Αμερικανοί ερευνητές εντόπισαν ένα σπάνιο, ιδιαίτερα εντυπωσιακό αλλά και χρήσιμο κοσμικό φαινόμενο το οποίο ονομάζεται «κοσμικό ουράνιο τόξο».
palsar
© NASA/CXC/U. Wisconsin/S. HeinzΟι ακτίνες Χ του πάλσαρ Circinus X-1 δημιούργησαν τους εικονιζόμενους εντυπωσιακούς δακτυλίους. Πίσω από τους δακτυλίους διακρίνεται το πάλσαρ
Τα πάλσαρ

Ένα από τα αποτελέσματα μιας έκρηξης σουπερνόβα είναι ο σχηματισμός σωμάτων υψηλής πυκνότητας τα οποία ονομάστηκαν άστρα νετρονίου ή «πάλσαρ». Ολα τα πάλσαρ εκπέμπουν δέσμες ακτινοβολίας από τους πόλους τους και καθώς περιστρέφονται, γίνονται ορατά από τη Γη ως περιοδικές, σύντομες λάμψεις. Τα πάλσαρ εκπέμπουν την ακτινοβολία (είτε ραδιοκύματα, είτε ακτινοβολία γ, είτε ακτίνες Χ) με σταθερό ρυθμό. Ορισμένοι μάλιστα τα περιγράφουν ως «κοσμικούς ραδιοφάρους».

Το φαινόμενο

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν έστρεψαν τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra και ΧΜΜ-Νewton σε μια περιοχή του γαλαξία σε απόσταση 30.700 ετών φωτός από εμάς. Εκεί βρίσκεται ένα δυαδικό σύστημα που αποτελείται από ένα γιγάντιο άστρο γύρω από το οποίο βρίσκεται σε τροχιά το πάλσαρ Circinus X-1. Το πάλσαρ περιβάλλεται από πυκνά νέφη διαστρικών αερίων και σκόνης. Η παρουσία νεφών κοσμικής ύλης κοντά σε πάλσαρ παράγει διάφορα φαινόμενα εξαιτίας της δραστηριότητας των άστρων νετρονίου. Οι ακτίνες Χ που εκπέμπονται από ένα πάλσαρ πέφτοντας πάνω σε τέτοια νέφη παράγουν εντυπωσιακούς δακτυλίους.

Αυτό συνέβη και στην περίπτωση του Circinus X-1. Οι ακτίνες Χ του πάλσαρ πέφτοντας πάνω στα νέφη δημιούργησαν τους δακτυλίους, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση δημιούργησαν τους μεγαλύτερους και πιο λαμπρούς δακτυλίους αυτού του είδους. Οι δακτύλιοι αυτοί επέτρεψαν στους ερευνητές να υπολογίσουν με ακρίβεια την απόσταση του Circinus X-1 από τη Γη. Η ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση The Astrophysical Journal.