τρανς λιπαρά
Τα trans είναι τα πλέον επιβλαβή λιπαρά, αφού οδηγούν όχι μόνο σε αύξηση της ολικής και της « κακής » χοληστερίνης, αλλά και σε μείωση της « καλής ». Ενοχοποιούνται σήμερα για προβλήματα που αφορούν την καρδιά και τα αγγεία, με κυριότερο αυτό της αρτηριοσκλήρυνσης.
Τα λιπαρά έχουν αρνητική επίδραση στην λειτουργία της μνήμης και παράλληλα αυξάνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα, υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο PLOS One.

Συγκεκριμένα, επιστημονική ομάδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, με επικεφαλής την Δρ Μπεατρις Γκολομπ, διαπίστωσαν ότι οι νεαροί άνδρες που κατανάλωναν υψηλές ποσότητες τρανς λιπαρών την ημέρα είχαν κακή επίδοση στα τεστ μνήμης, συγκριτικά με συνομηλίκους τους που έτρωγαν λιγότερα τρανς.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε μια ημέρα μετά την απόφαση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) να απαγορεύσει τα τρανς λιπαρά σε ορίζοντα τριετίας.

Τα εν λόγω λιπαρά παράγονται από τα μερικώς υδρογονωμένα λίπη. Μελέτες έχουν δείξει ότι αυξάνουν τα επίπεδα της LDL («κακής») χοληστερόλης, μειώνοντας παράλληλα τα επίπεδα της HDL («καλής»). Τα τρανς λιπαρά αυξάνουν επίσης την φλεγμονή στον οργανισμό και παρεμβαίνουν στην παραγωγή των ορμονών, γεγονός που εν μέρει εξηγεί και την αρνητική επίδρασή τους στη μνήμη.


Σχόλιο: Τα τρανς λιπαρά είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που έχουν υποστεί υδρογόνωση. Είναι δηλαδή τα φυτικά έλαια, όπως το ηλιανθέλαιο, καλαμποκέλαιο ή η μαργαρίνη, και μπορείτε να τα βρείτε επίσης σε έτοιμα φαγητά, γλυκίσματα, πατατάκια, ντόνατς, γενικά fast food κτλ. Αν η ετικέτα λέει πως ένα προϊόν περιέχει μερικώς υδρογονωμένα ή υδρογονωμένα λίπη, θα πει πως περιέχουν τρανς λιπαρά. Καλύτερα να αποφεύγετε τέτοια προϊόντα και να μαγειρεύετε με λαρδί ή κανονικό βούτυρο. Το ελαιόλαδο είναι πολύ υγιεινό, φτάνει να μην το μαγειρέψετε, ή μόνο λίγο.


Η Δρ Γκολομπ και οι συνεργάτες της θέλησαν να δουν κατά πόσο τα τρανς λιπαρά επηρεάζουν τη λειτουργία της μνήμης, μελετώντας στοιχεία από 645 υγιείς άνδρες που είχαν συμπληρώσει διατροφικό ερωτηματολόγιο και στη συνέχεια είχαν υποβληθεί σε τεστ μνήμης.

Το τεστ περιλάμβανε σετ από 104 κάρτες με λέξεις. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να πουν αν η κάθε λέξη ήταν καινούρια ή την είχαν ξαναδεί σε προηγούμενη κάρτα.

Κατά μέσο όρο, οι άνδρες 45 ετών και κάτω κατάφεραν να θυμηθούν σωστά 86 λέξεις. Αλλά για κάθε επιπλέον γραμμάριο τρανς λιπαρών που κατανάλωναν καθημερινά, η επίδοσή τους έπεφτε κατά 0,76 λέξεις.

Οι εθελοντές που κατανάλωναν καθημερινά 16 γραμμάρια τρανς λιπαρών ανακάλεσαν σωστά 12 λιγότερες λέξεις, ενώ όσοι κατανάλωναν έως και 28 γραμμάρια θυμήθηκαν 21 λιγότερες.

«Ο στόχος των τροφίμων είναι να παρέχουν στον οργανισμό μας θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να λειτουργεί σωστά. Και τα τρανς λιπαρά κάνουν το ακριβώς αντίθετο, υποβιβάζοντας την κυτταρική και οργανική λειτουργία του», σχολιάζει η Δρ Γκολομπ.

Η ερευνήτρια σημειώνει πάντως ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει άμεση σχέση μεταξύ τρανς λιπαρών και μνήμης, αλλά μια πιθανή σχέση που μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά.

«Εκτός από τη φλεγμονή που προκαλούν στον οργανισμό τα τρανς λιπαρά, ίσως εμποδίζουν και την παραγωγή των ω-3 λιπαρών οξέων από τον οργανισμό, τα οποία παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εγκεφαλική λειτουργία. Και αυτό δεν αποκλείεται να συντελεί τελικά σε επιδείνωση της μνήμης» εξηγεί.