© Reuters/Alexander Demianchuk
Αυτού του τύπου οι τελεσίδικες δηλώσεις ωστόσο, δεν περιορίστηκαν στα σκανδαλοθηρικά πρωτοσέλιδα των ΜΜΕ, αφού κι ο ίδιος ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κάνει τέτοιους ισχυρισμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
Sufficient evidence in humans shows that the consumption of processed meat causes colorectal #cancer https://t.co/Cg72nm9elq— WHO (@WHO) October 26, 2015Ο ΠΟΥ υποστηρίζει ότι αυτή η νέα μελέτη μας παρέχει με «επαρκεί δεδομένα» που δείχνουν ότι η κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος είναι η αιτία για τον καρκίνο του παχέως εντέρου και κατατάσσεται επομένως ως «καρκινογόνο για τον άνθρωπο». Για σαφήνεια, ο όρος «επεξεργασμένο κρέας» αναφέρεται σε οποιοδήποτε κρέας που έχει αλατιστεί, καπνιστεί, ζυμωθεί, κονσερβοποιηθεί, ή έχει υποστεί οποιαδήποτε άλλη διαδικασία για να βελτιωθεί η γεύση του ή για συντήρηση. Ο ΠΟΥ συνεχίζει εξηγώντας ότι υπάρχουν «σημαντικά επιδημιολογικά στοιχεία» που δείχνουν ότι και το μη-επεξεργασμένο κρέας είναι «πιθανά καρκινογόνο για τον άνθρωπο».
Αρκετά τολμηροί ισχυρισμοί, αν λάβουμε υπόψη πόσο σημαντικό είναι το κρέας στην διατροφή μας. Ο ΠΟΥ θεωρείται γενικά ως μια αξιόπιστη πηγή πληροφοριών. Μήπως αυτό σημαίνει ότι πρέπει απλά να αποδεχτούμε αυτά που μας λένε, να πετάξουμε στα σκουπίδια το κρέας που έχουμε στο σπίτι μας και να γίνουμε χορτοφάγοι, ή θα ήταν σοφό να ψάξουμε το θέμα λίγο περισσότερο;
Ας ρίξουμε ακόμα μια ματιά σε μερικά από αυτά τα δήθεν «επαρκή» και «ουσιαστικά» στοιχεία. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μια ομάδα ερευνητών επιστημόνων αξιολόγησαν «περισσότερες από 800 επιδημιολογικές μελέτες που διερεύνησαν τον συσχετιμό μεταξύ καρκίνου και κατανάλωσης κόκκινου κρέατος ή επεξεργασμένου κρέατος σε άτομα από πολλές χώρες, διάφορες ηπείρους, διαφορετικών εθνικοτήτων και διατροφικών συνηθειών».
Σημειώστε ότι η αξιολόγηση αυτή διερευνούσε το συσχετισμό και όχι την αιτιότητα, με την οποία θα ασχοληθούμε αργότερα. Ο ΠΟΥ προσθέτει: «Για την αξιολόγηση δόθηκε μεγαλύτερο βάρος σε προοπτικές μελέτες κοόρτης που έγιναν στον γενικό πληθυσμό. Υψηλής ποιότητας πληθυσμιακές περιπτωσιολογικές μελέτες παρείχαν πρόσθετα στοιχεία».
Άρα, τα στοιχεία του ΠΟΥ βασίζονται σε δύο είδη μελετών: 1) προοπτικές μελέτες κοόρτης, και 2) πληθυσμιακές περιπτωσιολογικές μελέτες. Αν δεν είστε εξοικειωμένοι με αυτούς τους όρους, μην ανησυχείτε γιατί θα εξηγήσω τη σημασία τους, και πως αποδεικνύουν ότι τα συμπεράσματα της έκθεσης είναι εντελώς εσφαλμένα.
Πρώτα απ' όλα, μια προοπτική μελέτη κοόρτης είναι η μελέτη μιας ομάδας παρόμοιων ατόμων που διεξάγεται συνήθως επί μεγάλα χρονικά διαστήματα. Στην αρχή της μελέτης, οι ερευνητές συλλέγουν την ίδια βασική σειρά πληροφοριών από όλους τους συμμετέχοντες στη μελέτη ώστε να λάβουν ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο ζωή τους, τη διατροφή τους, και τις επιλογές υγείας, προτού αναπτύξουν τη νόσο οι συμμετέχοντες. Στη συνέχεια παρακολουθούν επαναλαμβανόμενα τους συμμετέχοντες για κάποια χρονική περίοδο για να καθορίσουν εάν και πότε ασθενούν, κι αν υπήρξαν αλλαγές στους παράγοντες σχετικά με τον τρόπο ζωής ή/και τους θρεπτικούς παράγοντες. Αυτό το είδος μελέτης ονομάζεται μελέτη παρατήρησης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για να διακρίνει συσχετισμό ή σύνδεση μεταξύ δυο παραγόντων, όχι αιτιότητα. Ο Chris Kresser προσφέρει ένα παράδειγμα: «Η διαφορά μεταξύ συσχετισμού και αιτιότητας είναι ότι η αύξηση στα επίπεδα των λευκών αιμοσφαιρίων σχετίζεται με τις λοιμώξεις. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα αυξημένα επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων προκαλούν λοιμώξεις!» Υπάρχει συσχετισμός ανάμεσα σε δυο παράγοντες, αλλά αυτό από μόνο του δεν μπορεί να αποδείξει, και δεν αποδεικνύει, αιτιότητα.
Δεύτερον, οι πληθυσμιακές περιπτωσιολογικές μελέτες διερευνούν μια ομάδα ατόμων με συγκεκριμένη ασθένεια ή κατάσταση και την συγκρίνουν με μια ομάδα ελέγχου που είναι παρόμοια στο φύλο, την ηλικία, τη γεωγραφική θέση, κτλ. Οι ερευνητές λαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα ιστορικών δεδομένων από τον κάθε συμμετέχοντα κι έπειτα συγκρίνουν την υγιή ομάδα ελέγχου με την ασθενούσα ομάδα για να εντοπίσουν πιθανούς παράγοντες που μπορεί να έχουν συντελέσει στην εμφάνιση της ασθένειας. Και πάλι, αυτή είναι μια μελέτη παρατήρησης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για τον εντοπισμό στατιστικού συσχετισμού, όχι αιτιότητας. Οι μελέτες παρατήρησης εξυπηρετούν ένα σκοπό: παρέχουν τη βάση δεδομένων από την οποία μπορούν να αντλήσουμε υποθέσεις, όχι συμπεράσματα.
Αυτές είναι βασικές επιστημονικές αρχές που είναι σχετικά εύκολες να κατανοήσουμε, κι όμως δεν εφαρμόζονται σε αυτή την πρόσφατη συλλογή δεδομένων που δημοσιοποίησε ο ΠΟΥ. Απλά και μόνο το ότι εντοπίστηκε συσχετισμός μεταξύ κόκκινου/επεξεργασμένου κρέατος και καρκίνου, δεν σημαίνει ότι το κρέας είναι ο αιτιολογικός παράγοντας. Οποιοσδήποτε εικάζεται κραυγαλέα κάτι τέτοιο, είναι, είτε επιστημονικά ανεκπαίδευτος, ή, και πιο πιθανό υποπτεύομαι, εσκεμμένα κοινοποιούν λανθασμένα συμπεράσματα για να ωφεληθούν προσωπικά ή/και τα απώτερα κίνητρα τους. Είτε έτσι είτε αλλιώς, είναι κάτι το μεθοδολογικά αβάσιμο, και για να το θέσουμε απλά, κακή επιστήμη.
Επίσης, όταν αξιολογούμε μελέτες παρατήρησης πρέπει να λάβουμε υπόψη αυτό που αποκαλείται 'healthy user bias'. Στην σύγχρονη κοινωνία, οι άνθρωποι βομβαρδίζονται επί καθημερινής βάσης από ανακριβή συμπεράσματα (δηλαδή ψέματα) για τους κινδύνους του κόκκινου κρέατος, τα κορεσμένα λίπη και τον καπνό (οι κύριοι αποδιοπομπαίοι τράγοι για την πανδημία του καρκίνου). Αυτά τα ψέματα, συστηματικά ενσωματώνονται σε κάθε πτυχή του διεθνούς συστήματος υγειονομικής περίθαλψης όπου κι αν ζούμε. Από νεαρή ηλικία διδασκόμαστε από το εκπαιδευτικό σύστημα το δόγμα του τι είναι ή όχι υγιεινό, και στη συνέχεια επηρεαζόμαστε από τα ίδια ψέματα και την ίδια προπαγάνδα στους πλείστους τομείς της ζωής μας.
Υπάρχουν ομάδες ανθρώπων που θέτουν την πίστη τους στις επικρατούσες διατροφικές οδηγίες, υπερηφανεύονται για την υγεία τους και κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για να διατηρήσουν αυτό που πιστεύουν είναι ένας υγιής τρόπος ζωής. Αποφεύγουν το κόκκινο κρέας και τα κορεσμένα λίπη, αλλά αποφεύγουν επίσης άλλα τρόφιμα που είναι πραγματικά ανθυγιεινά, όπως οι επεξεργασμένες τροφές, η επεξεργασμένη ζάχαρη, τα τρανς-λιπαρά, υπερβολικές ποσότητες υδατανθράκων και αλκοόλ. Υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι πιο δραστήριοι σωματικά και ζουν συνολικά ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Αφ' ετέρου, αυτοί που εξακολουθούν να καταναλώνουν κόκκινο κρέας παρά το ότι πιστεύουν πως είναι ανθυγιεινό είναι πιο πιθανό να καταναλώνουν κι άλλα πραγματικά τοξικά φαγητά μαζί με το κρέας. Προτείνω ότι αυτά τα τοξικά τρόφιμα είναι η κύρια αιτία για τον καρκίνο που εμφανίζεται σε αυτές τις μελέτες, παρά οτιδήποτε άλλο. Άρα, κακή επιστήμη όπως είπαμε.
Βλέπουμε όμως, ξανά και ξανά, ότι η επικρατούσα επιστημονική κοινότητα δεν ενδιαφέρεται στην παρουσίαση στοιχείων, αλλά ούτε και τα επικρατούντα ΜΜΕ. Το σημαντικότερο είναι ότι η διατήρηση και η διαιώνιση αυτών των αποτυχημένων διατροφικών κατευθυντήριων γραμμών βασίζονται σε απατηλή επιστήμη που μόνο σκοπός της είναι η αύξηση κερδών και αγορών των γιγάντων της γεωργικής βιομηχανίας, βιοτεχνολογίας, βιομηχανίας τροφίμων και των φαρμακευτικών αγορών.
Αυτό που πρέπει να καταλάβουν οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ότι η υγεία του ευρύτερου κοινού δεν είναι επικερδής για τις μεγαλοεπιχειρήσεις. Όπως σε κάθε επιχείρηση, τα πράγματα λειτουργούν βάση προσφοράς και ζήτησης. Είναι σημαντικό για αυτά τα άτομα να διασφαλίσουν ότι τα «προϊόντα» τους είναι πάντα σε ζήτηση, και η βιομηχανία γεωργίας είναι η πιο επιτυχημένη σ' αυτό τον τομέα. Η καλλιέργεια σιτηρών είναι σχετικά φθηνή, παράγει μεγάλες ποσότητες προϊόντος και πωλείται με τεράστια κέρδη. Ασχέτως ότι είναι ακατάλληλα για κατανάλωση από τους ανθρώπους και είναι συνδεδεμένα με την πλειοψηφία των σύγχρονων ασθενειών. Αν κάποιος εργάζεται γι αυτές τις βιομηχανίες, βοηθά να έχει μερικούς επιστήμονες και κυβερνητικούς αξιωματούχους στο τσεπάκι του ώστε να μπορεί να επηρεάσει συγκεκαλυμμένα την κοινή γνώμη και να πείσει το κάθε άτομο ότι τα προϊόντα του είναι η υγιεινή επιλογή και πρέπει να αποτελούν το κύριο μέρος της διατροφής του. Αυτό βοηθά επίσης τους παλιόφιλους του στην φαρμακοβιομηχανία, αφού συμβάλλει στην διατήρηση κακής υγείας και εξάρτηση στα φάρμακα. Είναι ένα σφικτά πλεγμένο σύστημα που λειτουργεί άριστα για τα παθολογικά αφεντικά στην κορυφή του συστήματος ελέγχου.
Αυτό το είδος ατόμων προσπαθούν να σας υπαγορέψουν πως πρέπει να τρώτε και πως πρέπει να ζείτε τη ζωή σας, ενώ δεν δίνουν δεκάρα για την κατάσταση της υγείας σας. Η αλήθεια είναι ότι δική σας είναι η ευθύνη να πάρετε στα χέρια σας τον έλεγχο της υγείας σας, γιατί απλά δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε τις καθιερωμένες αρχές. Ζούμε σε ένα περιβάλλον που είναι τόσο παντελώς μολυσμένο - το νερό που πίνουμε, ο αέρας που αναπνέουμε, ή η συνεχής έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία στην οποία υποβαλλόμαστε - που ένα από τα πολύ λίγα πράγματα στα οποία έχουμε κάποιο έλεγχο είναι το φαγητό που βάζουμε στο στόμα μας. Άρα, κάντε το να μετρήσει...
O πιο νόστιμος και υγιεινός τρόπος να αρχίσετε τη μέρα σας!
Λιποδιαλυτές βιταμίνες: Για πολλούς από εμάς που ζούμε στο βόρειο ημισφαίριο, είναι δύσκολο να έχουμε επαρκή έκθεση στον ήλιο κατά τους χειμερινούς μήνες. Ευτυχώς, το κόκκινο κρέας περιλαμβάνει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης D και η κατανάλωση του επιτρέπει στο σώμα να διατηρεί επαρκή ποσότητες βιταμίνης D ακόμα κι αν η έκθεση μας στον ήλιο είναι χαμηλή. Τα λιπαρά ψάρια περιέχουν επίσης βιταμίνη D, αλλά στερούνται τον μεταβολίτη 25-υδροξυχοληκαλσιφερόλη, ο οποίος βρίσκεται στο κόκκινο κρέας και επιτρέπει την αφομοίωση της βιταμίνης D από τον οργανισμό πιο εύκολα και γρήγορα. Αυτή η μελέτη ανακάλυψε επίσης μια θετική συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και πρόληψης της ραχίτιδας, μιας εκφυλιστικής ασθένειας που προκαλείται από την έλλειψη βιταμίνης D. Η βιταμίνη Α στη μορφή ρετινόλης που βρίσκουμε στα ζωικά προϊόντα απορροφάτε πιο εύκολα σε σύγκριση με τα καροτενοειδή, τη βιταμίνη Α που βρίσκουμε στα λαχανικά, π.χ. το καρότο. Το κόκκινο κρέας περιλαμβάνει επίσης σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Κ και βιταμίνης Ε.
Σίδηρο: Υπάρχουν διάφορες μορφές διατροφικού σιδήρου, και μερικές είναι πιο βιο-διαθέσιμες από άλλες. Ακούγεται συχνά ότι λαχανικά όπως το σπανάκι προσφέρουν στο σώμα επαρκή ποσότητες σιδήρου, αυτή είναι όμως μια κοινή εσφαλμένη αντίληψη. Το σίδηρο φυτικής προέλευσης ονομάζεται μη-αιμικό σίδηρο, και αντίθετα με την επικρατούσα πεποίθηση, η απορρόφηση του από το σώμα είναι πολύ δύσκολη. Από την άλλη, το αιμικό σίδηρο που περιέχει το κόκκινο κρέας απορροφάται πιο αποτελεσματικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα από το σώμα.
Βιταμίνες Β: Το κόκκινο κρέας περιέχει σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Β12. Η έλλειψη βιταμίνης 12 είναι συνδεδεμένη με πληθώρα ασθενειών, από τη νόσο του Αλτσχάιμερ, στη σκλήρυνση κατά πλάκας, στον αυτισμό. Σημειώστε ότι η βιταμίνη Β12 εμπεριέχεται μόνο σε ζωτικά τρόφιμα, ως εκ τούτου, ο καλύτερος τρόπος βεβαίωσης ότι έχετε επαρκή επίπεδα είναι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κόκκινου κρέατος. Το κόκκινο κρέας περιέχει επίσης ένα ευρύ φάσμα άλλων βιταμινών Β όπως η ριβοφλαβίνη, η θειαμίνη, η Β6 και η νιασίνη. Η έλλειψη βιταμινών Β είναι επίσης συνδεδεμένη με αγγειακές και διανοητικές διαταραχές.
Άλλα μεταλλικά στοιχεία: Το κόκκινο κρέας διαθέτει επίσης μια μεγάλη ποικιλία μεταλλικών στοιχείων που είναι κρίσιμα για τη σωστή λειτουργία του σώματος. Ανάμεσα σε αυτά είναι ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, το φώσφορο, το χρώμιο, το νικέλιο, το σελήνιο, το μαγνήσιο, το κοβάλτιο, η χολίνη και το Συνένζυμο Q10 (CoQ10). Το CoQ10 είναι ζωτικής σημασίας στην παραγωγή ενέργειας και την αποτροπή οξειδωτικού στρες. Οι καλύτερες πηγές για CoQ10 είναι το χοιρινό και η βοδινή καρδιά, σε σύγκριση με φυτικές πηγές οι οποίες είναι ασήμαντες.
Επιπλέον, οποιοσδήποτε γαστρεντερολόγος θα σας πει ότι το κρέας είναι η «χαμηλότερη σε κατάλοιπα» τροφή που υπάρχει, δηλαδή, το κρέας προκαλεί τη μικρότερη ζημιά, αφήνει τα λιγότερα υπόλοιπα και προκαλεί τον ελάχιστο ερεθισμό στο έντερο. Αψηφά κάθε λογική ότι ο ΠΟΥ κατηγορεί το κόκκινο κρέας ως αιτία για τον καρκίνο του παχέως εντέρου.
Διαβάζοντας την μακροσκελή λίστα των θρεπτικών ουσιών που εμπεριέχει το κόκκινο κρέας, δεν μας κάνει εντύπωση που οι χορτοφάγοι είναι λιγότερο υγιείς, έχουν μικρότερο εγκέφαλο, όπως επίσης και το γεγονός ότι 84% απ' αυτούς επιστρέφουν στην κατανάλωση κρέατος (συμπεριλαμβανομένου, εμού). Το γεγονός ότι τα διατροφικά οφέλη του κρέατος αμφισβητούνται είναι εντελώς παράλογο, αφού η βασική αιτία εξέλιξης μας στον σύγχρονο άνθρωπο ήταν η διατροφή με βάση το κρέας, και το ανθρώπινο σώμα όντως λειτουργεί βέλτιστα με μια διατροφή με βάση το κρέας.
Μερικές φορές διερωτώμαι... μπορεί η κοινή γνώμη να εκτραπεί περισσότερο από την αλήθεια; Μερικές φορές ο κύκλος παραπληροφόρησης επιστρέφει στο αρχικό σημείο και συνειδητοποιώ ότι τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης λένε όντως την αλήθεια χωρίς να το γνωρίζουν:
«Η πιθανότητα να σας προκαλέσει καρκίνο το κόκκινο κρέας είναι όσο μεγάλη είναι η πιθανότητα να σας προκαλέσουν καρκίνο τα τσιγάρα, λέει ο ΠΟΥ».Ευτυχώς, για ένα σαρκοφάγο καπνιστή όπως εμένα, ούτε η κατανάλωση κρέατος προκαλεί καρκίνο, ούτε το κάπνισμα καπνού, άρα ας ανάψουμε όλοι τα τσιγάρα μας και ας φάμε το μπέικον μας!
Σχόλια Αναγνωστών