερμηνεία του φαινομένου, με μία από τις επικρατούσες να είναι αυτή ενός σμήνους κομητών, που προκαλεί το εν λόγω φαινόμενο. Ωστόσο, νέα στοιχεία φαίνεται να τροφοδοτούν ακόμα περισσότερο την κόντρα: Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του New Scientist, ανάλυση των ιστορικών δεδομένων γύρω από το συγκεκριμένο άστρο δείχνει ότι το KIC 8462852 (ή, όπως ονομάστηκε χαϊδευτικά, προς τιμήν της ερευνήτριας Ταμπίθα Μπογιαϊτζάν, του Γέιλ, που πρώτη ασχολήθηκε με το ζήτημα, «Tabby's Star», Άστρο της Τάμπι) χάνει τη φωτεινότητά του σταδιακά εδώ και έναν αιώνα- κάτι που συμβαδίζει με τη θεωρία ενός πολιτισμού ο οποίος κατασκευάζει Dyson sphere ή swarm, «κλείνοντας» σταδιακά το άστρο (μια διαδικασία που θα διαρκούσε πάρα πολλά χρόνια).

Αναλυτικότερα, οι εξελίξεις έχουν ως εξής: Τον Σεπτέμβριο η Μπογιαϊτζάν και η ομάδα της (Yale University) προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τα ασυνήθιστα αυτά δεδομένα, καταλήγοντας εν τέλει στην εξήγηση ότι το φαινόμενο οφείλεται σε ένα μεγάλο σμήνος κομητών. Έναν μήνα μετά, σχετικό paper του Τζέισον Ράιτ (Pennsylvania State University) και της ομάδας του πρότεινε την ερμηνεία των γιγαντιαίων εξωγήινων δομών ως υπευθύνων για την παρεμπόδιση του φωτός. Η πιο πρόσφατη εξέλιξη προέρχεται από τον Μπράντλεϊ Σέιφερ, που εντείνει το μυστήριο, αναφέροντας ότι η μελέτη δεδομένων από το Harvard University (ψηφιακά σαρωμένων φωτογραφικών πλακών του ουρανού από τον περασμένο αιώνα) για να διαπιστωθεί εάν το άστρο είχε παρουσιάσει «ασυνήθιστη» συμπεριφορά και στο παρελθόν. Αν και σε πρώτη φάση δεν βρέθηκε κάτι, ο Σέιφερ προέβη σε περαιτέρω έρευνα/ μελέτη, κατανέμοντας τα δεδομένα σε διαστήματα πενταετιών, αναζητώντας αλλαγές σε βάθος χρόνου. Αυτό που διαπιστώθηκε ήταν ότι η λάμψη του άστρου έχει μειωθεί κατά περίπου 20% μεταξύ του 1890 και του 1989.

Συνεχίζοντας τη μελέτη, ο Σέιφερ - μετά από εκτίμηση με το μάτι για αλλαγές, που θεωρείται «χαμένη τέχνη» πλέον- εκτίμησε ότι θα απαιτούνταν 648.000 κομήτες, ο καθένας πλάτους 200 χλμ, για να στέκει η θεωρία περί σμήνους κομητών που προκαλεί το φαινόμενο, κάτι που θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολο, οπότε και η εν λόγω θεωρία μάλλον κρίνεται ιδιαίτερα απίθανη. Ωστόσο, ο ερευνητής δεν σπεύδει να υιοθετήσει εύκολα την άποψη περί εξωγήινου πολιτισμού με γιγαντιαίες κατασκευές, καθώς ούτε αυτή συνάδει με τις παρατηρήσεις του - ενώ παράλληλα εκτιμά πως ακόμα και ένας ιδιαίτερα προηγμένος πολιτισμός θα χρειαζόταν παραπάνω από έναν αιώνα για να κατασκευάσει κάτι που θα κάλυπτε «έστω» το 1/5 του άστρου. Επιπλέον, ένα τέτοιο αντικείμενο (ή περισσότερα) θα εξέπεμπε φως που απορροφάται από το άστρο ως θερμότητα, αλλά το υπέρυθρο σήμα από το Tabby's Star φαίνεται φυσιολογικό. Σε κάθε περίπτωση πάντως, υπογραμμίζει ότι πολλές «φυσικές» εξηγήσεις δείχνουν να μη στέκουν, περιλαμβανομένων κομητών- και αναγνωρίζει ξεκάθαρα ότι το άστρο «φέρεται» περίεργα, και πίσω από αυτό υπάρχει κάποια εξήγηση.