lavrov
Η ομιλία του ρώσου υπουργού Εξωτερικών, στις 7 Φεβρουαρίου στην ετήσια Διάσκεψη του Μονάχου για τη διεθνή Ασφάλεια, αξιολογήθηκε σαν «σκληρή» αλλά και «προβλέψιμη». Η Μόσχα παρουσίασε με σαφή και σθεναρό τρόπο τις θέσεις της και έθεσε τις «κόκκινες γραμμές» της.

Η φετινή Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια πραγματοποιήθηκε λίγο μετά την έναρξη ενός νέου γύρου διαβουλεύσεων για τη διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης. Αλλά ενώ τα αποτελέσματα της έκτακτης συνάντησης του ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, με τη γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, και τον πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, στη Μόσχα δεν είναι ακόμα σαφή, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στο Μόναχο ανέφερε ήδη ότι «η συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ απέτυχε στις δοκιμές αντοχής».

Η ομιλία του ρώσου ΥΠΕΞ, περιείχε αρκετές ακόμα δηλώσεις σχετικά με την ευρωπαϊκή ασφάλεια και τη σύγκρουση στην Ουκρανία, αλλά καμία από αυτές δεν ακούστηκε με θετικό τρόπο. Η RBTH, παρουσιάζει τα πιο σημαντικά σημεία της ομιλίας Λαβρόφ, με σχόλια και απόψεις από διακεκριμένους ρώσους εμπειρογνώμονες και διπλωματικούς αναλυτές.

Αγώνας με τον χρόνο

Η ομιλία του Σεργκέι Λαβρόφ αποτελεί ορόσημο στις σχέσεις της Ρωσίας με τους Δυτικούς της εταίρους, θεωρεί ο επικεφαλής του τμήματος Ευρωπαϊκής Ασφάλειας του Ινστιτούτου Ευρώπης της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, Ντμίτρι Ντανίλοφ: Η Ρωσία δεν προτίθεται να αλλάξει ριζικά τη θέση της για την Ουκρανία και η Δύση πρέπει να «αποδεχθεί την πραγματικότητα».

Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, οι διπλωματικές προσπάθειες που τώρα καταβάλονται, ιδίως με το λεγόμενο «σχήμα της Νορμανδίας» (σ.σ. Ρωσία, Γερμανία, Γαλλία, Ουκρανία), «έφτασαν σε αδιέξοδο». Και τώρα, ο Λαβρόφ κάνει τις «αρμόζουσες υποδείξεις» στους Δυτικούς, ώστε να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να αλληλεπιδράσουν με το Κίεβο και, πρωτίστως, με τη Ρωσία. Πρέπει να αποδώσουν μεγαλύτερη ευθύνη στις αρχές του Κιέβου για να αρχίσουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις με την αντιπολίτευση στην Ουκρανία. Άλλος δρόμος, δεν υπάρχει.

Ακολουθεί σκληρή αντιπαράθεση

Θα ακούσει άραγε η Ευρώπη και η Ουάσιγκτον αυτή τη θέση; Κατά πως φαίνεται, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μια σκληρή αντιπαράθεση, προειδοποιεί ο αναπληρωτής κοσμήτορας της Σχολής Διεθνούς Οικονομίας και Παγκόσμιας Πολιτικής της Ανώτατης Σχολής Οικονομικών, Αντρέι Σούζνταλτσεφ. Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, η Ευρώπη απέχει ακόμα πολύ από το να μπορεί να αναλάβει αυτόνομη δράση, χωρίς τη συγκατάθεση και την έγκριση των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι ΗΠΑ πάντως, δεν δείχνουν καμιά διάθεση να χαμηλώσουν οι τόνοι σε σχέση με τη Ρωσία. «Δεν θα υπάρξει κανένας διαχωρισμός των θέσεων της Δύσης και της Ουάσιγκτον πάνω στα θέματα που αφορούν στη Ρωσία. Για την Ευρώπη τώρα, η ρωσική θέση για την Ουκρανία δεν αποτελεί βασικό πρόβλημα».

Η πορεία σε μια σκληρή αντιπαράθεση θα συνεχιστεί, θεωρεί και ο διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών και Πολιτικών Ερευνών, Βιατσεσλάβ Ιγκρουνόφ. «Πιθανότατα, η ομιλία του Λαβρόφ στο Μόναχο θα γίνει αντιληπτή απ' την Ουάσιγκτον ως μια επιπλέον πρόκληση», είπε ο εμπειρογνώμονας. Πάντως, αυτό «σίγουρα θα επηρεάσει περισσότερο την Ευρώπη, η οποία κατανοεί καλύτερα την κατάσταση στη Ρωσία και θα ξεκινήσει συζητήσεις με τις ΗΠΑ για τη Ρωσία».

Αναμενόμενα ... σκληρός

Η ομιλία του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας ήταν σε αρκετά υψηλούς τόνους. Αυτό, υπογραμμίστηκε απ' όλους τους ειδικούς αναλυτές με τους οποίους συνομίλησε η RBTH. Ωστόσο οι ίδιοι θεωρούν ότι δεν υπάρχει τίποτα ριζικά νέο σε όσα είπε στο Μόναχο. Η Μόσχα, απλά επιβεβαίωσε τη συνέχεια της εξωτερικής της πολιτικής. «Η ομιλία του ήταν άψογα δομημένη και συστηματική. Η Ρωσία ενεργεί με συνέπεια», λέει ο γενικός διευθυντής του Πρακτορείου Πολιτικών και Οικονομικών Επικοινωνιών, Ντμίτρι Ορλόφ. Η Μόσχα, από καιρό μιλάει για το απαράδεκτο των προσπαθειών της Δύσης να απομονώσει τη Ρωσία ή να μειώσει την επιρροή της στην επίλυση διεθνών προβλημάτων. Και ο «Λαβρόφ έδειξε, ότι υπάρχουν διάφορα, ανάμεσά τους και αρκετά τεκμηριωμένα, επιχειρήματα για διάλογο, τόσο για το ουκρανικό, όσο και για άλλα σημαντικά διεθνή προβλήματα», σημειώνει ο κ. Ορλόφ.

«Παρόμοια σκληρή ρητορική ήταν προβλέψιμη και δικαιολογημένη», λέει ο Βιατσεσλάβ Ιγκρουνόφ. «Σήμερα, οι θέσεις είναι διαμορφωμένες και οι μεγάλοι παίκτες δεν ακούν τα συνηθισμένα επιχειρήματα στις διεθνείς διαπραγματεύσεις».

Η Μέρκελ αμβλύνει τις αντιθέσεις;

Σύμφωνα με τον Ντμίτρι Ντανίλοφ, η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ έχει ήδη κάνει μια προσπάθεια να αμβλύνει με κάποιον τρόπο τη σκληρή θέση που έχει η Δύση απέναντι στη Ρωσία, στη δική της ομιλία στο Μόναχο. «Ίσως αυτό να είναι ένα σαφές μήνυμα», αλλά η Μόσχα και ο Λαβρόφ έδειξαν ότι δεν αρκεί, και τώρα περιμένουν μια πολύ διαφορετική προσέγγιση από τους Δυτικούς, πιστεύει ο Ντανίλοφ. Δεν περιμένουν μια «διπλωματική ρητορική πιο χαμηλών τόνων, αλλά πραγματικές ενέργειες, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν επί της ουσίας στην επίτευξη ενός συμβιβασμού», λέει ο εμπειρογνώμονας.

Τα 10 σημαντικότερα σημεία της ομιλίας Λαβρόφ στο Συνέδριο του Μονάχου
9 Φεβρουαρίου 2015, Ίγκορ Ρόζιν, RBTH
1.Οι ΗΠΑ υπονομεύουν την ασφάλεια στην Ευρώπη

Η δομή της ευρωπαϊκής ασφάλειας έχει υπονομευτεί εδώ και αρκετό καιρό από τις ενέργειες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. (...) Οι ΗΠΑ σε κάθε στάδιο της κρίσης στην Ουκρανία πραγματοποιούσαν βήματα, τα οποία το μόνο που έκαναν ήταν να οδηγούν σε κλιμάκωση. (...) Σε κάθε δύσκολη κατάσταση οι αμερικανοί προσπαθούν στρέψουν τα βέλη εναντίον της Ρωσίας.

2.Απέτυχε η κοινή ευρωπαϊκή στέγη

Το σχέδιο οικοδόμησης μιας κοινής για όλους ευρωπαϊκής στέγης απέτυχε ακριβώς επειδή οι Δυτικοί δεν καθοδηγούνταν από τα συμφέροντα ανέγερσης μιας ανοικτής αρχιτεκτονικής ασφαλείας και από τον αμοιβαίο σεβασμό των συμφερόντων, αλλά από τις ψευδαισθήσεις και πεποιθήσεις των νικητών στον Ψυχρό πόλεμο.

3.Σε ρήξη η ΕΕ με τη Ρωσία

Η συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και ΕΕ δεν άντεξε τα τεστ ανθεκτικότητας. (...) Η ΕΕ προτίμησε το δρόμο της ρήξης αντί των μηχανισμών για αμοιβαίο όφελος.

4.Για τις αξιώσεις των ΗΠΑ για παγκόσμια κυριαρχία

Θεωρούμε πως υπάρχει μια κορύφωση της -εδώ και 25 χρόνια- πολιτικής των Δυτικών να διατηρήσουν με κάθε μέσο τον δεσπόζοντα ρόλο στα παγκόσμια ζητήματα, στην κατάληψη του ευρωπαϊκού γεωπολιτικού χώρου.

5.Δύο μέτρα και δύο σταθμά

Δεν κατανοούμε γιατί με το Αφγανιστάν, την Υεμένη και το Μαλί, η Δύση καλεί τις κυβερνήσεις να έρθουν σε συνεννόηση με την αντιπολίτευση, ακόμη και με εξτρεμιστές σε ορισμένες περιπτώσεις, ενώ όσον αφορά την ουκρανική κρίση τηρεί διαφορετική στάση, ευνοώντας ουσιαστικά τη στρατιωτική επιχείρηση του Κιέβου, φτάνοντας στο να δικαιολογεί -ή να προσπαθεί να δικαιολογήσει- τη χρήση βομβών διασποράς.

6.Για την κατάσταση στο Ντονμπάς

Δεν πιστεύω ότι η κρίση στην Ουκρανία μπορεί να διευθετηθεί με στρατιωτικά μέσα. Αυτό επιβεβαιώθηκε το προηγούμενο καλοκαίρι, όταν η κατάσταση στο πεδίο της μάχης υποχρέωσε να υπογραφούν τα συμφωνηθέντα στο Μινσκ. Επιβεβαιώνεται αυτό και σήμερα, με τη νέα αποτυχημένη προσπάθεια για στρατιωτική νίκη.

(...) Η Ρωσία θα συνεχίσει να επιδιώκει την ειρήνη. Τασσόμαστε με συνέπεια υπέρ της διακοπής των εχθροπραξιών, της απόσυρσης των βαρέων όπλων, της έναρξης απευθείας διαπραγματεύσεων του Κιέβου με το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ με θέμα τους συγκεκριμένους τρόπους αποκατάστασης του κοινού οικονομικού, κοινωνικού και πολιτικού χώρου στα πλαίσια της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.

(...) Επιθυμούμε ιδιαίτερα να αποκαταστήσει ο ουκρανικός λαός την ενότητά του. Αυτό όμως πρέπει να γίνει στη βάση ενός πραγματικού πανεθνικού διαλόγου.

7.Για την κοινή ασφάλεια

Θέλουμε να κατανοήσουμε αν συμμερίζονται οι εταίροι μας (σ.σ. ΗΠΑ και ΕΕ) αυτή την άποψη (σ.σ. για τη «μεγάλη Ευρώπη»), ή αν ρέπουν στην εμβάθυνση της διαίρεσης του κοινού ευρωπαϊκού χώρου και στην αντιπαράθεση τμημάτων του. Αν αυτοί, θέλουν να δημιουργήσουν μια αρχιτεκτονική ασφαλείας με τη Ρωσία, χωρίς τη Ρωσία, ή εναντίον της Ρωσίας.

8.Για τις διαπραγματεύσεις Πούτιν, Ολάντ και Μέρκελ

Ελπίζω πολύ ότι οι χθεσινές προσπάθειες που έγιναν από τους προέδρους Γαλλίας και Ρωσίας, και της καγκελαρίου της Γερμανίας, θα φέρουν ένα αποτέλεσμα που θα υποστηριχθεί απ' όλες της πλευρές της σύγκρουσης και το οποίο θα επιτρέψει αληθινά να ηρεμήσει η κατάσταση και ν' αρχίσει ο αναγκαίος πανεθνικός διάλογος για τους τρόπους επίλυσης όλων των προβλημάτων.

9.Για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ του Κιέβου και της Νοτιοανατολικής Ουκρανίας

Όταν οι βασικοί μετέχοντες στη διαδικασία του Μινσκ -δηλαδή η κυβέρνηση του Κιέβου και οι αυτοανακηρυχθείσες Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ- επιτύχουν συμφωνίες σε όλες ουσιαστικά τις πτυχές εκπλήρωσης του καθενός από τα σημεία του Μινσκ, τότε είμαι βέβαιος ότι η Ρωσία θα βρίσκεται μεταξύ εκείνων που θα διασφαλίσουν τις εγγυήσεις αυτών των συμφωνιών, είτε αυτό αφορά στον ΟΑΣΕ, είτε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η Γερμανία, η Γαλλία και άλλες χώρες, είναι έτοιμες να παράσχουν τέτοιες εγγυήσεις.

10.Για τη δραστηριότητα της Πολεμικής Αεροπορίας

Έχουμε στη διάθεσή μας όλα τα σχετικά στατιστικά στοιχεία, τα οποία μαρτυρούν πως η δραστηριότητα από πλευράς ΝΑΤΟ έχει αυξηθεί ασύγκριτα σε σχέση με τη ρωσική πλευρά.