© Wilhelm Gierse
© InconnuΟ Zimnik, αρχαίος σλαβικός θεός: ένας κοντόχονδρος γέρος, με μακριά μαλλιά με χρώμα χιονιού, φοράει ένα άσπρο παλτό, πάντα ξυπόλυτος. Φέρει ένα σιδερένιο ραβδί, με μία κίνησή του παγώνει τα πάντα ακαριαία. Μπορεί να καλέσει χιονοθύελλες και παγοκαταιγίδες. Τριγυρνάει εδώ κι εκεί αρπάζοντας ότι του αρέσει, και ιδιαιτέρως άτακτα παιδιά.
Ενώ πριν από αυτά τα γεγονότα οι Ρώσοι ένιωθαν μάλλον ικανοποιημένοι να θεωρούν τους εαυτούς τους "απλά ακόμα μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα", τώρα θυμήθηκαν ότι είναι ένας ξεχωριστός πολιτισμός, με διαφορετικές πολιτισμικές ρίζες (περισσότερο κοντά στο Βυζάντιο παρά στη Ρώμη) - ένας πολιτισμός που έχει τακτικά υποβληθεί σε συντονισμένες δυτικές προσπάθειες να τον καταστρέψουν μία ή δύο φορές τον περασμένο αιώνα, είτε από τη Σουηδία, την Πολωνία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, ή από κάποιο συνδυασμό των παραπάνω κρατών. Αυτό έχει επηρεάσει τον ρωσικό χαρακτήρα με συγκεκριμένους τρόπους, οι οποίοι αν δεν κατανοηθούν επαρκώς, πιθανότατα να οδηγήσουν την Ευρώπη και τον κόσμο σε καταστροφικά αποτελέσματα.
Αν νομίζετε ότι το Βυζάντιο ασκεί μόνο κάποια μικρή πολιτιστική επιρροή στη Ρωσία, στην πραγματικότητα αποτελεί μάλλον την κύρια επιρροή. Οι βυζαντινές πολιτιστικές επιρροές, που ήρθαν μαζί με τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό, πρώτα μέσω της Κριμαίας (γενέτειρα του Χριστιανισμού στη Ρωσία), στη συνέχεια μέσα από τη ρωσική πρωτεύουσα του Κιέβου (το ίδιο Κίεβο που είναι τώρα η πρωτεύουσα της Ουκρανίας), επέτρεψαν τη Ρωσία να κάνει τεράστιο άλμα μιας περίπου χιλιετίας στην πολιτιστική της ανάπτυξη. Τέτοιες επιδράσεις περιλαμβάνουν την αδιαφανή και δυσκίνητη γραφειοκρατική φύση της ρωσικής διακυβέρνησης, την οποία οι Δυτικοί, αγαπώντας τη διαφάνεια (αν και εφαρμοσμένη μόνο στους άλλους) βρίσκουν - μεταξύ άλλων - τόσο αποθαρρυντική. Μερικές φορές αρέσει στους Ρώσους να αναφέρονται για την Μόσχα ως την Τρίτη Ρώμη - τρίτη μετά την ίδια τη Ρώμη και την Κωνσταντινούπολη - και αυτό δεν είναι ένας εντελώς αβάσιμος ισχυρισμός. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο ρωσικός πολιτισμός είναι απλά αντίγραφο. Ναι, έχει καταφέρει να απορροφήσει το σύνολο της κλασικής κληρονομιάς, από μια καθαρά ανατολίτικη άποψη, αλλά και οι απέραντες βόρειες εκτάσεις της με το περιβάλλον της, έχει μετατρέψει αυτήν την κληρονομιά σε κάτι ριζικά διαφορετικό.
Δεδομένου ότι το θέμα αυτό είναι συναρπαστικά πολύπλοκο, θα επικεντρωθώ μόνο σε τέσσερις παράγοντες τους οποίους θεωρώ ουσιαστικούς για την κατανόηση αυτού του μετασχηματισμού που βιώνουμε σήμερα.
1. Αντίδραση σε προσβολές
Τα Δυτικά έθνη έχουν αναδειχθεί μέσα από ένα περιβάλλον περιορισμένων πόρων και την αμείλικτη πίεση του υπερπληθυσμού, και αυτό έχει σε μεγάλο βαθμό καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα αντιδράσουν όταν προσβάλλονται. Για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ η κεντρική εξουσία ήταν αδύναμη, οι διαφορές μεταξύ τους διευθετούνταν μέσω αιματηρών συγκρούσεων, και ακόμη η παραμικρή προσβολή θα μπορούσε να προκαλέσει πρώην φίλους να γίνουν εν ριπή οφθαλμού αντίπαλοι. Και αυτό επειδή ήταν ένα περιβάλλον στο οποίο η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας ήταν κλειδί για την επιβίωση.
Σε αντίθεση, η Ρωσία αναδείχθηκε ως έθνος μέσα σε ένα περιβάλλον με σχεδόν άπειρους - αν και ως επί το πλείστον διεσπαρμένους - πόρους. Επίσης, συμμετείχε στο εμπόριο της Εμπορικής Οδού Βίκινγκς - Ελλήνων, που ήταν τόσο ενεργή ώστε οι Άραβες γεωγράφοι πίστευαν ότι υπήρχε πορθμός αλμυρού νερού που συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Βαλτική, ενώ η Εμπορική Οδός αποτελούνταν από ποταμούς με έναν αξιοσημείωτο αριθμό μέσων μεταφοράς. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον είναι σημαντικό να αποφευχθεί μια σύγκρουση, και αυτοί που θα βρεθούν σε περίπτωση παρεξήγησης με τραβηγμένα ξίφη, μάλλον δεν θα την γλιτώσουν εύκολα.
Έτσι, μια εντελώς διαφορετική στρατηγική επίλυσης συγκρούσεων έχει προκύψει, η οποία διασώζεται μέχρι σήμερα. Αν προσβάλλεις, συνθλίψεις ή κάπως αλλιώς βλάψεις έναν Ρώσο, είναι απίθανο να σε αντιμετωπίσει με μάχη (εκτός αν επρόκειτο για επιδεικτική βία σε δημόσιο χώρο ή για ένα προμελετημένο ξεκαθάρισμα λογαριασμών με βίαια μέσα). Αντ 'αυτού το πιο πιθανό είναι ο Ρώσος απλά να σας πει να πάτε στο διάολο, και στη συνέχεια να αποφύγει κάθε επικοινωνία ή οποιαδήποτε σχέση μαζί σας. Εάν η φυσική εγγύτητα το καθιστά αυτό δύσκολο, ο Ρώσος θα εξετάσει το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης, μετακομίζοντας προς οποιαδήποτε κατεύθυνση τυγχάνει να είναι μακριά από εσάς. Τόσο συχνό είναι αυτό το σκεπτικό, που στην καθημερινότητα έχει συντομευθεί σε μια μονοσύλλαβη έκφραση: "Пшёл!" ("Pshol!") και μπορεί να αναφέρεται απλά ως "послать" (κυριολεκτικά, "στέλνω"). Σε ένα περιβάλλον όπου υπάρχει μια σχεδόν άπειρη ποσότητα ελεύθερης γης για μετεγκατάσταση, μια τέτοια στρατηγική είναι απόλυτα λογική. Οι Ρώσοι ζουν οργανωμένα, αλλά όταν πρέπει να μετακινηθούν, κινούνται σαν νομάδες, των οποίων η κύρια μέθοδος επίλυσης των συγκρούσεων είναι εθελοντική μετεγκατάσταση.
Τέτοιου είδους απάντηση σε προσβολές είναι διαχρονικά μια σημαντική πτυχή της ρωσικής κουλτούρας, και Δυτικοί που δεν το καταλαβαίνουν είναι απίθανο να επιτύχουν ένα αποτέλεσμα που θα τους ικανοποιήσει, ή ακόμη που θα τους είναι κατανοητό. Σε έναν Δυτικό μια προσβολή μπορεί να επιλυθεί λέγοντας κάτι σαν "Λυπάμαι!". Για τον Ρώσο αυτό είναι λίγο πολύ απλά θόρυβος, ειδικά αν εκπέμπεται από κάποιον, στον οποίο έχει ήδη πει να πάει στο διάολο. Μια προφορική συγγνώμη που δεν υποστηρίζεται από κάτι απτό είναι ένας από αυτούς τους κανόνες ευγενείας, τον οποίο οι Ρώσοι εκλαμβάνουν ως πολυτέλεια. Μέχρι μερικές δεκαετίες πριν, η τυπική ρωσική απολογία ήταν "извиняюсь" ("izviniáius»), η οποία μπορεί να μεταφραστεί κυριολεκτικά ως "Συγχωρώ τον εαυτό μου." Η Ρωσία είναι τώρα μια πολύ πιο ευγενική χώρα, αλλά το βασικό πολιτιστικό μοτίβο παραμένει ως είχε.
Αν και η καθαρά λεκτική συγγνώμη είναι άνευ αξίας, η αποζημίωση δεν είναι. Αυτό μπορεί να γίνει δωρίζοντας κάποιο πολύτιμο αντικείμενο ή κάνοντας μια σοβαρή νέα υπόσχεση ή ανακοινώνοντας μια σημαντική αλλαγή πορείας. Στην ουσία όλα αυτά προϋποθέτουν τη λήψη κάποιας δράσης, όχι μόνο λόγια, επειδή πέρα από ένα ορισμένο σημείο, τα λόγια μπορεί να κάνουν την κατάσταση χειρότερη, πηγαίνοντας από το στάδιο του "Να πας στο διάολο!" στο λιγότερο εξαίσιο στάδιο του "Έλα να σου δείξω πως να πας στο διάολο!".
2. Αντιμετώπιση εισβολέων
Η Ρωσία έχει μια μακρά ιστορία εισβολών από κάθε κατεύθυνση, αλλά κυρίως από τη Δύση, και ο ρωσικός πολιτισμός έχει διαμορφώσει μια ορισμένη νοοτροπία δύσκολα κατανοητή για τους ξένους. Πρώτα απ' όλα είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι όταν οι Ρώσοι καταπολεμούν μια εισβολή (και όταν η CIA μαζί με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ελέγχει την Ουκρανία με τη βοήθεια των Ναζιστών της Ουκρανίας,αυτό αποτελεί εισβολή) δεν αγωνίζονται για το έδαφος, τουλάχιστον όχι άμεσα . Αντίθετα, αγωνίζονται υπέρ της Ρωσίας ως έννοια. Και η έννοια αυτή είναι ότι η Ρωσία είχε πολλούς εισβολείς, αλλά πάντα οι εισβολείς απέτυχαν στο τέλος. Στη ρωσική νοοτροπία μια επιτυχής εισβολή στη Ρωσία περιλαμβάνει την εξόντωση όλων των Ρώσων, και όπως συνηθίζουν να λένε, "Δεν μπορούν να μας σκοτώσουν όλους." ("Нас всех не убьёшь."). Ο πληθυσμός μπορεί να αποκατασταθεί με την πάροδο του χρόνου (ήταν κάτω από 22 εκατομμύρια στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου), αλλά αν χαθεί η έννοια μια φορά, θα έχει χαθεί για πάντα. Μπορεί να ακούγεται παράλογο για τους Δυτικούς να ακούν τους Ρώσους να αποκαλούν τη χώρα τους ως «Μια χώρα με πρίγκιπες, ποιητές και αγίους," αλλά ακριβώς αυτό είναι - είναι μια νοητική αντίληψη. Η Ρωσία δεν έχει ιστορία - είναι η ίδια ιστορία.
Επειδή οι Ρώσοι αγωνίζονται για την έννοια της Ρωσίας και όχι για οποιοδήποτε κομμάτι της ρωσικής επικράτειας, είναι πάντα πρόθυμοι να υποχωρήσουν - αρχικά. Όταν ο Ναπολέων εισέβαλε στην Ρωσία, σκοπεύοντας να λεηλατήσει την ύπαιθρο, βρήκε ολόκληρη την ύπαιθρο πυρπολημένη από τους ίδιους τους Ρώσους κατά την υποχώρησή τους. Όταν τελικά κατέλαβε τη Μόσχα, την βρήκε και αυτήν στις φλόγες. Ο Ναπολέοντας παρέμεινε εκεί για λίγο, αλλά τελικά, συνειδητοποιώντας ότι δεν υπήρχε τίποτα άλλο να γίνει πια (να επιτεθεί τη Σιβηρία;) και ότι ο στρατός του θα λιμοκτονούσε και θα πέθαιναν από την έκθεση στο κρύο εάν παρέμεναν, έκανε μια βιαστική και επαίσχυντη υποχώρηση, εγκαταλείποντας στο τέλος τους άντρες του στη μοίρα τους. Κατά την υποχώρησή τους, μια άλλη πτυχή της ρωσικής πολιτιστικής κληρονομιάς ήρθε στο προσκήνιο: κάθε αγρότης από κάθε χωριό που πυρπολήθηκε καθώς οι Ρώσοι υποχωρούσαν, ήταν στο μέτωπο τώρα που οι Ρώσοι ήταν στην προέλαση, ανυπόμονοι για μια ευκαιρία να πυροβολήσουν κάποιον Γάλλο στρατιώτη.
Παρομοίως, η γερμανική εισβολή κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ήταν αρχικά σε θέση να σημειώσει ταχείες κατακτήσεις εδαφών, ενώ οι Ρώσοι εξίσου γρήγορα υποχώρησαν και εκκένωσαν τους πληθυσμούς τους, μεταφέροντας ολόκληρα εργοστάσια και άλλα ιδρύματα στη Σιβηρία και επανεγκατέστησαν τις οικογένειές τους στο εσωτερικό της χώρας. Στη συνέχεια, η προέλαση των Γερμανών σταμάτησε, έκαναν μεταβολή, και τελικά κατέληξαν σε άτακτη φυγή. Το ίδιο αρχέτυπο μοτίβο επαναλήφθηκε με το ρωσικό στρατό να συντρίβει τη θέλησή του εισβολέα, καθώς οι περισσότεροι ντόπιοι που βρέθηκαν υπό κατοχή αρνήθηκαν την όποια βοήθεια και συνεργασία, άσκησαν οργανωμένο ανταρτοπόλεμο και προκάλεσαν μέγιστες δυνατές ζημιές στους εισβολείς κατά την υποχώρηση τους.
Μια άλλη ρωσική τακτική που επινοήθηκε για την αντιμετώπιση εισβολέων είναι το να αφήσουν το ρωσικό κλίμα να κάνει όλη την δουλειά. Ένας συνήθης τρόπος να καθαρίσουν ένα ρωσικό χωριατόσπιτο από τα ζωύφια, είναι απλά να μην το θερμάνουν. Λίγες ημέρες υπό μείον 40 βαθμούς Κελσίου και όλες οι κατσαρίδες, κοριοί, ψείρες, κόνιδες, ποντίκια και αρουραίοι είναι νεκρά. Το ίδιο λειτουργεί και με τους εισβολείς. Η Ρωσία είναι η βορειότερη χώρα του κόσμου. Ο Καναδάς είναι στον μακρινό Βορρά, αλλά μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του απλώνεται κατά μήκος των νότιων συνόρων, και δεν έχει μεγάλες πόλεις πάνω από τον Αρκτικό Κύκλο, ενώ η Ρωσία έχει δύο. Η ζωή στη Ρωσία κατά κάποιο τρόπο μοιάζει με τη ζωή σε ένα εξωγήινο μέρος ή σε ανοιχτό ωκεανό: καθίσταται αδύνατη χωρίς υποστήριξη και βοήθεια. Δεν μπορεί κάποιος να επιβιώσει του ρωσικού χειμώνα έτσι απλά, χωρίς τη βοήθεια και τη συνεργασία από τους ντόπιους, και έτσι το μόνο που έχουν να κάνουν για να εξαλείψουν κάποιον εισβολέα είναι να του στερήσουν κάθε βοήθεια και συνεργασία. Και αν νομίζετε ότι ένας εισβολέας μπορεί να εξασφαλίσει τη συνεργασία με το να πυροβολήσει μερικούς ντόπιους για να τρομοκρατήσει τους υπόλοιπους, δείτε την παραπάνω ενότητα «Αντίδραση σε προσβολές».
3. Αντιμετώπιση ξένων δυνάμεων
Η Ρωσία κατέχει σχεδόν όλο το βόρειο τμήμα της ευρασιατικής ηπείρου, το οποίο αποτελεί σχεδόν το 1/6 της γήινης στεριάς. Μιλάμε για τεράστιες εκτάσεις εδάφους. Αυτό δεν είναι παραλογισμός ή ένα ατύχημα της ιστορίας. Σε όλη την ιστορία τους, οι Ρώσοι ήταν αναγκασμένοι προκειμένου να προσφέρουν ασφάλεια στις κοινότητές τους, να αποκτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο έδαφος. Αν αναρωτιέστε τι τους παρακίνησε να αναλάβουν μια τέτοια αναζήτηση, ανατρέξτε την παραπάνω ενότητα "Αντιμετώπιση εισβολέων".
Αν νομίζετε ότι ξένες δυνάμεις επανειλημμένα επιχείρησαν να εισβάλουν και να κατακτήσουν τη Ρωσία, προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στους τεράστιους φυσικούς της πόρους, τότε κάνετε λάθος: η πρόσβαση ήταν πάντα δεδομένη, αρκεί να το ζητούσε κάποιος ευγενικά. Οι Ρώσοι δεν έχουν την φήμη ότι αρνούνται την πώληση των προϊόντων από τους φυσικούς τους πόρους - ακόμα και σε πιθανούς εχθρούς τους. Όχι, αυτό που οι εχθροί της Ρωσίας θέλανε ήταν να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τους πόρους της Ρωσίας δωρεάν. Για αυτούς η ύπαρξη της Ρωσίας ήταν μια ενόχληση, που προσπάθησαν να εξαλείψουν με βία.
Αντί αυτού πέτυχαν να πληρώσουν περισσότερα, όταν η απόπειρα εισβολής τους απέτυχε. Ο λογισμός είναι απλός: οι ξένοι θέλουν τους πόρους της Ρωσίας; Για να τους υπερασπιστεί, η Ρωσία χρειάζεται έναν μεγάλο ισχυρό στρατό, γι' αυτό θα πρέπει να αναγκάσει τους ξένους να πληρώνουν για την υποστήριξη του κράτους και του στρατού της Ρωσίας. Κατά συνέπεια, οι περισσότερες από τις οικονομικές ανάγκες του ρωσικού κράτους αντιμετωπίζονται μέσω εξαγωγικών δασμών στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και όχι μέσω της φορολόγησης του ρωσικού πληθυσμού. Στο κάτω κάτω, ο ρωσικός πληθυσμός ήδη φορολογείται αρκετά βαριά με το να αποκρούουν περιοδικά επιδρομές. Γιατί να φορολογούνται περισσότερο; Έτσι, το ρωσικό κράτος είναι ένα τελωνειακό κράτος: χρησιμοποιεί τους τελωνειακούς δασμούς και τα τέλη για την εξαγωγή κεφαλαίων από τους εχθρούς που θέλουν να το καταστρέψουν και χρησιμοποιεί τα κεφάλαια αυτά για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Δεδομένου ότι οι φυσικοί πόροι της Ρωσίας δεν μπορούν να αντικατασταθούν, όσο πιο εχθρικά ενεργεί προς τη Ρωσία ο έξω κόσμος, τόσο περισσότερο καταλήγει να πληρώνει για την εθνική άμυνα της Ρωσίας.
Σημειώστε ότι αυτή η πολιτική απευθύνεται σε ξένες δυνάμεις, όχι σε άτομα που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια των αιώνων, η Ρωσία έχει απορροφήσει πολλούς μετανάστες: από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια του τριακονταετή πολέμου, από τη Γαλλία μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Πιο πρόσφατες εισροές ήταν από το Βιετνάμ, την Κορέα, την Κίνα και την Κεντρική Ασία. Πέρυσι η Ρωσία έχει απορροφήσει περισσότερους μετανάστες από οποιαδήποτε άλλη χώρα, εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες ασχολούνται με την εισροή μεταναστών από χώρες στα νότια σύνορά τους, χώρες στις οποίες οι πολιτικές των ΗΠΑ έχουν συνεισφέρει κατά πολύ στην φτωχοποίησή τους. Επιπλέον, οι Ρώσοι απορροφούν αυτή τη στιγμή σημαντική εισροή πληθυσμών από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η οποία περιλαμβάνει κοντά στο ένα εκατομμύριο ανθρώπους, χωρίς πολλά παράπονα. Η Ρωσία είναι ένα έθνος μεταναστών σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι τα περισσότερα άλλα έθνη, και έχει ενσωματώσει περισσότερους μετανάστες από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
4. Όχι ευχαριστώ, έχουμε τα δικής μας παραγωγής
Ένα ακόμη ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του ρωσικού πολιτισμού είναι ότι οι Ρώσοι ένιωθαν πάντα υποχρεωμένοι να υπερέχουν σε όλα τα πεδία, από το μπαλέτο και το καλλιτεχνικό πατινάζ, το χόκεϊ και το ποδόσφαιρο, μέχρι την διαστημική πτήση και την κατασκευή μικροτσίπ. Μπορεί να υπολογίζετε την σαμπάνια ως γαλλικό εμπορικό προϊόν, αλλά την τελευταία φορά που έλεγξα για "Советское шампанское" ("Σοβιετική σαμπάνια") εξακολουθούσε να πωλείται με το τσουβάλι κατά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, και όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά και στα ρωσικά καταστήματα στις ΗΠΑ, επειδή βλέπετε , η γαλλική σαμπάνια μπορεί να είναι ωραία, αλλά απλά δεν έχει αρκετά ρωσική γεύση. Για σχεδόν κάθε τι που μπορείτε να φανταστείτε υπάρχει και μια ρωσική εκδοχή του, για την οποία οι Ρώσοι συχνά αισθάνονται ότι είναι καλύτερη, και μερικές φορές μπορούν όντως να ισχυριστούν ότι κάτι πρωτοεφευρέθηκε από Ρώσο (το ραδιόφωνο, για παράδειγμα, εφευρέθηκε από τον Popov, όχι από τον Marconi) . Υπάρχουν και εξαιρέσεις (τα τροπικά φρούτα είναι ένα παράδειγμα) και αυτές επιτρέπονται υπό τον όρο ότι προέρχονται από «αδελφικό έθνος», όπως η Κούβα. Αυτό ήταν το δεδομένο κατά τη σοβιετική εποχή, και φαίνεται να επανέρχεται σε κάποιο βαθμό και σήμερα.
Κατά την πρόσφατη περίοδο "στασιμότητας" του Μπρέζνιεφ/Αντρόποφ/Γκορμπατσόφ η ρωσική καινοτομία όντως παρέμεινε στάσιμη, μαζί με όλα τα άλλα, και η Ρωσία έχασε έδαφος έναντι της Δύσης τεχνολογικά (αλλά όχι πολιτισμικά). Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης οι Ρώσοι ήταν πρόθυμοι να εισάγουν από Δυτικές χώρες, και αυτό ήταν απόλυτα φυσιολογικό δεδομένου ότι η Ρωσία δεν παρήγαγε η ίδια σχεδόν τίποτα εκείνη την εποχή. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, ήρθε η εποχή των Δυτικών κομπραδόρων να πλημμυρίζουν με εισαγόμενα προϊόντα τη ρωσική αγορά, με μακροπρόθεσμο στόχο τον πλήρη αφανισμό της εγχώριας βιομηχανίας και τον περιορισμό της Ρωσίας σε έναν καθαρά προμηθευτικό ρόλο πρώτων υλών, στο σημείο που θα ήταν ανυπεράσπιστη έναντι ενός εμπάργκο και εύκολα θα αναγκαζόταν να παραδώσει την κυριαρχία της. Αυτό θα ήταν μια εισβολή με μη στρατιωτικά μέσα, κατά την οποία η Ρωσία θα ήταν ανυπεράσπιστη.
Η διαδικασία αυτή διήρκεσε αρκετό χρόνο προτού συναντήσει ορισμένα μεγάλα εμπόδια. Κατ' αρχάς, η ρωσική παραγωγή και η εξαγωγή μη-υδρογονανθρακούχων προϊόντων ανέκαμψε, έχοντας διπλασιαστεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια μιας δεκαετίας. Η αύξηση περιελάμβανε τις εξαγωγές σιτηρών, όπλων, και προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Δεύτερον, η Ρωσία βρήκε πολύ καλύτερους, φθηνότερους και πιο φιλικούς εμπορικούς εταίρους σε όλο τον κόσμο. Επίσης, το εμπόριο της Ρωσίας με τη Δύση, και ειδικά με την ΕΕ, δεν είναι καθόλου αμελητέο. Τρίτον, η ρωσική αμυντική βιομηχανία έχει τη δυνατότητα να διατηρήσει τα πρότυπα της, καθώς και την ανεξαρτησία της από εισαγωγές (πράγμα που δεν μπορεί να λεχθεί για τις αμυντικές εταιρίες της Δύσης, οι οποίες εξαρτώνται από ρωσικές εξαγωγές τιτανίου).
Και τώρα έχει έρθει η τέλεια καταιγίδα για τους κομπραδόρους: το ρούβλι έχει υποτιμηθεί εν μέρει ως απάντηση στη μείωση των τιμών του πετρελαίου, λόγω του ανταγωνισμού τιμών στις εισαγωγές, και λόγω της βοήθειας των εγχώριων παραγωγών. Οι κυρώσεις έχουν υπονομεύσει την εμπιστοσύνη της Ρωσίας στην Δύση ως αξιόπιστο προμηθευτή. Και η διαμάχη για την Κριμαία έχει ενισχύσει την εμπιστοσύνη των Ρώσων στις δικές τους ικανότητες. Η ρωσική κυβέρνηση αξιοποιεί αυτή την ευκαιρία με την προτίμηση εταιρειών που μπορούν να αντικαταστήσουν γρήγορα τα προϊόντα εισαγωγής από τη Δύση. Η Κεντρική τράπεζα της Ρωσίας ανέλαβε τη χρηματοδότησή τους με επιτόκια που κάνουν την αντικατάσταση εισαγωγών ακόμη πιο ελκυστική.
Μερικοί κάνουν συγκρίσεις μεταξύ της περιόδου που βρισκόμαστε σήμερα και την τελευταία φορά που οι τιμές του πετρελαίου έπεσαν - μέχρι τα $10 το βαρέλι - εν μέρει επισπεύδοντας την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Αλλά αυτή η αναλογία είναι ψευδής. Εκείνη την εποχή η Σοβιετική Ένωση ήταν οικονομικά στάσιμη και εξαρτιόταν από τα Δυτικά δάνεια για να εξασφαλίσει τις εισαγωγές σιτηρών, χωρίς τα οποία δεν θα ήταν σε θέση να αναπτύξει αρκετά την κτηνοτροφία για να θρέψει τον πληθυσμό της. Ηγέτης τότε ήταν ο άβουλος και εύπλαστος Γκορμπατσόφ - ένας ευθυνόφοβος, που τα παρατάει όλα, και ένας πολυλογάς παγκοσμίου κλάσης του οποίου η σύζυγος αγαπούσε να πηγαίνει για ψώνια στο Λονδίνο. Οι Ρώσοι τον περιφρονούσαν και αναφέρονταν σε αυτόν ως "Μίσκα ο σημαδεμένος," χάρη στο σημάδι του. Και τώρα η Ρωσία αναζωπυρώνεται, είναι μια από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς σιτηρών στον κόσμο, και καθοδηγείται από τον προκλητικό και αδιάλλακτο πρόεδρο Πούτιν, τον οποίο υποστηρίζει σύμφωνα με δημοσκόπηση το 80% του πληθυσμού. Συγκρίνοντας την ΕΣΣΔ πριν τη διάλυση της με την σημερινή Ρωσία, οι σχολιαστές και αναλυτές επιδεικνύουν την άγνοιά τους.
Συμπεράσματα
Αυτό το μέρος γράφεται σχεδόν από μόνο του. Είναι μια συνταγή για καταστροφή, γι' αυτό θα το γράψω σαν συνταγή.
1. Πάρτε ένα έθνος το οποίο απαντάει στις προσβολές διαολοστέλνοντας με κατάρες και αποφεύγοντας κάθε περαιτέρω επικοινωνία ή οποιαδήποτε σχέση, αντί να πολεμά. Βεβαιωθείτε ότι αυτό είναι ένα έθνος του οποίου οι φυσικοί του πόροι σας είναι απαραίτητοι για να έχετε τα φώτα σας αναμμένα και τα σπίτια σας θερμά, πόροι απαραίτητοι για την κατασκευή των επιβατικών και μαχητικών αεροσκαφών σας, καθώς και για πολλά άλλα πράγματα. Μην ξεχνάτε, πως το ένα τέταρτο των λαμπτήρων στις ΗΠΑ ανάβουν χάρη στο ρωσικό πυρηνικό καύσιμο, ενώ ένας αποκλεισμός του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη θα αποτελούσε κατακλυσμό πρώτης τάξης.
2. Δώστε τους το αίσθημα ότι δέχονται εισβολή με την εγκατάσταση μιας κυβέρνησης με εχθρικές διαθέσεις εναντίον τους, σε έδαφος που το θεωρούν μέρος της ιστορικής τους πατρίδας. Η μόνη πραγματικά μη-ρωσική περιοχή της Ουκρανίας είναι η Γαλικία, η οποία χωρίστηκε πριν από πολλούς αιώνες και για την οποία οι περισσότεροι Ρώσοι θα σας πουν, "Μπορείς να την πάρεις και αυτήν μαζί σου στο διάολο." Αν σας αρέσουν οι νεο-ναζί, μπορείτε να τους κρατήσετε. Επίσης, έχετε κατά νου με ποιόν τρόπο οι Ρώσοι αντιμετωπίζουν τους εισβολείς: τους αφήνουν να πεθάνουν από το κρύο.
3. Θέστε οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Παρακολουθήστε με αγωνία καθώς οι εξαγωγές σας αρχίζουν να μειώνονται αφού ως άμεσα αντίποινα η Ρωσία μπλοκάρει τις γεωργικές εξαγωγές σας. Λάβετε υπόψη ότι πρόκειται για χώρα που - έχοντας επιβιώσει μιας μακράς σειράς από απόπειρες εισβολής - παραδοσιακά βασίζεται σε δυνητικά εχθρικά ξένα κράτη για τη χρηματοδότηση της άμυνας της. Αν αποτύχει σε αυτό, τότε θα καταφύγει σε άλλους τρόπους αποτροπής, όπως με το να τους ψοφήσει στο κρύο. Το "όχι υγραέριο για τα μέλη του ΝΑΤΟ" ακούγεται σαν σύνθημα που ταιριάζει. Να προσεύχεστε ότι δεν θα ταιριάξει και στη Μόσχα να το προφέρει.
4. Ξεκινήστε μια επίθεση στο εθνικό τους νόμισμα, με αποτέλεσμα να χάσει μέρος της αξίας του, στο ίδιο επίπεδο με μια χαμηλότερη τιμή του πετρελαίου. Παρακολουθήστε με αγωνία καθώς οι Ρώσοι αξιωματούχοι σκάνε στα γέλια βλέποντας την κεντρική τους τράπεζα αλώβητη, επειδή το υποτιμημένο ρούβλι έχει ως αποτέλεσμα τα κρατικά έσοδα να παραμένουν αμετάβλητα παρά τις χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου, διαγράφοντας ένα πιθανό έλλειμμα του προϋπολογισμού. Παρακολουθήστε με απογοήτευση, καθώς οι εξαγωγείς σας χρεοκοπούν επειδή οι εξαγωγές τους χάνουν τις ανταγωνιστικές τους τιμές στην αγορά της Ρωσίας. Έχετε υπόψη, ότι η Ρωσία ουσιαστικά δεν έχει εθνικό χρέος, έχει ένα αμελητέο έλλειμμα στον προϋπολογισμό, έχει άφθονα αποθεματικά σε ξένα νομίσματα, καθώς και άφθονα αποθέματα χρυσού. Επίσης, να έχετε κατά νου ότι οι τράπεζές σας έχουν δανείσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε ρωσικές επιχειρήσεις (στις οποίες δεν έχετε πια πρόσβαση με την επιβολή κυρώσεων). Να προσεύχεστε ότι η Ρωσία δεν θα παγώσει τις αποπληρωμές χρέους στις δυτικές τράπεζες έως ότου αρθούν οι κυρώσεις, διότι αυτό θα ανατίναζε τις τράπεζές σας.
5. Παρακολουθήστε με αγωνία καθώς η Ρωσία υπογράφει σημαντικές συμφωνίες εξαγωγής φυσικού υγραερίου με όλους, εκτός από εσάς. Να υπάρχει άραγε αρκετό υγραέριο για εσάς στο τέλος; Λοιπόν, φαίνεται ότι αυτό δεν είναι πλέον μια ανησυχία για τους Ρώσους, επειδή τους έχετε προσβάλει, και σαν Ρώσοι που είναι, σας είπαν να πάτε στο διάολο (και μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί σας την Γαλικία) και θα ασχοληθούν τώρα με άλλες, φιλικότερες χώρες.
6. Συνεχίστε να παρακολουθείτε με αγωνία, καθώς η Ρωσία αναζητά ενεργά τρόπους για να κόψει όσο περισσότερο δυνατό τις εμπορικές σχέσεις μαζί σας, βρίσκοντας προμηθευτές από άλλα μέρη του κόσμου ή οργανώνοντας δικιά της παραγωγή για την αντικατάσταση των εισαγωγών.
Εδώ τώρα όμως έρχεται μια σχεδόν καθόλου διαφημισμένη από τα ΜΜΕ έκπληξη. Η Ρωσία μόλις έχει κάνει στην ΕΕ μια πρόταση για συμφωνία. Εάν η ΕΕ αρνηθεί να ενταχθεί στην σχέση Διατλαντικού Εμπορίου και Επενδύσεων με τις ΗΠΑ (η οποία σχέση, παρεμπιπτόντως, θα βλάψει την ΕΕ οικονομικά), τότε μπορεί να ενταχθεί σε μια σχέση Τελωνειακής Ένωσης με τη Ρωσία. Γιατί να πεθάνετε από το κρύο, ενώ αντ' αυτού μπορούμε μαζί να πεθάνουμε την Ουάσιγκτον στο κρύο; Αυτή είναι η αποζημίωση που η Ρωσία θα δεχόταν για την προσβλητική συμπεριφορά της ΕΕ όσον αφορά την Ουκρανία και τις κυρώσεις. Η πρόταση αυτή προερχόμενη από ένα τελωνειακό κράτος, είναι μια πολύ γενναιόδωρη προσφορά. Έχει μπει αρκετή σκέψη στην διαμόρφωση της προσφοράς: η αναγνώριση ότι η ΕΕ δεν αποτελεί στρατιωτική απειλή για τη Ρωσία, ούτε καν οικονομική απειλή. Το γεγονός είναι ότι τα ευρωπαϊκά κράτη είναι πολύ χαριτωμένα και μικροσκοπικά και αξιαγάπητα, και παράγουν νόστιμα τυριά και αλλαντικά. Η διαπίστωση ότι οι σημερινοί πολιτικοί της ΕΕ δεν έχουν κότσια και υπακούνε τυφλά την Ουάσιγκτον, και ότι χρειάζονται ένα γερό ταρακούνημα για να πάρουν χαμπάρι πού πραγματικά βρίσκονται τα συμφέροντα των εθνών τους... Θα αποδεχθεί η ΕΕ αυτή την προσφορά, ή θα δεχθεί την Γαλικία ως νέο μέλος και θα «ψοφήσει στο κρύο»;
Σχόλιο: Προς το παρόν η Ρωσία κάθεται άνετα παρατηρώντας τα συμβάντα, χωρίς να έχει την ανάγκη για άμεση δράση. Με τις συμφωνίες που έκλεισε με την Κίνα και άλλα μέλη των BRICS, αυτή και η Κίνα έχουν το δυτικό οικονομικό σύστημα αρπαγμένο απ' το λαιμό. Ένα σημάδι της υπομονής της είναι ότι δεν διέκοψε ακόμα την παροχή προμηθειών, και έριξε μάλιστα σωσίβιο σωτηρίας στην ΕΕ. Ποιος ξέρει πόσο καιρό θα διαρκέσει αυτή η υπομονή; Εάν η Δύση συνεχίσει να αντιμετωπίζει αυτή την περήφανη και χιλιοτραγουδισμένη χώρα ως οντότητα δεύτερης κατηγορίας, η διάρκεια μπορεί να είναι πολύ σύντομη.