Επιστήμη του ΠνεύματοςS


Hiliter

Η σημασία των ορίων στην υγιή ανάπτυξη του παιδιού, πράξη φροντίδας και αγάπης

child drawing
Καθώς τα παιδιά αναπτύσσονται, ένας από τους βασικούς ρόλους των γονιών είναι να βάζουν όρια στα παιδιά, τα οποία τα βοηθούν να νιώθουν ασφαλή και τα καθοδηγούν. Κάποια όρια είναι φυσικά και υπάρχουν ήδη, όπως το πεζοδρόμιο στην άκρη του δρόμου. Άλλα όρια είναι κοινωνικά, π.χ. «Μην χτυπάς την αδερφή σου» κοκ.

Γενικά τα παιδιά χρειάζεται να ξέρουν ποιοι είναι οι κανόνες γι' αυτά και για τους άλλους. Αν υπάρχουν επαρκή όρια, αυτά παρέχουν ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο το παιδί νιώθει ασφάλεια και υποστήριξη.

Τα όρια παρέχουν κατευθυντήριες γραμμές για τη συμπεριφορά και βοηθούν τα παιδιά να μάθουν ποια συμπεριφορά είναι κοινωνικά αποδεκτή και ποια όχι. Τα παιδιά μαθαίνουν να έχουν αυτο-έλεγχο και αυτο-πειθαρχία και αρχίζουν να βάζουν όρια για τον εαυτό τους. Αυτά τα παιδιά έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να γίνουν υπεύθυνοι, κοινωνικά και συναισθηματικά νοήμονες ενήλικες σε σχέση με τα παιδιά που τους έχουν τεθεί λίγα ή καθόλου όρια. Βάζοντας όρια βοηθάμε τα παιδιά να μάθουν έναν αποδεκτό κώδικα συμπεριφοράς.

Τα παιδιά περιμένουν από τους γονείς να τους πουν ποια είναι η αποδεκτή συμπεριφορά, τι επιτρέπεται να κάνουν και πώς να φέρονται. Όταν είναι μικρά, τα όρια επικεντρώνονται συνήθως στην ασφάλεια αλλά καθώς το παιδί μεγαλώνει χρειάζεται ο γονιός να θέτει νέα όρια που ταιριάζουν με τον διευρυμένο κόσμο του παιδιού.

Τα όρια είναι η ασφαλής ζώνη για το παιδί. Μέσα στα όρια, ο κόσμος είναι ασφαλής και προβλέψιμος. Είναι πιο εύκολο για το παιδί να βγει έξω στον κόσμο, όταν ξέρει ότι υπάρχει αυτή η ασφαλής ζώνη που έφτιαξε ο γονιός γι' αυτό.

Toys

Ο ρόλος της φαντασίας και της δημιουργικότητας στη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών

φαντασία
Η φαντασία ή ικανότητα να φανταζόμαστε, είναι η δυνατότητα να σχηματίζουμε νέες εικόνες, ιδέες και αισθήσεις, οι οποίες όμως δε γίνονται αντιληπτές μέσω της όρασης, της ακοής ή άλλων αισθήσεων. Για αρκετά χρόνια, η φαντασία θεωρούταν κάτι που βοηθά τα παιδιά να ξεφεύγουν από την πραγματικότητα. Μόλις συμπλήρωναν μια ορισμένη ηλικία, οι ειδικοί πίστευαν ότι τα παιδιά ωθούν τη φαντασία στην άκρη για να ασχοληθούν με τον πραγματικό κόσμο. Τα τελευταία χρόνια όμως, οι ειδικοί στην ανάπτυξη των παιδιών αναγνωρίζουν στη φαντασία ένα διαφορετικό, κρίσιμο και πολύτιμο ρόλο που συνδέεται άμεσα με τη γνωστική τους ανάπτυξη!

Πολύ συχνά στην ανάπτυξη των παιδιών ακούμε φράσεις όπως "δεξιότητες κριτικής σκέψης" ή "ικανότητες για δημιουργική επίλυση των προβλημάτων", οι οποίες αποτελούν στόχους για τη γνωστική ανάπτυξη των παιδιών. Οι ειδικοί αναφέρουν πως στην πραγματικότητα όταν χρησιμοποιούμε αυτούς τους όρους, μιλάμε για τη φαντασία! Η φαντασία βοηθά στην εφαρμογή της γνώσης, στην επίλυση προβλημάτων και έχει βρεθεί να έχει θεμελιώδη σημασία στην ενσωμάτωση της εμπειρίας και στη μαθησιακή διαδικασία. Για να κατανοήσουν τα παιδιά την πραγματικότητα, δεν μπορεί να εκλείψει η φαντασία!

Σε έναν κόσμο που αλλάζει τόσο γρήγορα, όπως είναι αυτός που ζούμε σήμερα, τα παιδιά θα βρεθούν αντιμέτωπα με πολλές προκλήσεις και θα χρειαστούν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους για να ανταπεξέλθουν. Για να αντιμετωπίσουν το απροσδόκητο και για να εξελίξουν την τωρινή τους σκέψη σε νέες καταστάσεις, για να χρησιμοποιήσουν πληροφορίες με νέους τρόπους και να πειραματιστούν με νέες έννοιες, για να σκεφτούν πιο ευέλικτα, για να εκτιμήσουν αξίες και τους τρόπους που εφαρμόζονται, για να αλλάξουν και να διαχειριστούν τον κόσμο τους, για να μάθουν να κατανοούν τη θέση των άλλων ανθρώπων, η φαντασία και η δημιουργική σκέψη θα κριθούν απαραίτητες!

Στη βιβλιογραφία τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για το κατά πόσο τα σημερινά παιδιά έχουν αυτού του είδους τις ευκαιρίες που επιτρέπουν την καλλιέργεια της φαντασίας και της δημιουργικής σκέψης, δεδομένου ότι κατακλύζονται από την τεχνολογία και από φορτωμένα προγράμματα. Πολλά παιδιά ξοδεύουν ώρες στον υπολογιστή, στην τηλεόραση και σε βιντεοπαιχνίδια, με αποτέλεσμα να συμμετέχουν παθητικά σε έναν κόσμο που κάποιος άλλος έχει δημιουργήσει για αυτούς, αντί να έχουν το χώρο και το χρόνο να ονειρευτούν το δικό τους.

Από την άλλη πλευρά, πολλά παιδιά παρακολουθούν τόσες πολλές δραστηριότητες μέσα σε μια εβδομάδα, που αν και έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν δεξιότητες, δεν έχουν καμία δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους για να αποφασίσουν πώς να χρησιμοποιήσουν το χρόνο τους, ποιο κομμάτι του κόσμου θα ήθελαν να εξερευνήσουν περισσότερο με το δικό τους ρυθμό και το δικό τους τρόπο.

Laptop

Η συγκέντρωση και η προσοχή μας "υποφέρουν" λόγω τεχνολογίας

technology attention
Η έλευση και εξέλιξη της τεχνολογίας και των διάφορων gadgets στη ζωή μας σημαίνει ότι πλέον... η ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής των ανθρώπων διαρκεί λιγότερο από αυτή ενός... χρυσόψαρου.

Αυτό υποστηρίζει τουλάχιστον μια ομάδα ερευνητών, σύμφωνα με τους οποίους το 2000 η μέση διάρκεια προσοχής ήταν 12 δευτερόλεπτα, με το χρόνο αυτό να έχει μειωθεί πλέον στα 8 δευτερόλεπτα.

Τα χρυσόψαρα πιστεύεται ότι έχουν μέση διάρκεια προσοχής στα εννιά δευτερόλεπτα.

Ωστόσο, όπως αναφέρει δημοσίευμα της MailOnine, η ίδια έρευνα βρήκε ακόμη ότι μπορεί όλοι να γινόμαστε ακόμη πιο παραγωγικοί - παρότι η μέση διάρκεια προσοχής μας έχει μειωθεί.

Σχόλιο: Την προσοχή σας, παρακαλώ!


Toys

7 χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν οι γονείς και όσοι φροντίζουν παιδιά

child painting
Αγάπη

Το πιο βασικό συστατικό για τη σωστή ψυχική και σωματική ανάπτυξη ενός παιδιού είναι η αγάπη. Ο πετυχημένος γονιός εκφράζει την αγάπη του με πολλούς και διάφορους τρόπους: αφιερώνει χρόνο στο παιδί του για σοβαρά ή 'χαζά' πράγματα (διάβασμα, παζλ, ή γαργάλημα και τρελοπαιχνίδια), ακούει με προσοχή τι λέει το παιδί (χωρίς να σπεύδει να δώσει λύσεις ή να κρίνει), λέει στο παιδί με λόγια ότι το αγαπάει αλλά επίσης του το δείχνει με τη στάση του σώματος, την έκφραση του προσώπου του, τις αγκαλιές που δίνει. Ο γονιός που αγαπάει το παιδί του βάζει όρια και διδάσκει ότι «όχι σημαίνει όχι» (κάτι που βοηθάει τον άνθρωπο και σε μεγαλύτερη ηλικία). Όταν πρέπει να διορθώσει το παιδί του το κάνει δείχνοντας αγάπη και σεβασμό, και όχι κατακεραυνώνοντας το ή ακυρώνοντας το. Ο γονιός λέει την αλήθεια, χρησιμοποιεί εκφράσεις όπως «κακή συμπεριφορά» κλπ, αλλά δεν κατηγορεί το παιδί του ότι είναι κακό. Ο γονιός που δείχνει αγάπη στο παιδί του δείχνει και λέει σε αυτό «σε αγαπώ και πιστεύω σε εσένα».

Αποτελεσματικός Δάσκαλος

Οι πετυχημένοι γονείς και όσοι ασχολούνται με παιδιά πρέπει να είναι και αποτελεσματικοί δάσκαλοι: διδάσκουν το παιδί όχι μόνο με λόγια, αλλά και με έργα. Με δυο λόγια, οι ενήλικες είναι τα μοντέλα της καλής συμπεριφοράς που επιθυμούν να αποκτήσει το παιδί. Όπως η γυμνάστρια δεν θα εμφανιστεί στο μάθημα με 15ποντες γόβες και στενή φούστα αλλά με αθλητικά και φόρμα, αντίστοιχα και ο γονιός θα πρέπει να εμφανιστεί ως άνθρωπος με τις ιδιότητες και τις ποιότητες που θέλει να διδάξει στο παιδί του. Γονείς και όσοι ασχολούνται με παιδιά θα πρέπει να καθορίσουν κάποιες βασικές αξίες, ενδεικτικά μπορούμε αναφέρουμε τους καλούς τρόπους, τον σεβασμό, τη φιλικότητα, κλπ. Οι ενήλικες καθορίζουν τους κανόνες, τους εφαρμόζουν οι ίδιοι και ζητούν από το παιδί να τους τηρήσει. Όταν οι κανόνες δεν τηρούνται, θα πρέπει να υπάρχουν συνέπειες. Ο αποτελεσματικός γονιός ανταμείβει την καλή συμπεριφορά και ωθεί το παιδί προς θετικές επιλογές.

People

Γιατί κάποιοι από εμάς έχουμε πιο έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις;

Εικόνα
© Shutterstock
Ένα γονίδιο που σχετίζεται με τον νευροδιαβιβαστή νοραδρεναλίνη στον εγκέφαλο δείχνει να επηρεάζει την ευαισθησία των ανθρώπων σε συναισθηματικά φορτισμένα ερεθίσματα, υποδεικνύει μια σχετικά μικρή μελέτη στον Καναδά. Οι φορείς μιας συγκεκριμένης ποικιλίας του γονιδίου αντιδρούσαν πιο έντονα στις αρνητικές και τις θετικές εικόνες.

«Κάθε άνθρωπος πράγματι βλέπει τον κόσμο διαφορετικά. Για τους ανθρώπους με τη συγκεκριμένη γονιδιακή ποικιλομορφία, ό,τι έχει σχέση με τα συναισθήματα ξεχωρίζει πολύ περισσότερο» λέει η Ρεμπέκα Τοντ, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ.

H μελέτη της, η οποία δημοσιεύεται στο έγκριτο Journal of Neuroscience, αφορά το γονίδιο ADRA2b που κωδικοποιεί έναν υποδοχέα του νευροδιαβιβαστή νοραδρεναλίνη (γνωστού και ως νορεπινεφρίνη). Προηγούμενες έρευνες της Δρ Τοντ είχαν δείξει ότι μια συγκεκριμένη ποικιλία του γονιδίου δείχνει να αυξάνει την εστίαση της προσοχής σε λέξεις με αρνητικό περιεχόμενο.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι η εν λόγω ποικιλία, ή αλληλόμορφο, αυξάνει την ευαισθησία σε συναισθηματικά ερεθίσματα «πιο πολύ από ό,τι θα προβλέπαμε» λέει η καθηγήτρια.

Health

Πετάξτε τα αντικαταθλιπτικά σας, η κατάθλιψη προκαλείται από φλεγμονή!

depression
Εκτιμάται ότι στην Ελλάδα της κρίσης η καταθλιπτική διαταραχή αποτελεί μάστιγα. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι ακριβά και σε κάποιες περιπτώσεις προκαλούν άλλες διαταραχές. Θα μπορούσε άραγε η συγκεκριμένη ασθένεια να μπορεί να θεραπευτεί στο μέλλον με ένα λιγότερο ισχυρό φάρμακο, όπως μια ασπιρίνη;

Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Cambridge συνέδεσαν την κατάθλιψη με την ύπαρξη χρόνιας φλεγμονής στο σώμα. Η ιδέα έχει αρχίσει να δέχεται την αποδοχή διαφόρων ερευνητών και, όπως αναφέρει η Daily Mail, τα συμπτώματα της καταθλιπτικής διαταραχής είναι γνωστά σε όλους μας, καθώς ένα κρυολόγημα προκαλεί κούραση, ανορεξία και μια αίσθηση μιζέριας.

Μάλιστα, η εξελικτική ψυχολογία προτείνει πως ίσως αυτό κάποτε να βοήθησε στην επιβίωση του ανθρώπινου είδους, καθώς η κακή διάθεση απέτρεπε τους νοσούντες από το να έρθουν σε επαφή με άλλους ανθρώπους και να τους κολλήσουν.

Το 2013 ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Aarhus στην Δανία εξέτασαν το ιατρικό ιστορικό περίπου 3.6 εκατομμυρίων ανθρώπων, ανακαλύπτοντας ότι αυτοί που είχαν κάποια φλεγμονή που προκλήθηκε στο σώμα τους από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα, όπως η αρθρίτιδα, είχαν 45% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη. Ακόμα, σε όσους είχαν εισαχθεί στο νοσοκομείο με σοβαρή φλεγμονή, όπως σήψη ή ηπατίτιδα, οι πιθανότητες ήταν μεγαλύτερες κατά 62%.

Επιπρόσθετα, άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Psychiatry νωρίτερα το 2015 έδειξε ότι τα αυξημένα ποσοστά C-αντιδρώσας πρωτεΐνης, μιας ουσίας που παράγει το ανθρώπινο σώμα ως αντίδραση σε μια φλεγμονή, συνδέονται με το αυξημένο ρίσκο ψυχολογικής δυσφορίας και κατάθλιψης στον γενικό πληθυσμό.

Whistle

Το άγχος... ανά χώρα

under-stress
Τις χώρες με το μεγαλύτερο δείκτη άγχους στην καθημερινότητα των πολιτών τους παρουσιάζει το αμερικανικό δίκτυο Bloomberg. Πρωταθλητές στο άγχος οι Νιγηριανοί, με τους Νορβηγούς να είναι οι λιγότερο αγχωμένοι πολίτες. Στην 30η θέση της κατάταξης οι Έλληνες.

Λαμβάνοντας ως κριτήρια μέτρησης μεταβλητές, μεταξύ των οποίων τα ποσοστά δολοφονιών, η αγοραστική δύναμη, η εισοδηματική ανισότητα, η ανεργία, η διαφθορά, η ρύπανση του αέρα και το προσδόκιμο ζωής, το πρακτορείο ειδήσεων «μέτρησε» το στρες, δημιουργώντας μία κατάταξη με τις χώρες των οποίων οι κάτοικοι κυριεύονται από το περισσότερο άγχος. Συνολικά 74 χώρες «αναμετρήθηκαν» για το ποια είναι η πιο αγχωμένη.

Οι πιο στρεσαρισμένοι κάτοικοι, με βάση την έρευνα, βρίσκονται σε χώρες της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας. Τη Νιγηρία που καταλαμβάνει πανηγυρικά την πρώτη θέση της κατάταξης ακολουθεί από κοντά η Νότια Αφρική, ενώ τη δεκάδα με τα περισσότερο αγχωμένα έθνη συμπληρώνουν το Ελ Σαλβαδόρ, η Μογγολία, η Γουατεμάλα, η Κολομβία, το Πακιστάν, η Τζαμάικα και η Βολιβία, με την ΠΓΔΜ να είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα στις πρώτες δέκα της κατάταξης.

Με τη Νορβηγία να είναι η λιγότερο αγχωμένη χώρα, το παράδειγμα της ακολουθούν το Λουξεμβούργο, η Ελβετία, η Σουηδία, η Αυστραλία, η Δανία, η Φινλανδία, η Ισλανδία, η Γερμανία και ο Καναδάς.

Wine

Κοινωνικοοικονομική Κρίση = Αύξηση Ψυχικών Ασθενειών

κατάθλιψη
Αυξητικές τάσεις παρουσιάζουν οι ψυχικές παθήσεις στην Ελλάδα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, με το 10-12% του συνόλου του πληθυσμού όλων των ηλικιών να πάσχει από ψυχικές ασθένειες και μόλις το μισό από αυτούς να προσφεύγει στη στήριξη του γιατρού, επισήμανε κατά την ομιλία του στην επιστημονική ημερίδα του Ψυχιατρικού τομέα του Σισμανογλείου νοσοκομείου με θέμα: «Ψυχική Υγεία στην σύγχρονη κοινωνία» ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Γιώργος Πατούλης.

Η οικονομική κρίση τα τελευταία πέντε χρόνια έπληξε την ψυχική υγεία όχι μόνο των πασχόντων αλλά και των υγιών ανθρώπων είπε ο κ. Πατούλης, σημειώνοντας ότι ο άνθρωπος χωρίς δουλειά αισθάνεται ανασφάλεια και έντονο στρες γιατί αδυνατεί να στηρίξει τον εαυτό του και την οικογένειά του, με αποτέλεσμα να αναπτύσσει ψυχολογικά προβλήματα.

Ο πρόεδρος του ΙΣΑ μίλησε για έλλειμμα που διαπιστώνεται στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του τομέα της Ψυχιατρικής Υγείας, επισημαίνοντας ότι «η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί, επιδεινώνεται από τη συρρίκνωση των προγραμμάτων ψυχικής υγείας αλλά και των κοινωνικών δομών που δεν χρηματοδοτούνται και είναι αποτέλεσμα της εξοντωτικής πολιτικής που εφαρμόζεται στο χώρο της Υγείας».

Σχόλιο:
Οδυσσέας-Ελύτης

Αύξηση αυτοκτονιών στην Ελλάδα λόγο λιτότητας, κυρίως θύματα οι άντρες


Shoe

Αφήστε τα παιδιά με υπερκινητικότητα να (υπερ)κινούνται, είναι ζωτικής σημασίας

ADHD
H υπερκινητικότητα των παιδιών με ΔΕΠΥ εξυπηρετεί πολύ σημαντικούς γνωστικούς σκοπούς, σύμφωνα με τη νέα μελέτη
Επί δεκαετίες οι «απελπισμένοι» γονείς και δάσκαλοι των παιδιών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) προτρέπουν αυτά τα παιδιά να μείνουν σε μια θέση και να συγκεντρωθούν ώστε να αποδώσουν στα μαθήματα.

Ωστόσο μια νέα μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριδας (UCF) έδειξε πως όσοι επιθυμούν τα παιδιά με ΔΕΠΥ να μάθουν καλό θα ήταν να τα αφήνουν να έχουν τον... ακάθιστο. Οι συνεχείς κινήσεις που κάνουν αυτά τα παιδιά - όπως το να χτυπούν τα πόδια τους στο πάτωμα, να κουνιούνται στην καρέκλα, να μη στέκονται στη θέση τους - είναι ζωτικής σημασίας ώστε να θυμούνται πληροφορίες και να φέρνουν εις πέρας πολύπλοκες γνωστικές ασκήσεις, σύμφωνα με τη σχετική δημοσίευση που έγινε online στην επιθεώρηση Journal of Abnormal Child Psychology.

Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι οι πιο προβεβλημένες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται επί μακρόν με στόχο να βοηθήσουν τα παιδιά με ΔΕΠΥ ίσως είναι λανθασμένες στη βάση τους.

«Οι τυπικές παρεμβάσεις στοχεύουν στη μείωση της υπερκινητικότητας. Είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε στην πλειονότητα των παιδιών με ΔΕΠΥ» ανέφερε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Μαρκ Ράπορτ, επικεφαλής της Κλινικής Μάθησης Παιδιών του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριδας, και προσέθεσε: «Το μήνυμα δεν είναι "Αφήστε τα παιδιά να τρέχουν ασταμάτητα γύρω από το δωμάτιο". Ωστόσο χρειάζεται να διευκολύνουμε τις κινήσεις τους προκειμένου να διατηρούν τα επίπεδα εγρήγορσης που είναι απαραίτητα για να φέρουν εις πέρας τις γνωστικές δραστηριότητες».

Σχόλιο: Για τα χιλιάδες παιδιά στα οποία δόθηκε Ritalin, με όλες του τις παρενέργειες, ήταν για το τίποτα...


Alarm Clock

Κληρονομική η υπνοβασία και οι νυχτερινοί τρόμοι

sleepwalking
Καναδοί επιστήμονες έρχονται να αποδείξουν για πρώτη φορά ότι η υπνοβασία έχει μια έντονα κληρονομική διάσταση. Αν οι γονείς είναι υπνοβάτες, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα και το παιδί τους να είναι επίσης υπνοβάτης.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ζακ Μονπλεζίρ του Νοσοκομείου της Ιεράς Καρδίας του Μόντρεαλ, που έκαναν τη δημοσίευση στο αμερικανικό παιδιατρικό περιοδικό JAMA Pediatrics, μελέτησαν στοιχεία για 1.940 παιδιά. Όπως διαπιστώθηκε, πάνω από το 60% των παιδιών γίνονται κάποια στιγμή υπνοβάτες, αν και οι δύο γονείς τους είναι υπνοβάτες.

Όσο πιο έντονο ιστορικό υπνοβασίας υπάρχει στην οικογένεια, τόσο πιο πιθανό είναι να γίνει υπνοβάτης και το παιδί. Τα παιδιά, των οποίων ο ένας γονέας ήταν υπνοβάτης, έχουν τριπλάσια πιθανότητα να γίνουν επίσης υπνοβάτες, σε σχέση με τα παιδιά που κανένας γονέας τους δεν υπνοβατούσε. Αν και οι δύο γονείς ήταν υπνοβάτες, τότε είναι σχεδόν επταπλάσια η πιθανότητα να γίνει και το παιδί τους υπνοβάτης.

Αν ένα παιδί δεν είχε κανένα γονέα υπνοβάτη, τότε η πιθανότητα να υπνοβατήσει το ίδιο, είναι 22,5%. Με ένα γονέα υπνοβάτη, το ποσοστό ανεβαίνει στο 47,4%, ενώ και με τους δύο γονείς υπνοβάτες, στο 61,5%.