Ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών δημοσίως επιμένει, ότι η παρουσία του στην Αφρική είναι αμελητέα. Άραγε γι' αυτό, πίσω από κλειστές πόρτες, την αποκαλούν αμερικανικό «πεδίο μάχης»;
Εικόνα
© Reuters/Joe PenneyO Ταξίαρχος Tζέημς Λίντερ και άλλοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι στην τελετή λήξης αποστολής των Η.Π.Α. για εκπαίδευση σε Αφρικανικούς στρατούς
Επί τρεις μέρες, ντυμένοι με στολές καμουφλάζ όλων των χρωμάτων, μαζεύτηκαν σε μια στρατιωτική βάση στη Φλώριδα. Ήρθαν από τη Διοίκηση Ειδικών Αποστολών [Special Operations Command (SOCOM)] και τη Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων του στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών, από τη Γαλλία και από τη Νορβηγία, από τη Δανία, από τη Γερμανία και από τον Καναδά: συνολικά 13 έθνη. Ήρθαν για να σχεδιάσουν μια πολύχρονη στρατιωτική εκστρατεία επικεντρωμένη στις «Ειδικές Αποστολές» με υποστήριξη από συμβατικές στρατιωτικές δυνάμεις, ένα πολυεθνικό εγχείρημα, που - αν πραγματοποιηθεί - μπορεί να κοστίσει εκατοντάδες χιλιάδες, μπορεί και εκατομμύρια, δολλάρια και ποιος ξέρει πόσες ζωές.

Αν ρωτήσεις αυτούς που εμπλέκονται, σου λένε, ότι δίνουν μεγάλη βάση στις «ευαισθησίες» και στις «πολιτισμικές διαφορές», για τη σπουδαιότητα «της συνεργασίας και του συντονισμού», για την αξία των διαφορετικών απόψεων, για τις «οπτικές» και για τις «εταιρικές σχέσεις.» Παρ' όλ' αυτά, πίσω από κλειστές πόρτες και εν αγνοία της πλειοψηφίας των ανθρώπων στις ίδιες τους τις χώρες, και ακόμα περισσότερο των ανθρώπων, οι χώρες των οποίων αποτελούν το στόχο δράσης τους, μια κλίκα Δυτικών που σχεδιάζουν ειδικές επιχειρήσεις, σκιαγραφούν ένα πιθανό πολυεθνικό στρατιωτικό μέλλον για την πολύπαθη περιοχή της Αφρικής.

Από τις 13 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου, αντιπρόσωποι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από 12 συμμαχικά έθνη συγκεντρώθηκαν στην Αεροπορική Βάση Μακ Ντιλ, στην Τάμπα, για μια άσκηση που ονομάστηκε Σιωπηλή Επιδίωξη 15-1. Το φανταστικό σενάριο πάνω στο οποίο σχεδίασαν το πολεμικό παιχνίδι τους, φαινόταν ότι βασιζόταν σε γεγονότα της επικαιρότητας. Ήταν ένα αμάγαλμα δύο απόλυτα πραγματικών και αέναων καταστροφών της εξωτερικής πολιτικής και της αντιτρομοκρατίας, της μετά την 11η Σεπτεμβρίου εποχής: της ανάπτυξης της Μπόκο Χαράμ στη Νιγηρία και της εμφάνισης του Ισλαμικού Κράτους, γνωστού επίσης και ως Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του Λεβάντε ή ISIL. Το πολεμικό παιχνίδι επικεντρώθηκε στην υποθετική άνοδο μιας ομάδας που χαρακτηρίστηκε ως το «Ισλαμικό Κράτος της Αφρικής» και την εξάπλωση πρωτο-χαλιφάτων του, σε περιοχές της Νιγηρίας, του Νίγηρα και του Καμερούν - χώρες τρομοκρατημένες από την πραγματική Μπόκο Χαράμ, που πρόσφατα απηύθυνε μήνυμα συνεργασίας προς το Ισλαμικό Κράτος.

H Σιωπηλή Επιδίωξη 15-1 ήταν απλά το τελευταίο επεισόδιο μιας αλληλουχίας παρόμοια βαφτισμένων ασκήσεων - η πρώτη έγινε το Μάρτιο του 2013 - προορισμένων να σχεδιάσουν τις επεμβάσεις με ειδικές επιχειρήσεις για την επόμενη δεκαετία. Αυτό το παιχνίδι πολέμου δεν ήταν του είδους βόλτα στο δάσος για πέϊντμπολ. Δεν υπήρχαν προσποιητές ανταλλαγές πυρών ούτε γενική πρόβα. Δεν έμοιαζε μ' εκείνο το άθλημα που αφαιρείς μια σημαία από τον αντίπαλο παίχτη (flag football). Ήταν αντίθετα, μια άσκηση επί χάρτου βασισμένη πάνω σε κάτι απόλυτα πραγματικό: Την συνεχή επέκταση της στρατιωτικής δράσης των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων, σε όλο και μεγαλύτερο μέρος της Αφρικής. Μιλώντας γι' αυτή την ήπειρο, ο Ματ Πασκουάλ, που συμμετείχε στην άσκηση Σιωπηλή Επιδίωξη και είναι ο υπεύθυνος για την Ομάδα Ευρω-Αφρικανικής Υποστήριξης της SOCOM, τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί της, ενεργοποιούνταν ήδη σ' «ένα σωρό ζητήματα» στην περιοχή και πιθανόν, το πιο σημαντικό, ότι πολλές από τις χώρες που συμμετέχουν «βρίσκονται ήδη εκεί.» Η χώρα που βρίσκεται περισσότερο «ήδη εκεί» είναι φυσικά, η χώρα του ίδιου του Πασκουάλ: Οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Τα τελευταία χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμετείχαν σε διάφορες πολυεθνικές επεμβάσεις στην Αφρική, συμπεριλαμβανομένης κι αυτής στη Λιβύη, που περιλάμβανε μυστικό πόλεμο και συμβατική εκστρατεία με οβίδες και αεροπορικούς βομβαρδισμούς, υποστήριξαν τις Γαλλικές δυνάμεις στην Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία και στο Μάλι, και εκπαίδευσαν και χρηματοδότησαν Αφρικανικές χώρες για να πολεμήσουν εναντίον παραστρατιωτικών ομάδων όπως τη Μπόκο Χαράμ, αλλά και την Αλ Σαμπάμπ στη Σομαλία και την Ανσάρ αλ-Ντιν στο Μάλι. Το 2014, οι Ηνωμένες Πολιτείες διεξήγαγαν 674 στρατιωτικές επιχειρήσεις σε όλη την Αφρική, σχεδόν δύο αποστολές κάθε μέρα, μία αύξηση της τάξης του 300% στον αριθμό ετήσιων επιχειρήσεων, ασκήσεων και στρατιωτικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων από τότε που ιδρύθηκε η Αφρικανική Διοίκηση των Ηνωμένων Πολιτειών [Africa Command (AFRICOM)] το 2008.

Παρά τη μαζική αύξηση σε αποστολές και τον ανάλογο πολλαπλασιασμό σε βάσεις, προσωπικό και χρηματοδότηση, όμως, η εικόνα που παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα, μπροστά στην Επιτροπή για τις Ένοπλες Δυνάμεις του Κογκρέσου, από τον Αρχιστράτηγο της AFRICOM Ντέηβιντ Ροντρίγκεζ, ήταν αναπάντεχα δυσοίωνη. Παρά τις αμερικάνικες δραστηριότητες στην Αφρική, ο Ροντρίγκεζ παρουσιάσε την εικόνα μιας ηπείρου σε κρίση, σε κίνδυνο από τ' Ανατολικά ως τα Δυτικά από στρατιωτικές ομάδες που έχουν αναπτυχθεί, μεγαλώσει σε δύναμη ή αυξήσει τη θανατηφόρα τους δραστηριότητα μπροστά στις αντιτρομοκρατικές δράσεις των Ηνωμένων Πολιτειών.


Σχόλιο: Κάθε φορά που οι ΗΠΑ συμμετέχουν σε «αντι-τρομοκρατικές επιχειρήσεις» οπουδήποτε στον κόσμο, οι τρομοκράτες πολλαπλασιάζονται και ενδυναμώνονται. Τυχαίο;


«Διαπεριφερειακά δίκτυα τρομοκρατών και εγκληματιών εξακολουθούν να αναδιπλώνονται και να εξορμούν επεκτατικά,» είπε ο Ροντρίγκεζ στα μέλη της Επιτροπής. «Η αλ-Σαμπάμπ έχει διευρύνει τις επιχειρήσεις της, και κάνει, ή αποπειράται να κάνει ασύμμετρες επιθέσεις εναντίον της Ουγκάντας, της Αιθιοπίας, του Ντζιμπουτί και ιδιαίτερα της Κένυας. Οι απειλές από τη Λιβύη, αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς και περιλαμβάνουν εκτεταμένη παρουσία του ISIL, η Μπόκο Χαράμ βάζει σε κίνδυνο την δυνατότητα της Νιγηριανής Κυβέρνησης να προσφέρει ασφάλεια και βασικές υπηρεσίες σε μεγάλη έκταση στα βορειοανατολικά της.» Παρά τα θλιβερά αποτελέσματα από τότε που ο αμερικανικός στρατός άρχισε να «σουλατσάρει» στην Αφρική μετά την 11η Σεπτεμβρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόσφατα υπέγραψαν μια συμφωνία με την οποία θα σταθμεύσουν τους στρατιώτες τους στην ήπειρο σχεδόν μέχρι τα μέσα του αιώνα.

H Διεύρυνση των αρχικών σχεδιασμών

Εδώ και χρόνια, ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών δημόσια επιμένει ότι οι δραστηριότητές του στην Αφρική είναι αμελητέες, αφήνοντας σκόπιμα τους Αμερικάνους, για να μην αναφέρουμε και την πλειοψηφία των Αφρικανών, στο σκοτάδι σε σχέση με το αληθινό μέγεθος, την κλίμακα και το πεδίο των επιχειρήσεών του εκεί. To προσωπικό Δημοσίων Υποθέσεων και οι διοικητές της AFRICOM έχουν κατ' επανάληψη ισχυριστεί ότι δεν αφήνουν παρά ένα «ελαφρύ αποτύπωμα» στην ήπειρο. Περιορίζουν την συζήτηση για τα στρατόπεδα και τις εγκαταστάσεις εκεί, λέγοντας ότι δεν έχουν παρά μια βάση μόνο στην Αφρική: To στρατόπεδο Λεμονιέρ στο μικρό κράτος του Ντζιμπουτί. Δεν τους αρέσει να μιλούν για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Συχνά παρέχουν λεπτομέρειες για ένα απειροελάχιστο κλάσμα μόλις των εκπαιδευτικών τους ασκήσεων. Αρνούνται να δημοσιοποιήσουν τις τοποθεσίες όπου έχουν σταθμεύσει προσωπικό τους ή ακόμα να απαρριθμήσουν τις χώρες οι οποίες εμπλέκονται.

Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης, ένας εκπρόσωπος της AFRICOM μου εξέφρασε κάποια φορά την ανησυχία του, ότι ακόμα και η απαρρίθμηση των στοιχείων για το πόσες στρατιωτικές δυνάμεις αναπτύσσει η Διοίκηση στην Αφρική, θα διαστρέβλωνε την εικόνα για τις δράσεις των Ηνωμένων Πολιτειών. Πίσω από κλειστές πόρτες, παρ' όλ' αυτά, οι αξιωματικοί της AFRICOM μιλούν μια αρκετά διαφορετική γλώσσα. Έχουν επανειλημμένα υποστηρίξει ότι η ήπειρος είναι ένα αμερικάνικο «πεδίο μάχης» και ότι - χωρίς περιστροφές - συμμετέχουν ήδη σ' έναν πραγματικό «πόλεμο.»

Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις στοιχείων από τo Στρατηγείο στην Αφρική, των Ηνωμένων Πολιτειών, το πεδίο αυτού του «πολέμου» μεγάλωσε δραματικά μέσα στο 2014. Σύμφωνα με τον απολογισμό της, η ΑFRICOM αναφέρει ότι πραγματοποίησε πέρισυ 68 επιχειρήσεις , περισσότερες από τις 55 που είχε πραγματοποιήσει τον προηγούμενο χρόνο. Αυτές, περιλαμβάνουν τις επιχειρήσεις Juniper Micron και Echo Casemate, αποστολές επικεντρωμένες στην υποστήριξη στη Γαλλία και σε Αφρικανικές χωρες για τις επεμβάσεις τους στο Μάλι και στην Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, την επιχείρηση Observant Compass, μια προσπάθεια να πληγεί ολοκληρωτικά ή να καταστραφεί ότι απέμεινε από τον δολοφονικό «Αντιστασιακό Στρατό του Κυρίου» του Τζόζεφ Κόνυ, και την επιχείρηση United Assistance, δηλαδή την ανάπτυξη στρατιωτικού προσωπικού για την αντιμετώπιση του ιού Έμπολα στην Δυτική Αφρική.

Ο αριθμός των κορυφαίων κοινών στρατιωτικών ασκήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών μαζί με Αφρικανικές χώρες συμμάχους τους, ανέβηκε από τις 10 στις 11 τον περασμένο χρόνο. Αυτές περιλαμβάνουν τις ασκήσεις African Lion στο Μαρόκο, Western Accord στη Σενεγάλη, Central Accord στο Καμερούν, και Southern Accord στο Μαλάουϊ, οι οποίες όλες περιλάμβαναν ασκήσεις μαχών και αποτέλεσαν μεγάλα γεγονότα όσον αφορά στις εκπαιδευτικές στρατιωτικές αποστολές του περασμένου χρόνου.

Η AFRICOM διεξήγαγε επίσης ναυτικές ασκήσεις ασφαλείας, ανάμεσα στις οποίες ήταν η Οbangame Express στον Κόλπο της Γουϊνέας, η Saharan Express που εντασσόταν στην Phoenix Express 2014, με ναυτικό προσωπικό από διάφορες χώρες, ανάμεσά τους η Αλγερία, η Ιταλία, η Λιβύη, η Μάλτα, το Μαρόκο, η Τυνησία και η Τουρκία.

Ο αριθμός των συντονισμένων ασκήσεων ασφαλείας, από 481 το 2013 εκτοξεύθηκε στις 595 τον περασμένο χρόνο. Τέτοιες προσπάθειες περιλάμβαναν στρατιωτική εκπαίδευση κάτω από το «πρόγραμμα σύμπραξης κρατών» που συντονίζει αφρικανικές στρατιωτικές δυνάμεις με μονάδες της Εθνοφρουράς των Ηνωμένων Πολιτειών και το χρηματοδοτούμενο από το Yπουργείο Εξωτερικών Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για Επιχειρήσεις Προστασίας και Υποστήριξης της Αφρικής [Africa Contingency Operations Training and Assistance (ACOTA),] πρόγραμμα μέσω του οποίου, στρατιωτικοί σύμβουλοι και εκπαιδευτές των Ηνωμένων Πολιτειών παρέχουν εξοπλισμό και εκπαίδευση σε αφρικανούς στρατιώτες.

Το 2013 ο συνολικός αριθμός όλων των δραστηριοτήτων των Ηνωμένων Πολιτειών στην ήπειρο έφτασε τις 546, δηλαδή κατά μέσο όρο παραπάνω από μία αποστολή κάθε μέρα. Πέρισυ, αυτό το νούμερο, ανέβηκε στις 674. Με άλλα λόγια, στρατιώτες των Ηνωμένων Πολιτειών διεξήγαγαν τουλάχιστον δύο επιχειρήσεις, ασκήσεις ή δραστηριότητες - βομβαρδισμούς με μη επανδρωμένα μαχητικά αεροπλάνα ή οδηγίες καταστολής εξεγέρσεων, συλλογή πληροφοριών ή εκπαίδευση σκοποβολής - κάπου στην Αφρική, κάθε μέρα. Αυτό αντιπροσωπεύει μια πελώρια αύξηση από τις 172 «αποστολές, δραστηριότητες, προγράμματα και ασκήσεις» που κληρονόμησε η AFRICOM από άλλες γεωγραφικές Διοικήσεις όταν άρχισε τις επιχειρήσεις της το 2008.

Διαπεριφερειακές Τρομοκρατικές Οργανώσεις: Μια απειλή που δεν υπήρχε

Το 2000, υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών του Πολεμικού Στρατιωτικού Κολλεγίου, εκπονήθηκε μια έκθεση, που εξέταζε το «περιβάλλον ασφάλειας στην Αφρική». Ενώ εντόπιζε «εσωτερικά αυτονομιστικά ή επαναστατικά κινήματα» σε «αδύναμα κράτη», όπως επίσης και μη κρατικούς παίκτες όπως παραστρατιωτικές ομάδες, και «στρατούς πολέμαρχων», δεν υπήρχε εμφανής αναφορά στον ισλαμικό εξτρεμισμό ή σε κύριες διαπεριφερειακές τρομοκρατικές απειλές. Πριν από το 2001, στην πραγματικότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναγνώριζαν καμία τρομοκρατική οργάνωση στην υποσαχάρια Αφρική και ένας ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου τόνιζε ότι οι πιο επίφοβοι ισλαμιστές μαχητές στην ήπειρο «δεν συμμετείχαν σε πράξεις τρομοκρατίας εκτός Σομαλίας.»

Μετά την 11η Σεπτεμβρίου, πριν καν η AFRICOM δημιουργηθεί, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να αυξάνουν τις επιχειρήσεις τους μέσα σ' όλη την ήπειρο σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τις αντιτρομοκρατικές ικανότητες των συμμάχων τους και να «μονώσουν» την Αφρική από διαπεριφερειακές τρομοκρατικές ομάδες, συγκεκριμένα από ισλαμιστές εξτρεμιστές που κινούνται σ' όλο τον κόσμο. Η ήπειρος, με άλλα λόγια, αντιμετωπιζόταν υπό το πρίσμα, ενός πεδίου ανοιχτού σε πειράματα για την πρόληψη της τρομοκρατίας.

Εκατομμύρια δολλάρια διοχετεύτηκαν για τη δημιουργία βάσεων στην Αφρική, σε στρατιωτικούς συμμάχους, για συλλογή πληροφοριών, για πολέμους «δι' αντιπροσώπων», για δολοφονίες μαχητών, και διεξήχθησαν πιθανόν χιλιάδες στρατιωτικές αποστολές - και καμμία δεν είχε το προβλεπόμενο αποτέλεσμα. Τον περασμένο χρόνο, για παράδειγμα, Σομαλοί μαχητές «σχεδίασαν ή εκτέλεσαν όλο και πιο περίπλοκες και θανατηφόρες επιθέσεις στη Σομαλία, στην Κένυα, στην Ουγκάντα, στο Ντζιμπουτί και στην Αιθιοπία,» σύμφωνα με την AFRICOM. Νωρίτερα αυτό τον μήνα, αυτοί οι ίδιοι οι μαχητές της αλ-Σαμπάμπ ανέβασαν τον πήχη σφαγιάζοντας 142 φοιτητές σ' ένα πανεπιστήμιο στην Κένυα.

Και η θανατηφόρα ανάπτυξη και εξάπλωση της αλ-Σαμπάμπ, δεν αποτέλεσε εξαίρεση στον κανόνα στην Αφρική. Σε μια πρόσφατη μαρτυρία ενώπιον της Επιτροπής του Κογκρέσσου για τις Ένοπλες Δυνάμεις, ο Διοικητής της AFRICOM Ροντρίγκεζ, απαρρίθμησε τα ονόματα πολυάριθμων ισλαμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων που ξεπήδησαν στα χρόνια στα οποία δρα εκεί η AFRICOM, αποσταθερωποιώντας αυτές ακριβώς τις χώρες που οι Ηνωμένες Πολιτείες ήθελαν να στηρίξουν. Ενώ η συνολική αναφορά που κατέθεσε, περιγράφει με τα καλύτερα δυνατά χρώματα τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ουάσιγκτον στην Αφρική, ακόμα και μια πρόχειρη ανάγνωσή της - και αξίζει να αναφέρουμε εδώ αρκετά σημεία της - μεταφέρει μια απογοητευτική εικόνα για το τι σημαίνει πραγματικά η στρατιωτική παρουσία της στην Αφρική. Αποσπάσματα από διάφορα σημεία αυτού του εγγράφου λένε πολλά:
Το δίκτυο της αλ-Κάϊντα και των συνδεόμενων μ' αυτήν οργανώσεων, και των οπαδών της, συνεχίζει να εκμεταλλεύεται την υποτονική κυβερνητική παρουσία σε περιοχές της Αφρικής και τη χαλαρή φύλαξη των συνόρων, για να εκπαιδεύει και να επιτίθεται. Το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (ISIL) επεκτείνει την παρουσία του στην Βόρεια Αφρική. Τρομοκράτες με συμμαχίες σε διάφορες ομάδες επεκτείνουν τη συνεργασία τους για στρατολόγηση, χρηματοδότηση, εκπαίδευση και επιχειρήσεις, και μέσα στην Αφρική και έξω απ' αυτήν. Βίαιες εξτρεμιστικές οργανώσεις χρησιμοποιούν περισσότερο περίπλοκους και βελτιωμένους εκρητικούς μηχανισμούς, και οι απώλειες απ' αυτά τα όπλα στην Αφρική αυξήθηκαν σχεδόν κατά 40% το 2014...

Στη Βόρεια και Δυτική Αφρική, η ανασφάλεια στη Λιβύη και στη Νιγηρία θέτει σε κίνδυνο ολοένα και περισσότερο τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Παρά τις πολυεθνικές προσπάθειες για ασφάλεια, τα τρομοκρατικά και εγκληματικά δίκτυα κερδίζουν σε ισχύ και διαλειτουργικότητα. Η αλ-Κάϊντα στις περιοχές του Ισλαμικού Μαγκρέμπ, η Ανσάρ-αλ-Σαρία, η αλ-Μουραμπιτούν, η Μπόκο Χαράμ, το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε, και άλλες βίαιες εξτρεμιστικές οργανώσεις εκμεταλλεύονται αδύναμη διακυβέρνηση, διεφθαρμένη εξουσία, και χαλαρή φύλαξη των συνόρων κατά μήκος του Σαχέλ και του Μαγκρέμπ για να εκπαιδεύσουν και να μεταφέρουν μαχητές και να διανείμουν εφόδια...

Οι απειλές για τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών στη Λιβύη αυξάνονται... Η διακυβέρνηση στη Λιβύη, η ασφάλεια και η οικονομική σταθερότητα επιδεινώθηκαν σημαντικά τον περασμένο χρόνο......

Σήμερα, ένοπλες ομάδες ελέγχουν μεγάλες περιοχές στη Λιβύη και ενεργούν με ατιμωρησία. Η Λιβύη φαίνεται ότι εξελίσσεται σε ασφαλές καταφύγιο όπου τρομοκράτες, ανάμεσά τους και τρομοκρατικές ομάδες συναφείς με την αλ-Κάϊντα και με το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε, μπορούν να εκπαιδευτούν και να ανασυγκροτηθούν με ατιμωρησία. Το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε αυξάνει τις δραστηριότητές του στη Λιβύη, οι οποίες εκτείνονται στην Ντέρνα, στην Βενγκάζη, στην Τρίπολη και στην Σέβα...

Tα φαινόμενα μετάδοσης της αστάθειας στη Λιβύη και στο βόρειο Μάλι, αυξάνει τα ρίσκα για τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και στην Αφρική, καθώς και της επιτυχίας της δημοκρατικής μετάβασης στην Τυνησία...

Η κατάσταση ασφαλείας στη Νιγηρία έχει επίσης χειροτερεύσει τον προηγούμενο χρόνο. Η Μπόκο Χαράμ απειλεί την λειτουργία της κυβέρνησης που η πρόκλησή της είναι να διατηρήσει την εμπιστοσύνη του λαού της και να προσφέρει ασφάλεια και άλλες βασικές υπηρεσίες .... η Μπόκο Χαράμ εξαπέλυσε επιθέσεις πέρα από τα σύνορα της Νιγηρίας, στο Καμερούν, στο Τσαντ και στον Νίγηρα ...

... η Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία και η Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο περαιτέρω αποσταθεροποίησης από αντάρτικες ομάδες, και από εθνικές εντάσεις που σιγοβράζουν στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών, με τη δυναμική να προκαλέσουν κύματα βίας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό.
Όλ' αυτά, υπ' όψιν, είναι η εκτίμηση της ίδιας της AFRICOM για την κατάσταση στην ήπειρο στην οποία έχει εστιάσει τις δράσεις της το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας, κατά την οποία οι αποστολές των Ηνωμένων Πολιτειών έxουν πολλαπλασιαστεί. Σ' αυτό το πλαίσιο, αξίζει να δώσουμε έμφαση στο ότι, πριν οι Ηνωμένες Πολιτείες ενισχύσουν αυτές τις προσπάθειες, η Αφρική ήταν - βάσει της εκτίμησης της ίδιας της Ουάσιγκτον - σχετικά ασφαλής από διαπεριφερειακές ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις.

Αλλάζοντας τις Ισορροπίες στην Αφρική

Παρά την πρόταση συνεργασίας της Μπόκο Χαράμ προς το Ισλαμικό Κράτος και τρομολάγνες επικεφαλίδες που θρηνούν για την συνένωση ή την ανάμιξη της μιας ή της άλλης κτηνώδους τρομοκρατικής οργάνωσης, που ενεργούν κάτω από παρόμοιoυς τίτλους, δεν υπάρχει επί του παρόντος πραγματικά Ισλαμικό Κράτος της Αφρικής. Αλλά το πολεμικό παιχνίδι που διεξήχθη στην Αεροπορική Βάση Μακ Ντιλ τον Ιανουάριο εναντίον μιας φανταστικής οργάνωσης, πέρα από φαντασία, αντιπροσωπεύει το επόμενο λογικό βήμα σε μια σειρά επιχειρήσεων που ολοένα και πληθαίνουν από τη γέννηση της AFRICOM. Και θαμμένα κάπου μέσα στον απολογισμό της Διοίκησης για το 2015 είναι τα πραγματικά νέα, που σηματοδοτούν την συνέχιση αυτής της διαδρομής μέχρι τη δεκαετία του 2040.

Το Μάϊο του 2014, οι Ηνωμένες Πολιτείες σύναψαν μία συμφωνία - για την ακρίβεια μια «εκτελεστική ρύθμιση» - με την κυβέρνηση του Ντζιμπουτί «ότι θα διασφαλιστεί η παρουσία τους στη χώρα, μέχρι το 2044.» Επιπλέον, αξιωματικοί της AFRICOM μιλούν τώρα για το ενδεχόμενο να ιδρύσουν μία σειρά βάσεων επιτήρησης κατα μήκος της βόρειας περιφέρειας της ηπείρου. Και μην ξεχνάτε πως τα τελευταία χρόνια, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαμόρφωσαν περιοχές, σε μικρές βάσεις και αεροδρόμια που ξεπήδησαν στη Σενεγάλη, στο Μάλι, στη Μπουρκίνα Φάσο, στο Νίγηρα και - εκτός από το Τσαντ (όπου η AFRICOM πρόσφατα τοποθέτησε προσωρινές εγκαταστάσεις για ασκήσεις ειδικών επιχειρήσεων) - στην Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία, στο Νότιο Σουδάν, στην Ουγκάντα, στην Κένυα, και στην Αιθιοπία. Όλ' αυτά υποδεικνύουν ότι ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών καλλιεργεί το έδαφος για μακροχρόνια παρουσία στην Αφρική.

H Σιωπηλή Επιδίωξη 15-1 σχεδιάστηκε ως μοντέλο που δείχνει ακριβώς το πως η Ουάσιγκτον θα διοικήσει μία συμμαχία που θα διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις επικεντρωμένες στις «Ειδικές Αποστολές». Στην πραγματικότητα, σχεδιάστηκε για να ευθυγραμμιστεί, όπως έγραψε η αξιωματικός του Ναυτικού Ρέϊνα Μπάρνετ στην εμπορική έκδοση της SOCOM «Η αιχμή του δόρατος», με «τον σχεδιασμό για το 2020 του αντιστράτηγου Τζέημς Λίντερ, Διοικητή της Διοίκησης Ειδικών Αποστολών στην Αφρική.» Και η συμφωνία με το Τζιμπουτί δείχνει ότι ο στρατός των Ηνωμένων Πολιτειών τώρα αρχίζει να σχεδιάζει για περίπου ένα τέταρτο του αιώνα πέρα απ' αυτό. Αλλά, αν τα τελευταία έξι χρόνια - που σηματοδότησαν μια αύξηση 300 τοις εκατό των επιχειρήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών - αποτελούν μια ένδειξη, τα αποτελέσματα θα είναι μάλλον ο,τιδήποτε άλλο παρά ευχάριστα για την Ουάσιγκτον.

Ο διοικητής της AFRICOM Nτέηβιντ Ροντρίγκεζ συνεχίζει να παρουσιάζει την καλύτερη εικόνα για τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αφρική, αναφέροντας «πρόοδο σε διάφορους τομείς μέσω στενής συνεργασίας με τους συμμάχους μας και τους εταίρους μας.» Η εκτίμηση της Διοίκησης στην οποία υπάγεται, για την κατάσταση, παρ' όλ' αυτά, είναι αξιοσημείωτα δυσοίωνη. «Εκεί που τα εθνικά μας συμφέροντα μας αναγκάζουν να το αποφασίσουμε και να ενισχύσουμε την ασφάλεια για το συλλογικό καλό, μπορεί να χρειαστεί να κάνουμε περισσότερα- είτε βοηθώντας τους συμμάχους και τους εταίρους μας, είτε δρώντας μονομερώς,» γράφει στον ετήσιο απολογισμό που παρέδωσε ο Ροντρίγκεζ ενώπιον της Επιτροπής του Κονγκρέσσου.

Έπειτα από περισσότερο από μια δεκαετία αυξανόμενων προσπαθειών, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι η AFRICOM έχει την παραμικρή ιδέα για το πως να αλλάξει τις ισορροπίες προς όφελός της στην Αφρική.

* O Nick Turse είναι ο αρχισυντάκτης του ιστότοπου TomDispatch.com και συνεργάτης στο The Nation Institute. Κάτοχος του βραβείου Izzy για το 2014, κάνει ρεπορτάζ από τη Μέση Ανατολή, την Νοτιοανατολική Ασία και την Αφρική, και τα άρθρα του δημοσιεύονται στις εφημερίδες The New York Times, The Los Angeles Times, The Nation και τακτικά στο TomDispatch. Το μπεστ σέλλερ του Τερς, Σκοτώστε ό,τι κινείται: O αληθινός Πόλεμος της Αμερικής στο Βιετνάμ πήρε το Αμερικάνικο Βραβείο Βιβλίου για το 2014.

Το άρθρο αρχικά δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο TomDispatch.com.

Πηγή: The Nation