TTIP FREE ZONES
Σχεδόν 2.800.000 Ευρωπαίοι πολίτες αλλά μόνο 5025 πολίτες από την Ελλάδα έχουν υπογράψει την καμπάνια της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών «Σταματήστε την Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου κι Επενδύσεων TTIP» που μπορεί να επηρεάσει την οικονομία, τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, το περιβάλλον και την προστασία του καταναλωτή.

Δεν πρόκειται για μια φοβική κινητοποίηση αλλά για μια συνειδητή καμπάνια ενίσχυσης της παρέμβασης των πολιτών στις διεθνείς συμφωνίες εμπορίου κι επενδύσεων, στην μυστικότητα η οποία περιβάλλει τις συνομιλίες για ένα τόσο σοβαρό θέμα, και την επιρροή των λόμπυ ιδιοτελών συμφερόντων που προσπαθούν να περάσουν τις ρυθμίσεις απορρύθμισης.

Η ΕΕ πρόκειται να υπογράψει 2 σημαντικές συμφωνίες που ξεπερνούν τα όρια των απλών εμπορικών, μία με τον Καναδά (CETA) και μία με τις ΗΠΑ (TTIP). H "Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) αλλά και η CETA έχουν εγείρει σημαντικές αντιδράσεις από ένα πολύ μεγάλο φάσμα πολιτικών, κοινωνικών, επαγγελματικών και περιβαλλοντικών φορέων λόγω των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν:
  • Δυνατότητα των μεγάλων επιχειρήσεων να εγείρουν θέματα μεγάλων αποζημιώσεων αν μια επένδυσή τους (πχ χρυσού στις Σκουριές) συναντάει αντιδράσεις από τοπικούς φορείς ή την κυβέρνηση ή και την ΕΕ. Η αγωγή αποζημίωσης δεν θα απευθύνεται σε τοπικά ή εθνικά ή ευρωπαϊκά δικαστήρια αλλά σε «ειδικές επιτροπές» που δεν θα ελέγχονται από διεθνείς οργανισμούς ή κυβερνήσεις, αν υιοθετηθεί η ISDS, η συμφωνία δηλαδή για επίλυση διαφορών επενδυτών και κράτους που είναι μέρος της TTIP. Οι επιχειρήσεις αποκτούν επισήμως μεγαλύτερη δύναμη από τα κράτη, ακόμα και την ΕΕ, αν υπογραφεί κι εφαρμοστεί η συμφωνία αυτή. Κάτι τέτοιο μπορεί να επηρεάσει τόσο το δημόσιο συμφέρον, την προστασία του καταναλωτή και του περιβάλλοντος αλλά και την νομοθετική διαδικασία, αφού κάθε στιγμή μια χώρα θα βρίσκεται υπό την απειλή να παραπεμφθεί σε μία επιτροπή λήψης αποφάσεων αν οι επενδυτές θεωρήσουν ότι μπορεί ένας νόμος, π.χ προστασίας του περιβάλλοντος, να βλάψει τα συμφέροντά τους!
  • Με την συμφωνία, υποχρεώνονται τα κράτη μέλη της ΕΕ να συνομιλούν με τις εταιρίες ή τις ομάδες εταιριών πριν ξεκινήσει η εκπόνηση Κανονισμών ή Νομοθεσίας που μπορεί να επηρεάσει τα εμπορικά τους συμφέροντα, στη βάση της «ρυθμιστικής συνεργασίας». Δηλαδή είναι υποχρεωμένες οι κυβερνήσεις να καλούν να συμμετάσχουν στις ομάδες εμπειρογνωμόνων που προετοιμάζουν μια νομοθεσία εκπρόσωποι μεγάλων επιχειρήσεων, ακόμα και πριν αυτά συζητηθούν σε επιτροπές του κοινοβουλίου.
Στο πλαίσιο μιας τέτοιας προσέγγισης, δεν είναι τυχαίο που οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν δυσανάλογη επιρροή - σε σχέση με τα κοινοβούλια και τους κοινωνικούς, επαγγελματικούς και περιβαλλοντικούς φορείς - στην διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων που παραμένουν μυστικές, παρά τις προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών και ορισμένων ευρωβουλευτών να υπάρξει φως και διαφάνεια σε αυτές. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι στην προπαρασκευαστική φάση για την ΤΤΙΡ, υπήρξαν 590 συναντήσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των εκπροσώπων των ομάδων λόμπυ, σύμφωνα με τις επίσημες δηλώσεις, από τις οποίες το 92% αφορούσε συναντήσεις με τους εκπροσώπους των εταιρειών, ενώ μόνο σε λίγες περιπτώσεις υπήρχαν συζητήσεις με τους εκπροσώπους των καταναλωτών ή των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Έχει καταγγελθεί μάλιστα ότι στα σχέδια της συμφωνίας περιλαμβάνονται αυτούσια κείμενα αυτών των επιχειρηματικών λόμπυ.

Η πιο μεγάλη πρόκληση είναι ότι διαπραγματεύσεις διεξάγονται στα κρυφά. Οι εκπρόσωποι του ευρωκοινοβουλίου, των εθνικών κοινοβουλίων και των φορέων γνωρίζουν ελάχιστα για την πραγματική πρόοδο των συνομιλιών. Η Κομισιόν επικαλείται το εμπορικό απόρρητο, αλλά δεν είναι δυνατόν να θεωρεί κανείς ότι πολύ σημαντικές αποφάσεις και ρυθμίσεις που μπορεί να αλλάξουν την οικονομία, ολόκληρους κλάδους αλλά και να πλήξουν το περιβάλλον και τους καταναλωτές μπορεί να θεωρούνται απλώς «εμπορικές συμφωνίες» και να καλύπτονται από το «απόρρητο». Οι διαπραγματευτές ΗΠΑ-ΕΕ έχουν δηλώσει ότι τα αποτελέσματα θα δημοσιοποιηθούν μόνο μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και η δυνατότητα που θα υπάρχει θα είναι είτε να υιοθετηθεί στο σύνολό της η συμφωνία ή να απορριφθεί στο σύνολό της, χωρίς να μπορεί ούτε τα κοινοβούλια ούτε οι κυβερνήσεις να θέσουν ζητήματα τροποποιήσεων.

Πολλοί φορείς καταγγέλλουν ότι στο πλαίσιο της TTIP θα υποχρεωθεί η ΕΕ να δεχθεί τεχνολογίες ή επιλογές που είναι επικίνδυνες (κατανάλωση κλωνοποιημένων ζώων και μάλιστα χωρίς σήμανση προϊόντων, χρήση σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα κα, είδη κατανάλωσης με αυξημένα υπολείμματα φυτοφαρμάκων ή κρέας με αυξητικές ορμόνες κ.α.). Υπάρχει μεγάλη πίεση επίσης για εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων φορέων, ενώ η επιστροφή επιχειρήσεων κοινής ωφελείας, νοσοκομείων ή συλλογής των αποβλήτων στον δημόσιο τομέα αν έχουν ιδιωτικοποιηθεί, θα είναι πιο δύσκολη ή και αδύνατη με την εφαρμογή της CETA και της TTIP.

Η συμφωνία προβλέπει εναρμόνιση των προτύπων προστασίας των καταναλωτών για τα καλλυντικά και τα ιατρικά προϊόντα, για τη χρήση των φυτοφαρμάκων, των μεθόδων παραγωγής, αλλά αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση της προστασίας, εφόσον οριστούν στα ίδια επίπεδα με τα πρότυπα των ΗΠΑ, αφού η ΕΕ έχει γενικά πιο αυστηρές προδιαγραφές.

Η απορρύθμιση της εργασίας και της κοινωνικής προστασίας οδηγεί στην απώλεια πολλών θέσεων εργασίας σε βιομηχανίες και οικονομίες που προσπαθούν να περισώσουν κάποια δικαιώματα και να τηρήσουν κάποιες προδιαγραφές. Στις ΗΠΑ δεν εφαρμόζονται παρά μόνο 2 από τις 8 βασικούς κανονισμούς που έχει διαμορφώσει ο ILO, ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας. Επομένως, είναι πολύ πιθανό η εναρμόνιση των στάνταρντ εργασίας μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ να οδηγήσει σε μεγαλύτερη απορρύθμιση στο χώρο της εργασίας. Ο σκληρός ανταγωνισμός σε τομείς όπως η γεωργία και η πληροφορική, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη.

Δείτε ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον σε αυτό το infographic

STOP ΤΤIP