νερό
Αν το νερό που αποβάλλεται δεν αντικατασταθεί, ο οργανισμός κινδυνεύει από αφυδάτωση.
Κατ'αρχάς η σημασία του νερού για τη ζωή είναι καθοριστική, αρκεί να αναφέρουμε ότι ο άνθρωπος χωρίς τροφή μπορεί να ζήσει έως και μήνες, χωρίς νερό όμως ελάχιστες μόνο μέρες. Γιατί όμως το νερό είναι τόσο σημαντικό στοιχείο για την επιβίωση μας;

Το νερό είναι πραγματική πηγή ζωής και ο καλύτερος σύμμαχος στην καταπολέμηση πολλών προβλημάτων υγείας.

Βασικό χημικό συστατικό του σώματός μας, το νερό αποτελεί το 60%-70% του συνολικού βάρους μας. Κάθε σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού βασίζει τη σωστή λειτουργία του στο νερό. Το αίμα, οι μύες, οι πνεύμονες αποτελούνται από νερό, όπως και το 85% του εγκεφάλου μας.

Μεταξύ άλλων, το νερό ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος και είναι το μέσο μεταφοράς των θρεπτικών συστατικών στα όργανα. Μεταφέρει οξυγόνο στα κύτταρα του οργανισμού, αποβάλλει τις τοξίνες και προστατεύει τις αρθρώσεις και τα όργανα.

Η σύσταση των κυττάρων του οργανισμού μας βασίζεται στο νερό. Η ικανότητά του να διαλύει τόσα πολλά συστατικά επιτρέπει στα κύτταρα να χρησιμοποιούν πολύτιμες θρεπτικές ουσίες, όπως λίπος και μέταλλα. Το νερό παρέχει τροφή στα κύτταρα.

Εξίσου μεγάλης σημασίας είναι η απομάκρυνση και αποβολή από το σώμα των τοξικών κατάλοιπων μετά το μεταβολισμό της τροφής (π.χ. το ουρικό οξύ, και το άζωτο από τις πρωτεΐνες). Αποβάλλοντας τα κατάλοιπα του οργανισμού, το νερό καθαρίζει τα φίλτρα του, δηλαδή τα νεφρά, περιορίζοντας τις πιθανότητες δημιουργίας πέτρας.

Είναι κύριο συστατικό των γαστρικών υγρών, διευκολύνει την πέψη των τροφών και ενεργοποιεί τον μεταβολισμό τους. Με το νερό μειώνεται η τοξική δράση φαρμάκων, που τυχόν λαμβάνουμε, στο βλεννογόνο του στομάχου. Επιπλέον, διευκολύνει τη λειτουργία της αναπνοής σε περίπτωση κρυολογήματος και περιορίζει τη δύσπνοια.

Είναι ο καλύτερος σύμμαχος όσων υποφέρουν από δυσκοιλιότητα. Μερικά ποτήρια το πρωί, αλλά και κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας, βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου.

Λειτουργεί και ως αντίδοτο στην κατακράτηση των υγρών στο σώμα. Σε μη παθολογικές καταστάσεις η κατακράτηση υγρών καταπολεμάται, όσο και αν ακούγεται περίεργο, με ακόμη μεγαλύτερη κατανάλωση υγρών.

Τέλος, το νερό αυξάνει τις αντοχές μας όταν γυμναζόμαστε, αφού προλαβαίνει την αφυδάτωση, διατηρεί έντονη την καρδιακή λειτουργία, και αναπληρώνει τους ηλεκτρολύτες που χάνονται με τον ιδρώτα.

Πόσο νερό χρειάζεται να πίνουμε κάθε μέρα;

Το νερό, όπως όλα τα ανόργανα συστατικά, βρίσκεται σε μια συνεχή διαδικασία πρόσληψης και αποβολής. Το προσλαμβάνουμε κυρίως με τα υγρά που πίνουμε (καθαρό νερό, γάλα, χυμούς και αφεψήματα). Κατά μέσο όρο οι τροφές παρέχουν το 20% της συνολικής πρόσληψης νερού, ενώ το υπόλοιπο 80% προέρχεται από νερό και όλων των ειδών τα αναψυκτικά, αφεψήματα, ποτά.

Ένας υγιής ενήλικας χρειάζεται 2-2,5 λίτρα υγρών ημερησίως. Τα παιδιά πρέπει να καταναλώνουν τη μισή ποσότητα, ανάλογα και με την ηλικία τους. Οι ποσότητες αυτές αυξάνονται στη διάρκεια των ζεστών μηνών του χρόνου και σε περίπτωση έντονης σωματικής άσκησης.

Κάθε οργανισμός έχει διαφορετικές ανάγκες πρόσληψης νερού, κάτι που εξαρτάται από παράγοντες, όπως:

-Το επίπεδο άσκησης

-Το περιβάλλον - υψόμετρο και κλιματολογικές συνθήκες

-Προβλήματα υγείας

-Εγκυμοσύνη - Θηλασμός

-Κατανάλωση φαρμάκων, αλκοόλ, τσιγάρο.

Η εκτεταμένη έλλειψη οδηγεί σε αφυδάτωση:

Κύριος παράγοντας ρύθμισης της ενυδάτωσης του οργανισμού είναι το αίσθημα της δίψας. Δυστυχώς, όμως, για να εκδηλωθεί στον άνθρωπο το αίσθημα αυτό πρέπει να εμφανίζει απώλεια υγρών που κυμαίνεται από 0,8 έως 2%, δηλαδή να έχει ήδη αναπτυχθεί ήπια αφυδάτωση. Οι υψηλές θερμοκρασίες στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, αλλά και η αυξημένη φυσική δραστηριότητα (σωματική εργασία ή άσκηση) αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος.

Το νερό συμβάλλει αποτελεσματικά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας, μέσω της απαγωγής θερμότητας από τον πυρήνα και της εξάτμισης από το δέρμα, δηλαδή την εφίδρωση. Αν το νερό που αποβάλλεται δεν αντικατασταθεί, ο οργανισμός κινδυνεύει από αφυδάτωση.

Η κατάσταση αφυδάτωσης δημιουργεί:

-Ήπια ή υπερβολική δίψα
-Κόπωση
-Πονοκέφαλο
-Ξηροστομία
-Μειωμένη παραγωγή ούρων
-Μυϊκή ατονία
-Ζαλάδα - αδυναμία συγκέντρωσης

Αφυδάτωση κινδυνεύουν να υποστούν περισσότερο τα παιδιά, επειδή παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα θερμότητας και ιδρώνουν λιγότερο, οι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι, λόγω της «μόνωσης» του σώματός τους από το λίπος που διαθέτουν και όσοι πάσχουν από καρδιαγγειακά νοσήματα. Ακόμη όσοι φορούν βαριά και ζεστά ρούχα, όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης και αλκοόλ (ουσίες με διουρητικές ικανότητες), καθώς κι εκείνοι που εργάζονται χειρωνακτικά, ειδικά σε κλειστούς και μη κλιματιζόμενους χώρους.

Πίνουμε νερό πριν διψάσουμε! Η αίσθηση της δίψας είναι ένας καθυστερημένος δείκτης αφυδάτωσης, που εμφανίζεται όταν τα κύτταρα έχουν ήδη ταλαιπωρηθεί από την έλλειψη υγρών.

Νερό vs τσάι, χυμός, γάλα, καφές

Οι χυμοί ή το γάλα εκτός από νερό περιέχουν επιπλέον και θρεπτικά συστατικά και θερμίδες. Για παράδειγμα οι χυμοί περιέχουν βιταμίνες Α ή C ή και τις δυο, ενώ το γάλα είναι πλούσιο σε ασβέστιο. Άλλα ροφήματα, όπως ο καφές, το τσάι, τα αναψυκτικά, τα αλκοολούχα ποτά, είναι φτωχά σε θρεπτικά συστατικά και συνήθως περιέχουν πολλές θερμίδες. Ένας από τους λόγους που προτιμάμε το νερό, είναι το ότι δεν προσδίδει επιπλέον θερμίδες, είναι επίσης χαμηλό σε νάτριο και δεν περιέχει λιπαρά, χοληστερόλη, ζάχαρη ή άλλα συστατικά που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν την υγεία μας.

Τρόποι αύξησης της κατανάλωσης νερού:

-Κρατάτε ένα ποτήρι/ μπουκάλι νερό δίπλα σας προσπαθώντας να πίνετε από αυτό όσο συχνά μπορείτε.
-Ζητάτε πάντα νερό με το ποτό, αναψυκτικό ή τον καφέ που παραγγέλνετε.
-Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα, πίνετε αρκετό νερό και κυρίως όταν έχει ζέστη.

Να θυμάστε

Σε γενικές γραμμές, δεν θεωρείται καλή ιδέα να περιμένουμε το συναίσθημα της δίψας να δηλώσει την έλλειψη υγρών στον οργανισμό μας, γιατί τότε θα είμαστε ήδη αφυδατωμένοι. Πίνουμε νερό, ακόμα και όταν δεν διψάμε!