Αυξητικές τάσεις παρουσιάζουν οι ψυχικές παθήσεις στην Ελλάδα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, με το 10-12% του συνόλου του πληθυσμού όλων των ηλικιών να πάσχει από ψυχικές ασθένειες και μόλις το μισό από αυτούς να προσφεύγει στη στήριξη του γιατρού, επισήμανε κατά την ομιλία του στην επιστημονική ημερίδα του Ψυχιατρικού τομέα του Σισμανογλείου νοσοκομείου με θέμα: «Ψυχική Υγεία στην σύγχρονη κοινωνία» ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών Γιώργος Πατούλης.

Η οικονομική κρίση τα τελευταία πέντε χρόνια έπληξε την ψυχική υγεία όχι μόνο των πασχόντων αλλά και των υγιών ανθρώπων είπε ο κ. Πατούλης, σημειώνοντας ότι ο άνθρωπος χωρίς δουλειά αισθάνεται ανασφάλεια και έντονο στρες γιατί αδυνατεί να στηρίξει τον εαυτό του και την οικογένειά του, με αποτέλεσμα να αναπτύσσει ψυχολογικά προβλήματα.

Ο πρόεδρος του ΙΣΑ μίλησε για έλλειμμα που διαπιστώνεται στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του τομέα της Ψυχιατρικής Υγείας, επισημαίνοντας ότι «η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί, επιδεινώνεται από τη συρρίκνωση των προγραμμάτων ψυχικής υγείας αλλά και των κοινωνικών δομών που δεν χρηματοδοτούνται και είναι αποτέλεσμα της εξοντωτικής πολιτικής που εφαρμόζεται στο χώρο της Υγείας».

Επί δεκαετίες οι «απελπισμένοι» γονείς και δάσκαλοι των παιδιών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) προτρέπουν αυτά τα παιδιά να μείνουν σε μια θέση και να συγκεντρωθούν ώστε να αποδώσουν στα μαθήματα.

Ωστόσο μια νέα μελέτη που διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριδας (UCF) έδειξε πως όσοι επιθυμούν τα παιδιά με ΔΕΠΥ να μάθουν καλό θα ήταν να τα αφήνουν να έχουν τον... ακάθιστο. Οι συνεχείς κινήσεις που κάνουν αυτά τα παιδιά - όπως το να χτυπούν τα πόδια τους στο πάτωμα, να κουνιούνται στην καρέκλα, να μη στέκονται στη θέση τους - είναι ζωτικής σημασίας ώστε να θυμούνται πληροφορίες και να φέρνουν εις πέρας πολύπλοκες γνωστικές ασκήσεις, σύμφωνα με τη σχετική δημοσίευση που έγινε online στην επιθεώρηση Journal of Abnormal Child Psychology.

Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι οι πιο προβεβλημένες μέθοδοι που χρησιμοποιούνται επί μακρόν με στόχο να βοηθήσουν τα παιδιά με ΔΕΠΥ ίσως είναι λανθασμένες στη βάση τους.

«Οι τυπικές παρεμβάσεις στοχεύουν στη μείωση της υπερκινητικότητας. Είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θα έπρεπε να κάνουμε στην πλειονότητα των παιδιών με ΔΕΠΥ» ανέφερε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Μαρκ Ράπορτ, επικεφαλής της Κλινικής Μάθησης Παιδιών του Πανεπιστημίου της Κεντρικής Φλόριδας, και προσέθεσε: «Το μήνυμα δεν είναι "Αφήστε τα παιδιά να τρέχουν ασταμάτητα γύρω από το δωμάτιο". Ωστόσο χρειάζεται να διευκολύνουμε τις κινήσεις τους προκειμένου να διατηρούν τα επίπεδα εγρήγορσης που είναι απαραίτητα για να φέρουν εις πέρας τις γνωστικές δραστηριότητες».

Καναδοί επιστήμονες έρχονται να αποδείξουν για πρώτη φορά ότι η υπνοβασία έχει μια έντονα κληρονομική διάσταση. Αν οι γονείς είναι υπνοβάτες, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα και το παιδί τους να είναι επίσης υπνοβάτης.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ζακ Μονπλεζίρ του Νοσοκομείου της Ιεράς Καρδίας του Μόντρεαλ, που έκαναν τη δημοσίευση στο αμερικανικό παιδιατρικό περιοδικό JAMA Pediatrics, μελέτησαν στοιχεία για 1.940 παιδιά. Όπως διαπιστώθηκε, πάνω από το 60% των παιδιών γίνονται κάποια στιγμή υπνοβάτες, αν και οι δύο γονείς τους είναι υπνοβάτες.

Όσο πιο έντονο ιστορικό υπνοβασίας υπάρχει στην οικογένεια, τόσο πιο πιθανό είναι να γίνει υπνοβάτης και το παιδί. Τα παιδιά, των οποίων ο ένας γονέας ήταν υπνοβάτης, έχουν τριπλάσια πιθανότητα να γίνουν επίσης υπνοβάτες, σε σχέση με τα παιδιά που κανένας γονέας τους δεν υπνοβατούσε. Αν και οι δύο γονείς ήταν υπνοβάτες, τότε είναι σχεδόν επταπλάσια η πιθανότητα να γίνει και το παιδί τους υπνοβάτης.

Αν ένα παιδί δεν είχε κανένα γονέα υπνοβάτη, τότε η πιθανότητα να υπνοβατήσει το ίδιο, είναι 22,5%. Με ένα γονέα υπνοβάτη, το ποσοστό ανεβαίνει στο 47,4%, ενώ και με τους δύο γονείς υπνοβάτες, στο 61,5%.

Έχουν ερμηνευτεί ως απόδειξη για την ύπαρξη της ψυχής, ακόμη και της ζωής μετά το θάνατο.

Ο λόγος για τις «έξω-σωματικές εμπειρίες».

Μια ομάδα επιστημόνων από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, υποστηρίζει ότι ίσως έχει καταφέρει να «δει» τι συμβαίνει στον εγκέφαλο, όταν κάποιος βιώνει μια ανάλογη εμπειρία.

Για τις ανάγκες της μελέτης τους, οι ερευνητές ξεγέλασαν τους εθελοντές που συμμετείχαν σε αυτή, έτσι ώστε να πιστεύουν ότι είχαν «βγει» από το σώμα τους, ενώ παράλληλα υποβάλλονταν σε μαγνητικές τομογραφίες του εγκεφάλου τους.

Με τον τρόπο αυτό, κατάφεραν να «δουν» ότι κατά τη διάρκεια του πειράματος αυτού ενεργοποιούνταν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου των εθελοντών, ανάλογα με το πού πίστευαν ότι βρίσκονται μέσα στο δωμάτιο.

Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τους επιστήμονες, υποδηλώνει ότι η ανώμαλη δραστηριότητα στις περιοχές αυτές - ίσως υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών, ή όταν στερείται κανείς οξυγόνου- θα μπορούσαν να ευθύνονται για τη δημιουργία της αίσθησης αυτών των «έξω-σωματικών» εμπειριών.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν παράγοντα διαζυγίου και μπορεί να ευθύνονται για 1 στα 7 διαζύγια.
Ο ένας στους 7 παντρεμένους δηλώνει ότι έχει σκεφτεί το διαζύγιο εξαιτίας των όσων είχε ποστάρει στο διαδίκτυο ο / η σύντροφός τους και περίπου το ίδιο ποσοστό (1 στους 7) δηλώνουν ότι ψάχνουν στο διαδίκτυο για αποδείξεις σχετικά με την πιθανότητα να τους / τις απατάει ο / η σύντροφός τους. Επιπλέον, 1 στους 5 παντρεμένους δηλώνουν ότι έχουν καθημερινούς καυγάδες που οφείλονται στη δραστηριότητά τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η έρευνα διεξήχθη από δικηγορική εταιρεία στη Μεγάλη Βρετανία παίρνοντας αφορμή από το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι πελάτες τους τους είπαν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έπαιξαν ρόλο στην απόφασή τους να χωρίσουν. Ακόμα περισσότερο ρόλο φαίνεται να παίζουν φωτογραφίες ή αναρτήσεις που έκανε ο ένας από τους δύο συντρόφους στο Facebook.

Η έρευνα που έγινε σε 2.011 παντρεμένους άνδρες και γυναίκες αποκάλυψε ότι ο πιο συνηθισμένος λόγος για να ψάχνει κάποιος τους λογαριασμούς του / της συζύγου του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν για να ανακαλύψει με ποιους επικοινωνούσε και πότε και που θα τους συναντούσε.

Τα παιδιά που πέφτουν θύματα συστηματικού εκφοβισμού από τους συνομηλίκους τους, εμφανίζουν σε βάθος χρόνου σοβαρότερα ψυχικά προβλήματα ακόμη και από τα παιδιά που έχουν υποστεί σωματική κακοποίηση, σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο The Lancet Psychiatry.

Ερευνητές από την Μ. Βρετανία και τις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον καθηγητή Αναπτυξιακής ψυχολογίας Ντίτερ Βόλκε του Πανεπιστημίου του Γουόργουικ, μελέτησαν περισσότερα από 5.300 άτομα, 19 - 25 ετών, σε ΗΠΑ και Μ. Βρετανία, που σε ηλικία οκτώ έως 16 ετών, είτε είχαν κακοποιηθεί σωματικά, είτε είχαν υποστεί bullying, είτε και τα δύο. Συγκεκριμένα, αναζήτησαν τυχόν επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των ατόμων αυτών, μετά την ενηλικίωσή τους.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι, πολύ περισσότερα παιδιά πέφτουν θύματα εκφοβισμού, παρά σωματικής κακοποίησης, ενώ ένα 10% υφίσταται και τα δύο. «Γενικά, ένα κακοποιημένο παιδί είναι πολύ πιο πιθανό να πέσει και θύμα εκφοβισμού, από ό,τι ένα μη κακοποιημένο», σημειώνει ο Δρ Βόλκε.

Η σωματική κακοποίηση άφηνε λιγότερα ψυχικά σημάδια στο άτομο, κυρίως κατάθλιψη, ενώ το θύμα εκφοβισμού ήταν πιθανότερο να υποφέρει από περισσότερα ψυχικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, άγχος, αυτοκτονικές τάσεις.

Ο άνθρωπος μπορεί να μην έχει ιδιαίτερα ανεπτυγμένη όσφρηση, αν τουλάχιστον συγκριθεί με αυτή που διαθέτει ένα σκυλί, αλλά σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας The Independent, μπορεί να μυρίσει και συναισθήματα, όπως π.χ. την ευτυχία. Ναι, επειδή η ευτυχία μυρίζει, υποστηρίζουν Ολλανδοί ερευνητές. Ειδικότερα, επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο άνθρωπος με την ατελή του όσφρηση μπορεί να διακρίνει αν κάποιος είναι ευτυχισμένος από την οσμή που αποπνέει. Οπως είναι γνωστό, ο ανθρώπινος οργανισμός απελευθερώνει «χημικά σήματα», τα οποία, όπως έχει αποδειχθεί, μπορεί να μεταδώσουν αρνητικά συναισθήματα, όπως η αηδία και ο φόβος.

Ωστόσο η νέα έρευνα, η οποία εκπονήθηκε από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης στην Ολλανδία, διαπίστωσε ότι αυτά ακριβώς τα χημικά σήματα μπορεί να χρησιμεύσουν προκειμένου να διαδοθεί η ευτυχία ακριβώς σαν να ήταν μεταδοτικό νόσημα.

Οι επιστήμονες έλαβαν δείγματα ιδρώτα από τις μασχάλες ανθρώπων που παρακολουθούσαν ταινίες, οι οποίες είχαν επιλεγεί έτσι ώστε να τους δημιουργήσουν συναισθήματα ευτυχίας, φόβου ή να τους αφήσουν αδιάφορους, χωρίς, δηλαδή, να μεταβάλουν την ψυχολογική τους κατάσταση. Στη συνέχεια, τα δείγματα ιδρώτα δόθηκαν σε άλλους ανθρώπους - οι οποίοι υποχρεώθηκαν να τα μυρίσουν - ενώ η κίνηση των μυών του προσώπου τους καταγραφόταν από ηλεκτρομυογράφο

Με τον όρο κρίση πανικού εννοούμε ένα απρόοπτο επεισόδιο παραλυτικής ανησυχίας και διέγερσης, στο οποίο κυριαρχεί ο φόβος και συνυπάρχουν σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα σε διαφορετικό βαθμό.

Η λέξη πανικός προέρχεται από το όνομα του τραγοπόδαρου και φοβιστικού στην όψη θεού Πάνα, φίλου των ανθρώπων με τη μυθολογική αποστολή να τους προειδοποιεί για τα δεινά που επιφύλασσαν για εκείνους οι άλλοι Θεοί. Στη Μάχη του Μαραθώνα ο θεός Πάνας βοήθησε τους Έλληνες εναντίον των Περσών, με δυνατές και τρομακτικές φωνές, επαναλαμβάνοντας ρυθμικά το όνομά του «παν - παν - παν». Σύμφωνα με το μύθο, οι Πέρσες καταλήφθηκαν από ...πανικό ακούγοντας τις κραυγές του και τράπηκαν σε φυγή.

Πράγματι, ο πανικός αντιστοιχεί σε έναν έμφυτο συναγερμό που προστατεύει τον άνθρωπο από κινδύνους. Βέβαια, σε ορισμένους ανθρώπους αυτός ο συναγερμός γίνεται υπερευαίσθητος. Η ίδια η ετυμολογία της λέξης φέρεται εξάλλου εκ της ρίζας Πα = περιποιούμαι, φυλάσσω και εξ αυτού πάομαι, ως και το λατινικό pasco = βόσκω και το σανσκριτικό «Παβάνα»= άνεμος (ο Πάνας συμβολίζει, επίσης, τον ελαφρύ άνεμο κατά τις πρωινές και απογευματινές ώρες).

Όπως οι ...Πέρσες στο Μαραθώνα, οι άνθρωποι που έχουν υποφέρει με μια κρίση πανικού δεν ξεχνούν ποτέ αυτή την εμπειρία. Η κρίση είναι ένας ταλαντούχος μίμος οριακών καταστάσεων του οργανισμού, τόσο τρομακτικών που την πρώτη φορά, αν όχι και τις επόμενες, συνοδεύονται με το αίσθημα επικείμενου θανάτου ή απώλειας της λογικής.

Οι κρίσεις πανικού συμβαίνουν, συνήθως, σε συγκεκριμένες περιστάσεις, όπως κατά την έκθεση σε ένα μέρος με συνωστισμό. Ωστόσο, κάποιες φορές, η σκέψη και μόνο ότι θα μπορούσε να λάβει χώρα μια κρίση είναι ικανή να την πυροδοτήσει. Ο πάσχων νιώθει αιφνίδια δύσπνοια, σαν να μην του φτάνει ο αέρας, ή σαν να εξαντλούν το διαθέσιμο οξυγόνο οι γύρω του, γεγονός που τον οδηγεί σε γρήγορη και επιπόλαιη αναπνοή, η οποία με τη σειρά της επιδεινώνει την κατάστασή του. Μπορεί να συνυπάρχει ταχυκαρδία, τόσο έντονη που ο πάσχων νιώθει την καρδιά του έτοιμη να σπάσει ή να σταματήσει. Άλλοτε, νιώθει μυϊκή ένταση και σφίξιμο ή ακόμη και κράμπες, τάση λιποθυμίας, ζάλη, τρέμουλο, αστάθεια, έλλειψη ισορροπίας, βάρος στο στήθος, μούδιασμα και μυρμηγκιάσματα σε όλο το σώμα, έξαψη, ρίγος, εφίδρωση,ναυτία, τάση προς έμετο, κ.α.

Μετά από μια κρίση ακολουθεί συχνά το άγχος ότι η κατάσταση θα επαναληφθεί και οι πάσχοντες αναπτύσσουν υποχόνδριες σκέψεις για την υγεία τους, ή υιοθετούν συμπεριφορές αποφυγής των "επικίνδυνων" περιστάσεων, όπως να συγχρωτίζονται σε μέρη πολυπληθή και πολύβουα. Άλλοι άνθρωποι προκαλούν τον εαυτό τους, ξαναδοκιμάζοντας τις ίδιες περιστάσεις στην προσπάθειά τους να ελέγξουν τα συμπτώματά τους, τις περισσότερες φορές χωρίς επιτυχία.

Ποιός δεν σκλαβώθηκε από τα μάτια κάποιου σκύλου κάποια στιγμή και ποιός δεν ένοιωσε πως κάτι ανάλογο νοιώθει και ο «καλύτερος φίλος» του ανθρώπου; Τώρα, μια νέα ιαπωνική επιστημονική έρευνα έρχεται για πρώτη φορά να εξηγήσει αυτή την ιδιόμορφη ιστορία αγάπης που «παίζεται» με τα μάτια.

Oταν ο άνθρωπος και ο σκύλος κοιτάζονται στα μάτια, πυροδοτείται η αυξημένη παραγωγή της ορμόνης ωκυτοκίνης και στους δύο, πράγμα που δημιουργεί έναν βιοχημικής φύσης συναισθηματικό δεσμό μεταξύ τους. Κάπως έτσι τα κατοικίδια ζώα και ιδίως οι σκύλοι γρήγορα γίνονται αναπόσπαστο μέλος μιας ανθρώπινης οικογένειας, ψυχή τε και σώματι.

Η μελέτη

Ερευνητές, με επικεφαλής τον ζωολόγο Τακεφούμι Κικουσούι, καθηγητή Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Αζαμπού μελέτησαν στο εργαστήριο 30 ζεύγη ανθρώπων (ανδρών και γυναικών) και σκύλων (από διάφορες ράτσες) και μέτρησαν τα επίπεδα της ωκυτοκίνης πριν και μετά την 30λεπτη επαφή μεταξύ τους.

Η ανάλυση των ούρων τόσο των ανθρώπων, όσο και των σκύλων, έδειξε ότι η ωκυτοκίνη τους ακολουθούσε παράλληλη πορεία. Όσο ανέβαινε στους ανθρώπους, τόσο αύξανε στους σκύλους - και το αντίστροφο. Και όσο μεγάλωνε η ωκυτοκίνη στα δύο είδη, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο χρόνος που οι σκύλοι (και ιδίως οι σκύλες) κοιτούσαν τα αφεντικά τους. Η ωκυτοκίνη αυξανόταν στους σκύλους κατά 130% περίπου, ενώ στα αφεντικά τους κατά 300%, όταν κοιτάζονταν για αρκετή ώρα στα μάτια.

Κι όμως ο καρκίνος έρχεται... δεύτερος ως αιτία θανάτου των γυναικών σε όλων τον κόσμο, καθώς πρώτη είναι η βία. Σκιαγραφώντας το προφίλ των γυναικών που υφίστανται βία, η πρόεδρος ΔΣ Εταιρείας για τον Κοινωνικό Αποκλεισμό και την Ψυχική Υγεία (ΕΚΑΨΥ) Χρυσάνθη Ζαφειράτου, ανέφερε ότι είναι κυρίως απόφοιτες λυκείου με μέσο όρο ηλικίας τα 40-45 έτη.

"Οι γυναίκες αυτές υφίστανται βία είτε σωματική, είτε ψυχική και συναισθηματική, είτε οικονομική και κοινωνική. Όλα αυτά μπορούν να υπάρχουν μαζί. Εμείς τα ψάχνουμε όλα, δεν μας ενδιαφέρει αν κάποιος έχει εντοπίσει μόνος του μόνο τη σωματική βία γιατί είναι πιο εμφανής. Πχ η πρόσβαση στα χρήματα. Όταν μία κυρία έχει τα έσοδά της από το μισθό της και έχει την ψυχολογία ότι συνεισφέρει στην οικογένειά της δεν μπορεί να καταλάβει ότι από πίσω υπάρχει ένας μηχανισμός προσωπικής στέρησης. Μπορεί να το ζει αλλά δεν μπορεί να καταλάβει ότι αυτό είναι σχεδιασμένο γιατί μπορεί να κρύβεται" εξηγεί η κ. Ζαφειράτου μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων στο πλαίσιο ενημερωτικής εκστρατείας με σύνθημα "Ενεργές Ενεργοί κατά της Βίας".

Στη Θεσσαλονίκη κάθε χρόνο 100 έως 150 γυναίκες θύματα βίας απευθύνονται στο Κέντρο Κοινωνικής Υποστήριξης Γυναικών της Εταιρείας για τον Κοινωνικό Αποκλεισμό και την Ψυχική Υγεία (ΕΚΑΨΥ). Όπως ανέφερε η κ. Ζαφειράτου από το 1998 μέχρι σήμερα έχουν απευθυνθεί στο Κέντρο Κοινωνικής Υποστήριξης συνολικά 2780 άτομα εκ των οποίων τα μισά είναι γυναίκες που έχουν υποστεί βία.

"Το φαινόμενο είναι υπαρκτό σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης άρα και στην Ελλάδα. Θα μπορούσα να πω ότι στην Ελλάδα δεν είναι και τόσο επικίνδυνα. Σε άλλες χώρες βλέπουμε βία όχι μόνο μέσα στην οικογένεια αλλά και γενικά ανάμεσα σε πολίτες που επιτίθενται σε άλλους πολίτες. Εμείς είμαστε λίγο πιο περιορισμένοι και λόγω μικρής κλίμακας.

Ωστόσο το πρόβλημα δεν είναι ανάγκη να είναι μεγάλης κλίμακας για να είναι σοβαρό, γιατί ως πρόβλημα είναι η πρώτη αιτία θανάτου σε όλον τον κόσμο για τις γυναίκες, η δεύτερη αιτία είναι ο καρκίνος. Στις μέρες μας λόγω της κρίσης οι άνθρωποι είναι πιο ευερέθιστοι γιατί έτσι κι αλλιώς υπάρχει μια εκρηκτική ατμόσφαιρα γύρω μας και όταν εκτός από ευερέθιστος είναι και κακόβουλος εκεί τα πράγματα περιπλέκονται και ο κίνδυνος βίαιης συμπεριφοράς είναι μεγαλύτερος" πρόσθεσε η κ. Ζαφειράτου.