αεροπλάνο
Τα συχνά αεροπορικά ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους ή διακοπές μπορεί να έχουν σωματικές και ψυχολογικές συνέπειες στους ταξιδιώτες, σύμφωνα με μία νέα ανάλυση.

Η ανάλυση, που τιτλοφορείται «The Darker Side of Hypermobility» και θα δημοσιευθεί σε επερχόμενο τεύχος της επιθεώρησης Environment and Planning Α, λέει πως η πρώτη πιο προφανής συνέπεια είναι το τζετ λαγκ ή ιατρικός αποσυγχρονισμός, όπως αποκαλείται επιστημονικά.

Το τζετ λαγκ είναι μία διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού (του βιολογικού ρολογιού, δηλαδή) και εκδηλώνεται έπειτα από πολύωρες πτήσεις. Στα βραχυπρόθεσμα προβλήματα που προκαλεί συμπεριλαμβάνονται κόπωση, απώλεια συγκεντρώσεως, οξυθυμία και απώλεια της όρεξης.

Μακροπρόθεσμα, όμως, και όταν είναι επαναλαμβανόμενο, σχετίζεται με έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, ψυχωτικές διαταραχές, διαταραχές της ψυχικής διάθεσης και πιθανώς με την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο.

Οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σάρρεϋ και το Πανεπιστήμιο Linnaeus στη Σουηδία που υπογράφουν την ανάλυση, λένε ότι οι ταξιδιώτες μπορούν να αισθάνονται τις συνέπειες του τζετ λαγκ επί έξι ημέρες, ενώ συνολικά ο οργανισμός τους μπορεί να χρειασθεί 11 ημέρες για να ανακτήσει τους φυσιολογικούς του ρυθμούς.

Πεπτικό, εγκεφαλικό και αφυδάτωση

Τα συνεχή αεροπορικά ταξίδια μπορούν επίσης να διαταράξουν την γαστρεντερική λειτουργία, καθώς και να αδρανοποιήσουν ορισμένα γονίδια που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα και αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Ενώ, εξάλλου, το ανθρώπινο σώμα νιώθει άνετα όταν υπάρχει υγρασία τουλάχιστον 50% στην ατμόσφαιρα, μέσα στο αεροπλάνο η υγρασία μπορεί να είναι 10% - δηλαδή να αναπνέουμε αέρα πιο ξηρό κι απ' ότι στην έρημο.

Δίχως συνεχή κατανάλωση υγρών (όχι αλκοόλ ή καφεΐνης, αλλά νερού και φυσικών χυμών), η ακραία αυτή ξηρασία οδηγεί στην αφυδάτωση του οργανισμού, που μπορεί να εκδηλωθεί με ζάλη, πονοκέφαλο, κόπωση, ξερό στόμα, χείλη και μάτια, και σημαντική μείωση της ούρησης.

Ιώσεις και θρομβώσεις

Η αφυδάτωση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μείωση της δύναμης και της αντοχής, και σε ξηρότητα των ιγμορείων, των μυκτήρων (ρουθούνια) και του λαιμού, με συνέπεια αύξηση του κινδύνου αναπνευστικών λοιμώξεων.

Όντως, μελέτες έχουν δείξει ότι οι πιθανότητες να κολλήσει κανείς μία ίωση στο αεροπλάνο είναι 100 φορές περισσότερες απ' ό,τι σε οποιονδήποτε άλλο κλειστό χώρο (πόσο μάλλον που με κάθε φτάρνισμα δίχως χαρτομάντιλο ή μανίκι μπροστά στο στόμα και τη μύτη, τα σταγονίδια που εκπέμπονται φθάνουν σε απόσταση έως 15 μέτρων).

Ακόμα πιο σοβαρός είναι ο κίνδυνος των θρομβώσεων βαθιά στις φλέβες των ποδιών, εξαιτίας της ακινησίας. Ο κίνδυνος αυτός θεωρείται μεγαλύτερος στα ταξίδια που διαρκούν πάνω από 3 ώρες - και όσο μεγαλύτερο το ταξίδι, τόσο το χειρότερο.

Για την πρόληψή του, συνιστάται σε όλους τους ταξιδιώτες (ακόμα κι αν το ταξίδι διαρκεί λιγότερο) να λυγίζουν, να ισιώνουν και να κινούν τα πόδια και τα δάκτυλά τους, καθώς και να κάνουν ασκήσεις των αστραγάλων, κάθε μισή ώρα, ενώ κάθε μία ώρα συνιστάται να σηκώνονται από την θέση τους για να περπατάνε.

Τα συνεχή ταξίδια έχουν επίσης ως επακόλουθο αυξημένη έκθεση στην κοσμική ακτινοβολία, σύμφωνα με την νέα ανάλυση που υπογράφουν ο δρ Σκοτ Κοέν, λέκτορας Τουριστικού Μάνατζμεντ στο Σάρρεϋ, και ο δρ Στέφαν Γκέσλινγκ, καθηγητής Έρευνας Τουρισμού στο Linnaeus.

Ψυχολογικές και οικογενειακές συνέπειες

Εξαιτίας της συνεχούς αναμονής και οργάνωσης ενός ταξιδιού, μπορεί κανείς να αναπτύξει σταδιακά ένα αίσθημα αποπροσανατολισμού και αποδιοργάνωσης στη ζωή του, ενώ νιώθει στρες και άγχος.

Επιπλέον, οι συνεχείς εναλλαγές των θερμοκρασιών, της υγρασίας, του υψομέτρου, της ρύπανσης, των ήχων και του περιβάλλοντος μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα αβεβαιότητας.

Η μοναξιά και η απομόνωση επίσης είναι συχνά φαινόμενα στους συχνούς ταξιδιώτες, παρά το γεγονός ότι έχουν διαρκώς τη δυνατότητα να γνωρίζουν νέους ανθρώπους.

Οι δε φιλίες και οι ρομαντικές σχέσεις που δημιουργούνται στα ταξίδια, έχουν την τάση να είναι αναλώσιμες και βραχύβιες.

Συνέπειες, ωστόσο, υπάρχουν και στις οικογένειες των ταξιδιωτών, με τους/τις συζύγους να νιώθουν μοναξιά και απομόνωση και τα παιδιά να ταράζονται από τις συνεχείς απουσίες του ενός γονιού.